Έργα των Θ. Παπαγιάννη, Ν. Χουλιάρα, Α. Παπαδημητρίου και άλλων 12 παλαιότερων και νεότερων καλλιτεχνών που στιγματίζουν συμπεριφορές του νεοελληνικού μας βίου, στην έκθεση «Salus Patriae» στην Άνδρο.
«Salus Patriae». Οι δύο λατινικές λέξεις που σημαίνουν «υγεία» αλλά και «σωτηρία» της πατρίδας ήταν γραμμένες κατάστηθα στους στρατιώτες που πολεμούσαν κατά τους ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους. Ηταν ο άλλος τύπος του σπαρτιατικού «΄Η ταν ή επί τας». Αυτός ο αμφίσημος τίτλος, «Salus Patriae», με ευνόητους παραλληλισμούς με το σήμερα, την πατρίδα της κρίσης, επελέγη για τη φετινή εικαστική διοργάνωση «Πλόες» του Ιδρύματος Π. & Μ. Κυδωνιέως, στην Άνδρο, από τις 28 Ιουλίου έως το τέλος Σεπτεμβρίου.
Δεκαπέντε καλλιτέχνες, παλαιότεροι και νεότεροι, καλούνται να «εξυγιάνουν» ή να «σώσουν» την πατρίδα, μέσα από τη ζωγραφική, τη γλυπτική, τη χαρακτική και τις εγκαταστάσεις τους. Η πατρίδα στην έκθεση δεν αντιμετωπίζεται ως γεωγραφικός χώρος, αλλά ως «ο ίδιος ο εαυτός μας, με τις μνήμες, τους τρόπους με τους οποίους γαλουχηθήκαμε, το σύστημα των αξιών στις οποίες στηριζόμαστε, τα λάθη και τα πάθη», λέει στο «Εθνος» η επιμελήτρια της έκθεσης, ιστορικός τέχνης, Αθηνά Σχινά. Τα έργα επελέγησαν με βάση τα παραπάνω αλλά και τον χώρο του Ιδρύματος στη Χώρα της Ανδρου ώστε να αλληλοσυμπληρώνονται σε ένα δημιουργικό διάλογο μεταξύ τους. Αλλα στέκονται απέναντι στο θέμα με ανατρεπτικότητα, χιούμορ, αυτοσαρκασμό, σπαρακτικότητα, αναθεωρητική ή κριτική διάθεση, ποιητικά ή αλληγορικά. Αλλα μεταφέρουν την πίκρα της ματαίωσης, την οργή και τη διεκδίκηση.
Από τους παλαιότερους, ο γλύπτης Θόδωρος Παπαγιάννης παρουσιάζει για πρώτη φορά ολόκληρη και συμπληρωμένη τη σειρά των τοτεμικών του μορφών, σε έγχρωμο πολυεστέρα, που λειτουργούν σαν τον χορό της αρχαίας τραγωδίας, που ήταν το ενδιάμεσο στοιχείο ανάμεσα στον μύθο και την καθημερινότητα των θεατών. Ο Νίκος Χουλιαράς συμμετέχει με έργα που δεν έχουμε ξαναδεί και φωτίζουν την ατομική περιπέτεια του ανθρώπου, που θέτουν το ερώτημα ανάμεσα στο πάθος και το λάθος, εκφράζουν την υπαρξιακή αγωνία. Ο Αγγελος Παπαδημητρίου, με επίτοιχα έργα και ένα περιβάλλον - εγκατάσταση που περιλαμβάνει σελίδες από τον Ομηρο, εμφανίζεται με σκωπτική ανατρεπτικότητα και «μνημειακή» υπονόμευση.
Δώδεκα ακόμη καλλιτέχνες από τις νεότερες γενιές, με δείγματα γραφής στις πρώτες τους ατομικές και στις συμμετοχές τους σε ομαδικές εκθέσεις, καταθέτουν τη δική τους πρόταση στο «Salus Patriae», στιγματίζοντας συμπεριφορές του νεοελληνικού μας βίου, χρωματίζοντας αυτόν τον άλλο μας εαυτό, σχολιάζοντας την πολύμορφη κρίση που διανύουμε. Είναι οι Μανώλης Αναστασάκος, Δημήτρης Αναστασίου, Μιχάλης Κοντούρης, με την ιδιότητα του ζωγράφου κι όχι του γελοιογράφου, Εμμανουήλ Μπιτσάκης, Μιλτιάδης Πεταλάς, Αχιλλέας Πιστώνης, Δημήτρης Ρόκος, Βασίλης Σελιμάς, Νίκος Σίσκος, Αντώνης Σμυρνιός, Δημήτρης Τάταρης και Κώστας Τσιρώνης.
Η έκπληξη της έκθεσης «Salus Patriae» θα περιμένει τον επισκέπτη στο εξωτερικό μέρος του αρχοντικού όπου στεγάζεται το Ιδρυμα Κυδωνιέως. Εκεί θα στηθεί μια αλληγορική ζωγραφική σύνθεση, 3,60Χ3 μ., την οποία ο ζωγράφος Δημήτρης Κρέτσης (έκτακτη συμμετοχή) θα φτιάξει επιτόπου. Θα απεικονίζει ένα τεράστιο ενυδρείο όπου ένα κοριτσάκι προσπαθεί να ψαρέψει με μια απόχη καλά και κακά ψάρια (καρχαρίες). Η εξήγηση της αλληγορίας είναι περιττή. Στο εσωτερικό του κτιρίου, ο 40χρονος καλλιτέχνης θα δημιουργήσει μια άλλη σύνθεση, με παιδιά να σηκώνουν το ?γκρίζο της πατρίδας που ζούμε. Τα εγκαίνια θα γίνουν το Σάββατο 28 Ιουλίου (8 μ.μ.). Ωρες λειτουργίας: καθημερινά εκτός Τρίτης 10.00-13.30, 18.30-21.30. ?ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ «Η σωτηρία της πατρίδας, της πατρίδας που έχουμε μέσα μας, εμπεριέχεται στην ανάγκη της αλληλεγγύης και της κοινής προσπάθειας για την επιβίωση, την πνευματική και την πολιτιστική» (Αθηνά Σχινά)
Δ.Ρ.
