Πρωτότυπος τίτλος: Margin Call
Σκηνοθεσία: Τζ.Σ. Τσάντορ
Πρωταγωνιστούν: Κέβιν Σπέισι, Πολ Μπέτανι, Τζέρεμι Άιρονς, Στάνλεϊ Τούτσι
Πλοκή: Mία μέρα σε έναν αμερικανικό επενδυτικό κολοσσό, στις αρχές της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008. Ένας νέος οικονομικός αναλυτής ανακαλύπτει ένα λάθος στην θεμελιώδη εξίσωση του συστήματος, οι επιπτώσεις του οποίου απειλούν με κατάρρευση όχι μόνο την εταιρία που δουλεύει αλλά και ολόκληρο το οικονομικό σύστημα του δυτικού κόσμου.
Γνώμη: Οι απαρχές και τα αίτια της πανταχού παρούσας οικονομικής κρίσης -συνοδευμένα και από πιθανές λύσεις- παρουσιάστηκαν πρόσφατα στη μεγάλη οθόνη από το βραβευμένο με Όσκαρ ντοκιμαντέρ “Inside Job” (2010). Όσοι είχαν την ευκαιρία να το παρακολουθήσουν πέρσι στις Νύχτες Πρεμιέρας Conn-x έμαθαν μέσα από συνεντεύξεις ειδικών και αναλύσεις σε καθημερινή γλώσσα γιατί το σύστημα οδηγήθηκε στο σημερινό τέλμα και πώς οι μεγάλες εταιρείες συνέβαλαν καθοριστικά στο χρηματοπιστωτικό αδιέξοδο. Το φιλμ του Τζ. Σ. Τσάντορ “Ο Δρόμος του Χρήματος”, επιχειρεί να δραματοποιήσει τις πρώτες ώρες πριν το ξέσπασμα της κρίσης. Σε αντίθεση όμως με το πολύ καλό ντοκιμαντέρ, δεν είναι καθόλου σίγουρο για το τι ακριβώς θέλει (και μπορεί) να προσφέρει στο κοινό.
Συμπιεσμένη στο αρκούντως χορταστικό και ελέγξιμο πλαίσιο των 36 περίπου ωρών, η ταινία περιγράφει τις αντιδράσεις των στελεχών μίας μεγάλης επενδυτικής εταιρείας, όταν συνειδητοποιούν πως τα οικονομικά προϊόντα που έχουν διαθέσει και συνεχίζουν να διαθέτουν σε πελάτες τους είναι τελικά “φούσκες”, έχουν δηλαδή μηδενική αξία. Το ερώτημα που μπαίνει στο κέντρο των διαπραγματεύσεων των μεγάλων κεφαλιών είναι αν θα ακολουθήσουν την ηθική επιταγή της ενημέρωσης του πελάτη ή αν -πολύ απλά- θα πάρουν το χρήμα και θα το βάλουν στα πόδια. Ρίχνοντας μια ματιά γύρω μας, δεν είναι δύσκολο να μαντέψουμε τι αποφάσισαν οι αντίστοιχες εταιρείες-κολοσσοί της πραγματικής ζωής, όταν βρέθηκαν αντιμέτωπες με αυτό το δίλημμα.
Χρησιμοποιώντας στακάτο διάλογο και σποραδικούς μονολόγους που θυμίζουν Ντέιβιντ Μάμετ, γεμάτη οικονομικούς όρους και ταυτόχρονα όμως βεβιασμένες επεξηγήσεις, η ταινία φλερτάρει με την ανοχή του θεατή, ο οποίος νιώθει ανακουφισμένος λίγο πριν το τέλος της ταινίας, όταν το μεγάλο αφεντικό (Τζέρεμι Άιρονς) διατάζει κάποιον να του μιλήσει “σε απλά αγγλικά”. Μέχρι τότε, έχουμε γνωρίσει όλα τα είδη της τροφικής αλυσίδας που ευδοκιμεί σε τέτοια περιβάλλοντα: από τους πεινασμένους για άνοδο ειδικευόμενους (Πεν Μπάτζλεϊ, Ζάκαρι Κουίντο), μέχρι το ανερχόμενο αστέρι με τον γελοιωδώς τεράστιο μισθό (Πολ Μπέτανι) και το σκατόψυχο αφεντικό που δακρύζει για το άρρωστο σκυλί του αλλά απολύει εκατοντάδες ανθρώπους χωρίς ένα βλεφάρισμα του ματιού (Κέβιν Σπέισι). Στο μεταξύ, κάπου εκεί τριγυρίζει και μία Ντέμι Μουρ ως το μοναδικό μη διακοσμητικό θηλυκό δείγμα ενός ανδροκρατούμενου σύμπαντος.
Γραφικότητες; Πιθανόν, αλλά τουλάχιστον “Ο Δρόμος του Χρήματος” δε διστάζει να δείξει το δάχτυλο στους κύριους υπεύθυνους μιας συστημικής κρίσης - ακόμη κι αν το κάνει με τριετή χρονοκαθυστέρηση. Εκεί που το φιλμ χάνει το παιχνίδι είναι στην προσπάθειά του να εμπνεύσει ενός είδους συμπάθεια για τους ανθρώπους οι οποίοι προκάλεσαν την οικονομική καταστροφή - και κυρίως για τον αμφιλεγόμενο χαρακτήρα του Σπέισι. Sympathy for the devil? Όχι αυτή τη φορά.
Φαίδρα Βόκαλη
