Από τη Σύλβια Μαζλούμη-Μαρσέλλου

Για πολλούς νέους ιδιοκτήτες ή υποψήφιους αγοραστές ενός ακινήτου, η ύπαρξη τζακιού στην κατοικία αποτελεί μια απαραίτητη προϋπόθεση και ταυτόχρονα ένα επιπλέον δελεαστικό κίνητρο. Και είναι κατανοητό, αφού τίποτε άλλο δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη ζεστασιά και την αίσθηση οικειότητας που δημιουργεί ένα τζάκι στο χώρο.

Βάσει μετρήσεων που πραγματοποιήθηκαν στο εξωτερικό, ένα κοινό τζάκι μετατρέπει αποτελεσματικά σε ενέργεια μόνο το 10% των καυσίμων με τα οποία λειτουργεί. Το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για την αποτελεσματική χρήση της ενέργειας έδωσε το έναυσμα στους σχεδιαστές και κατασκευαστές τζακιών να επανεξετάσουν το θέμα ώστε ο χρήστης να αποκομίζει το μεγαλύτερο δυνατό όφελος από αυτό.

Χωροθέτηση του τζακιού

Η χωροθέτηση του τζακιού εξαρτάται κατά σημαντικό βαθμό από τη θέση που μπορεί να εγκατασταθεί η καπνοδόχος, αλλά και από τη θέση εισόδου του εξωτερικού αέρα καύσης. Λαμβάνοντας υπόψη τους καθοριστικούς αυτούς παράγοντες και ανάλογα με τη διαρρύθμιση του σπιτιού, το τζάκι μπορεί να τοποθετηθεί:

α. Σε γωνία, σχηματίζοντας τρίτη πλευρά (είναι ιδανικό για μικρούς χώρους).
β. Σε άκρη του τοίχου (εξυπηρετεί μικρούς χώρους). γ. Ημιενσωματωμένο στον τοίχο. δ. Πλήρως ενσωματωμένο στον τοίχο όπως επίσης και η εστία, ο καπνοθάλαμος και η καπνοδόχος. ε. Στο μέσο ενός τοίχου που αποτελεί και την καλύτερη λύση. στ. Ανοιχτό από όλες τις πλευρές, επιλογή που εξυπηρετεί ταυτόχρονα διαφορετικούς χώρους.

Θέρμανση χώρου

Το κοινό τζάκι απλής λειτουργίας αποδίδει στο χώρο θερμότητα, με τοπική θέρμανση του αέρα κοντά στη φωτιά (παραδοσιακό τζάκι με αντανάκλαση). Τα παράπλευρα τοιχώματα του χώρου καύσης παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στη μετάδοση της θερμότητας.

Κατασκευή

Τρία είναι τα βασικά μέρη ενός τζακιού, τα οποία πρέπει να συνεργάζονται άψογα μεταξύ τους. Η εστία που μπορεί να είναι ανοιχτή προς μία ή περισσότερες πλευρές, ο καπναγωγός που τοποθετείται επάνω από την εστία και οδηγεί τα προϊόντα καύσης στην καπνοδόχο και η καπνοδόχος που οδηγεί τα αέρια στο εξωτερικό περιβάλλον. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ιδιαίτερη άδεια κατασκευής για τζάκια, αρκεί να ληφθούν υπόψη σαν φορτία για τους στατικούς υπολογισμούς. Περιορισμοί προβλέπονται μόνο για το ύψος της καπνοδόχου.

Θάλαμος καύσης

Βασικός στόχος κατά την κατασκευή του θαλάμου καύσης σε ένα κοινό τζάκι είναι να εξασφαλιστεί ένας επιτυχημένος συνδυασμός μεταξύ αισθητικού αποτελέσματος, αντοχής και αποδοτικότητας.

ΤΥΠΟΙ ΤΖΑΚΙΩΝ

Προκατασκευασμένα

Τα προκατασκευασμένα τζάκια που εξελίχθηκαν πολύ τα τελευταία χρόνια είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα στην Ελλάδα και διατίθενται σε ποικιλία διαστάσεων και μεγεθών ώστε να καλύπτουν τις απαιτήσεις του κατασκευαστή. Η προκατασκευή αφορά ολόκληρο το θάλαμο καύσης ή και επιμέρους στοιχεία που συναρμολογούνται επιτόπου από τον κατασκευαστή. Οι εστίες τους που προσφέρονται στο εμπόριο τοποθετούνται από την εταιρεία ή τον κατασκευαστή. Για την καλύτερη θερμαντική απόδοση οι εταιρείες προκατασκευασμένων τζακιών βελτίωσαν το σχεδιασμό τους προσφέροντας στον καταναλωτή-κατασκευαστή σημαντικές λύσεις στον τομέα αυτό.

Ενεργειακά

Είναι εστίες κλειστού τύπου κατασκευασμένες από πυρότουβλα ή μαντέμι με κατάλληλο, πυρίμαχο τζάμι. Ο βαθμός απόδοσής τους είναι εξαιρετικά υψηλός (70-75%) χάρις στην ελεγχόμενη καύση τους. Το μαντέμι είναι ένα ανθεκτικό υλικό στις υψηλές θερμικές καταπονήσεις καθώς και πολύ καλός αγωγός της θερμότητας. Επομένως, εξοικονομούν σημαντικά ποσά θερμικής ενέργειας και αποδεικνύονται ιδιαίτερα οικονομικά ως προς τη λειτουργία τους, ενώ παράλληλα είναι φιλικά προς το περιβάλλον.

Θερμοδυναμικά

Πρόκειται για τζάκια με εστίες προηγμένης τεχνολογίας που στοχεύουν στην αποτελεσματικότερη λειτουργία τους μέσω μιας εγκατάστασης παροχής θερμού αέρα. Λόγω της άριστης μόνωσης και των αεροστεγών κουφωμάτων που διαθέτουν τα σύγχρονα σπίτια, οι ειδικοί παγκοσμίως συνιστούν τα τζάκια αυτού του τύπου ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία υποπίεσης στο χώρο που προκαλεί το γνωστό «κάπνισμα του τζακιού». Στην πίσω πλευρά και τα πλευρικά τοιχώματα του θαλάμου καύσης υπάρχει ένα κενό με θυρίδες εισόδου αέρα από το εξωτερικό περιβάλλον. Με τη βοήθεια ανεμιστήρων ο αέρας αναρροφάται, κατευθύνεται στον αεροθάλαμο και αφού θερμανθεί οδηγείται στο χώρο μέσω αεραγωγών που καταλήγουν σε περσίδες. Οι κλειστές εστίες υψηλής απόδοσης ανάλογα με το μοντέλο διαθέτουν πολλούς αυτοματισμούς και εξαρτήματα.

Θερμοϋδραυλικά

Τα θερμοϋδραυλικά τζάκια που λειτουργούν σαν μικρά καλοριφέρ διαθέτουν χιτώνια νερού (διπλά τοιχώματα στα οποία θερμαίνεται το νερό). Με την κυκλοφορία του ζεστού νερού μπορεί να θερμανθούν και άλλοι χώροι της κατοικίας ή να εξασφαλίσουν ζεστό νερό για χρήση.

Τζάκια και φυσικό αέριο

Η εισαγωγή του φυσικού αερίου στην Ελλάδα δημιούργησε νέα δεδομένα και στον τομέα της κατασκευής τζακιών. Η χρήση συσκευών που λειτουργούν με τη νέα πηγή ενέργειας τύπου Gas Logs αποτελεί μια ιδανική λύση για όλα τα νοικοκυριά και ιδιαίτερα για όσα σπίτια δεν έχουν τη δυνατότητα τοποθέτησης καμινάδας. Μπορεί να διαμορφωθούν σε οποιοδήποτε σημείο της κατοικίας, χαρίζοντας αίσθηση θαλπωρής και όμορφες φλόγες, απόλυτα ελεγχόμενης έντασης με τηλεχειρισμό και εξαιρετικής φυσικότητας. Ανάλογα με τον τρόπο διαχείρισης των καυσαερίων οι συσκευές διακρίνονται σε τύπους και κατηγορίες. Τα τεχνητά ξύλα που προορίζονται για τις συσκευές ανοιχτού τύπου των τζακιών είναι από κεραμικό υλικό υψηλής ποιότητας ή από ειδικό πυρίμαχο υλικό και ενισχύονται με χαλύβδινο οπλισμό.