Τα κτίρια που μας περιβάλλουν αποτελούν στην πλειοψηφία τους γεωμετρικές κατασκευές με ευθείες και ορθογώνια σχήματα. Δίνουν έτσι την αίσθηση ότι είναι ανθρώπινα έργα και όχι φυσικές δημιουργίες.
Ο πρωτοπόρος αρχιτέκτονας Frank Lloyd Wright ανέπτυξε μια θεωρία για την «οργανική αρχιτεκτονική» στο ομότιτλο βιβλίο του, το 1939. Εγραφε ότι ένα κτίριο δεν πρέπει να χτίζεται πάνω σε ένα λόφο αλλά να αποτελεί μέρος του, καθώς επίσης ότι τα όρια ανάμεσα στο κτίσμα και τον κήπο πρέπει να είναι ασαφή. Τόνιζε έτσι την αναγκαιότητα μιας αρμονικής ένταξης της αρχιτεκτονικής στο φυσικό περιβάλλον. Η θεωρία του, όμως, επεκτεινόταν ακόμη περισσότερο, υποστηρίζοντας ότι η μορφή των κτιρίων πρέπει να εμπνέεται από τον κόσμο της φύσης. Το 1959 είδε να υλοποιείται ένα ιδιοφυές σχέδιό του. Πρόκειται για το μουσείο Guggenheim στη Νέα Υόρκη, ο σχεδιασμός του οποίου εμπνεύστηκε από ένα κοχύλι. Οι εκθεσιακοί χώροι του αναπτύσσονται σε μια κεκλιμένη ράμπα που περιστρέφεται ελικοειδώς γύρω από ένα κεντρικό αίθριο. Ο επισκέπτης ανεβαίνει με το ασανσέρ στο ψηλότερο σημείο της ράμπας και αρχίζει να κατεβαίνει ακολουθώντας μια κυκλική πορεία στη διάρκεια της οποίας από τη μια πλευρά βλέπει τα εκθέματα και από την άλλη την εκπληκτική αρχιτεκτονική σύλληψη. Αρκετοί μοντέρνοι αρχιτέκτονες σχεδίασαν κτίρια με οργανικές φόρμες. Η εκκλησία Notre Dame του Le Corbusier σχεδιάστηκε σαν ένα γλυπτό μοντέρνας τέχνης.
Οι καμπύλες φόρμες της στέγης της θυμίζουν σχήματα από το φυσικό κόσμο. Αλλοι αρχιτέκτονες υιοθέτησαν τις οργανικές φόρμες προκειμένου να εκφράσουν τα εσωτερικά τους συναισθήματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στο έργο του πρωτοπόρου Rudolf Steiner, η οργανική πλαστική φόρμα των κτιρίων έχει σαν κίνητρο τη μυστικιστική προσέγγιση του πνευματικού κόσμου σύμφωνα με τις θεωρίες της Ανθρωποσοφίας. Σήμερα, αρκετοί αρχιτέκτονες, όπως ο Frank Gehry, σχεδιάζουν ασυνήθιστα κτίρια με καμπύλες οργανικές φόρμες, θέλοντας να αποτυπώσουν την αίσθηση της κίνησης και της γλυπτικής έντασης.
Η φύση αποτελεί μια ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης και για την αρχιτεκτονική. Οι πολύπλοκοι π.χ. σχηματισμοί των σταλακτιτών και σταλαγμιτών ενός σπηλαίου, το δίκτυο των διαδρόμων του αλλά και οι μεγάλες αίθουσες με τις θολωτές οροφές προκαλούν αξέχαστες εντυπώσεις. Μας εκπλήσσει και μας παραξενεύει το γεγονός ότι είδη τόσο διαφορετικά, όπως ο άνθρωπος, το άλογο, η νυχτερίδα και η φάλαινα μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά. Τα χέρια του ανθρώπου αντιστοιχούν στα πόδια του αλόγου, στις φτερούγες της νυχτερίδας και στα πτερύγια της φάλαινας. Αυτή η εκπληκτική ποικιλία των φυσικών μορφών που προέρχονται από παραλλαγές μιας κεντρικής ιδέας προσαρμοσμένες σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, αποτελεί ένα δυνατό μάθημα για την αρχιτεκτονική. Η οργανική αρχιτεκτονική συχνά συνυπάρχει με τον ορθολογικό, γεωμετρικό σχεδιασμό. Ακόμα και στην αρχαία ελληνική, κλασική αρχιτεκτονική συναντάμε οργανικά στοιχεία. Οι κίονες δεν είναι απλώς κυλινδρικές κολόνες, αλλά έχουν μια καμπύλωση που ονομάζεται «ένταση», εκφράζοντας έτσι την πίεση που «νιώθουν» από το φορτίο της στέγης.
Η οργανική αρχιτεκτονική συγκροτεί ένα διαφορετικό τρόπο σχεδιασμού, μια ξεχωριστή μεθοδολογία. Παράλληλα, όμως, πρέπει να τονιστεί ότι αποτελεί την άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος: ορθολογισμός και ρομαντισμός, απολλώνιο και διονυσιακό πνεύμα, ηρεμία και ένταση, λογική και αυθορμητισμός. Η γνωριμία μας με τους κανόνες και τις επιδιώξεις της απελευθερώνει τις δημιουργικές δυνάμεις της φαντασίας μας. Η φύση άλλωστε μας δίνει τη ζωή αλλά και την έμπνευση για να την κάνουμε πιο όμορφη.
