Οι Χαλούκ Μπιλγκίνερ, Μελισά Σοζέν, Ντεμέτ Ακμπαγ και Νεζάτ Ισλέρ απαρτίζουν το πρωταγωνιστικό καστ της ταινίας «Χειμερία νάρκη», που ξετυλίγει τις εναλλασσόμενες σχέσεις αγάπης και μίσους ενός εγωκεντρικού, οπορτουνιστή πρώην ηθοποιού και ιδιοκτήτη ξενοδοχείου στην Καππαδοκία με την κατά πολύ νεότερη σύζυγό του, τη διαζευγμένη αδελφή του και τους χωρικούς που θέλει να βλέπει ως «υπηκόους» του.
Το τρέιλερ της «Χειμερίας Νάρκης»
Όπως σε μερικές από τις προηγούμενες ταινίες σας, έτσι και στη «Χειμερία νάρκη» δίνεται η εντύπωση μιας αγροτικής Τουρκίας που κινείται στα κατάλοιπα ενός φεουδαρχικού συστήματος. Πιστεύετε πως η βιομηχανοποίηση είναι μια διαδικασία που ακόμη συνεχίζεται στη χώρα;
Δεν ήταν σίγουρα στις προθέσεις μου να αντικατοπτρίσω στο φιλμ τις θέσεις μου για την τρέχουσα κατάσταση στην Τουρκία. Πιστεύω ακράδαντα πως ο δημιουργός θα πρέπει να μελετά όχι το επίκαιρο στη χώρα του ή αλλού, αλλά τα πράγματα σε πολύ ευρύτερη κλίμακα. Οτιδήποτε συμβαίνει οπουδήποτε στον κόσμο έχει την εξήγησή του στη μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς.
Το καθήκον μου ως κινηματογραφιστής είναι πολύ διαφορετικό από εκείνο ενός δημοσιογράφου. Υπάρχουν βέβαια κινηματογραφιστές που παριστάνουν τους δημοσιογράφους, αλλά η άποψή μου είναι πως πρέπει να μιλάμε απευθείας στην ψυχή του θεατή για να την εμπλουτίζουμε με νέα συναισθήματα. Στις ταινίες μου, συχνά προσπαθώ να μεταδώσω στον κόσμο ιδέες. Κι αυτό το θεωρώ πραγματική επιτυχία.
Οι γυναίκες μοιάζουν πολύ πιο συνειδητοποιημένες και συνετές από τους άνδρες στις φιλμικές σας μελέτες. Πόσο ρόλο παίζει σ' αυτό η σύντροφός σας και συνεργάτριά σας στα σενάρια Εμπρού Τζεϊλάν; Θα λέγατε πως παρέχει την ισορροπία στον τρόπο που βλέπετε τα πράγματα;
Η συνεργασία με την Εμπρού είναι πάντα μια διαδικασία συναρπαστική, περίπλοκη, ζωηρή, δημιουργική. Με βοηθά στη βαθύτερη ανάλυση των χαρακτήρων, ανδρών και γυναικών. Της συγγραφής προηγούνται εκτεταμένες συζητήσεις που μπορεί να διαρκέσουν και πάνω από μήνα.
Έτσι φτιάχνουμε τον «σκελετό» της ιστορίας. Μετά δουλεύουμε κάθε διαλογικό κομμάτι χωριστά. Ο καθένας γράφει τη δική του εκδοχή του διαλόγου. Και μετά συζητάμε τις εκδοχές.
Αλλοτε μου αρέσει η δική της εκδοχή κι άλλοτε εκείνη ξαφνιάζεται από τη δική μου. Μπορεί και να τσακωθούμε στην πορεία, πάντως καταλήγουμε πάντα σε ένα σωστό σενάριο. Θαυμάζω τη σοβαρότητα, τον πραγματισμό της, τη βαθιά της γνώση της ανθρώπινης ψυχής. Ξέρω πως θα μου συμπαρασταθεί χωρίς να παρασύρεται από τη φήμη μου.
Θα μπορούσατε να μας πείτε ποια στοιχεία θαυμάζετε ή αποστρέφεστε περισσότερο στον χαρακτήρα του Αϊντίν, του πρωταγωνιστή σας;
Ενα πράγμα που θαυμάζω σε όλους, κι όχι μόνο στον χαρακτήρα του Αϊντίν, είναι η πολυπλοκότητά τους. Ο άνθρωπος είναι δημιούργημα πολύ σύνθετο. Το ίδιο άτομο που τη μια μέρα θεωρείς καλό κι αξιαγάπητο, μπορεί την επομένη να φέρεται παράξενα και βίαια. Ακόμα, η συμπεριφορά του να αλλάζει ανάλογα με το ποιον έχει μπροστά του. Ο πατέρας μου, ας πούμε. Ολοι πιστεύουν πως είναι χρυσός άνθρωπος. Ολοι, εκτός από τη μητέρα μου! Για κείνην είναι εντελώς διαφορετικά.
Ποιες θα λέγατε πως είναι οι μεγαλύτερες καλλιτεχνικές σας επιρροές; Και, μιας και μιλάτε σε ελληνικό έντυπο, θα μπορούσατε να μοιραστείτε κάποιες σκέψεις σας για τον Θόδωρο Αγγελόπουλο;
Βασικά θαυμάζω απεριόριστα το έργο των Γιασουζίρο Οζου και Ρομπέρ Μπρεσόν. Ειδικά ο Oζου με έχει επηρεάσει βαθιά κι ας προτιμώ να ακολουθώ τον δικό μου δρόμο στην κινηματογράφηση. Γύριζε και μόνταρε με απόλυτη ακρίβεια τις ιστορίες του, αντίθετα με μένα που κινούμαι με απόλυτη ελευθερία στο γύρισμα. Αν κάτι δεν με πείθει ή δεν μου αρέσει επαρκώς, το αλλάζω χωρίς πολλή σκέψη. Κι αν ακόμη η λύση είναι ανορθόδοξη, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι καλύτερο, πιο αυθεντικό.
Οσο για τον Τέο, πάντα θαύμαζα τη δουλειά του και το ψύχραιμο, σταθερό κινηματογραφικό του βλέμμα. Δεν τον ήξερα τόσο καλά, είχαμε μια έμμεση σχέση διά του παραγωγού μου, ο οποίος συνεργαζόταν στην τελευταία και ανολοκλήρωτη, εξαιτίας του τραγικού δυστυχήματος, ταινία του. Ηταν σοκαριστικό! Τεράστια απώλεια για την κινηματογραφική κοινότητα!
Οι βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα οδήγησαν σε αριστερή κυβέρνηση για πρώτη φορά στην ιστορία της. Πώς βλέπετε αυτή την αλλαγή;
Οι αλλαγές είναι άλλοτε για το καλό κι άλλοτε όχι τόσο. Αλλά κανείς δεν ξέρει αν πρώτα δεν δοκιμάσει. Η ανθρωπότητα προοδεύει εδώ και χιλιάδες χρόνια δοκιμάζοντας ποικίλες λύσεις στα προβλήματα και επιλέγοντας τελικά την πιο συνετή. Η αλήθεια είναι πως η παγκόσμια κρίση ανάγκασε την Ελλάδα να περάσει πολύ δύσκολες μέρες. Κι αυτό είναι αναμφίβολα κάτι που πρέπει να αλλάξει.
