Ετικέτες των τροφίμων

17.04.2008
Οι ετικέτες των τροφίμων παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τα θρεπτικά συστατικά των προϊόντων, αποτελούν ένα σημαντικότατο διατροφικό χάρτη και μας προστατεύουν από τυχόν κινδύνους, βοηθώντας μας να ψωνίζουμε με ασφάλεια και γνώση!

Τι πρέπει όμως να γνωρίζουμε, έτσι ώστε να μπορούμε να τις αποκωδικοποιήσουμε και ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που πρέπει πάντα να ελέγχουμε; Ας πάρουμε λοιπόν, τα πράγματα από την αρχή! Για να μπορέσουμε να διαβάσουμε σωστά μια ετικέτα, πρέπει πρώτα να γνωρίσουμε τα βασικά της στοιχεία, καθώς και το τι σημαίνουν.

Γενικά...

Οι ετικέτες των προϊόντων είναι χωρισμένες σε δυο κύρια μέρη:

Α' μέρος: Περιλαμβάνει συγκεκριμένες πληροφορίες που αφορούν στο προϊόν, οι οποίες καταλαμβάνουν και το μεγαλύτερο μέρος της ετικέτας και μας πληροφορούν σχετικά με την ποσότητα και το βάρος της συσκευασίας, τις θερμίδες, και τα θρεπτικά συστατικά.

Β' μέρος: Αναγράφονται οι γενικές θρεπτικές πληροφορίες για το προϊόν, οι οποίες βρίσκονται στο κάτω μέρος της ετικέτας και μας ενημερώνουν για την ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα του κάθε συστατικού ξεχωριστά. Μάλιστα, το ποσοστό αυτό της συνιστώμενης ποσότητας βασίζεται στο σύνολο των θρεπτικών στοιχείων που πρέπει να καταναλώνουμε ημερησίως.

Ακόμη, στις ετικέτες των διαιτητικών προϊόντων μπορούμε να βρούμε και αναλυτικές πληροφορίες για τις διαιτητικές ουσίες ή ακόμα και διαβεβαιώσεις των παρασκευαστών για τα χαμηλά λιπαρά ή διαβεβαιώσεις, οι οποίες, τονίζουν τα φυσικά συστατικά των προϊόντων.

Αναλυτικότερα
Τι είναι ο όρος «ετικέτα»; Πρόκειται για το οποιοδήποτε περιγραφικό υλικό, το οποίο έχει χαραχθεί, τυπωθεί, ζωγραφιστεί, ακόμα και γραφτεί με μαρκαδόρο πάνω στη συσκευασία ενός προϊόντος.

Τι σημαίνει ο όρος «τρόφιμο»; Είναι κάθε ουσία, φυσική, επεξεργασμένη ή ημι-επεξεργασμένη, η οποία προορίζεται για κατανάλωση από τον άνθρωπο. Στον όρο δεν συμπεριλαμβάνονται τα καλλυντικά και τα φάρμακα.

Τι πρέπει να περιλαμβάνει μία ετικέτα
Το όνομα του προϊόντος: Πρέπει να είναι σαφέστατο και ευδιάκριτο και, φυσικά, να μας πληροφορεί για την πραγματική φύση του προϊόντος χωρίς να μας αποπροσανατολίζει, ενώ επίσης θα πρέπει στη συσκευασία να αναφέρονται μερικά σημαντικά στοιχεία σχετικά με τη μέθοδο που συσκευάστηκε, καθώς και την προηγηθείσα επεξεργασία του, όπως για παράδειγμα αποξηραμένο, συμπυκνωμένο, καπνιστό κ.ά.

Ημερομηνία παραγωγής: Είναι η ημέρα που το προϊόν τροποποιήθηκε ή πήρε την οριστική μορφή με την οποία και πωλείται.

Ημερομηνία συσκευασίας: Πρόκειται για την ημέρα, που το προιόν τοποθετήθηκε στην τελική του συσκευασία με την οποία φτάνει και στον τελικό αποδέκτη, τον καταναλωτή.

Πώληση έως: Μας ενημερώνει για την ακριβή ημερομηνία, μέχρι την οποία μπορεί το προϊόν να πωληθεί στον καταναλωτή.

Κατανάλωση κατά προτίμηση πριν: Πρόκειται για την ημερομηνία, μέχρι την οποία το προϊόν διατηρεί αναλλοίωτα όλα τα φυσικοχημικά του χαρακτηριστικά, όπως οσμή, γεύση, κ.ά. και μπορεί να καταναλωθεί με ασφάλεια.

Βάρος: Σε κάθε συσκευασία θα πρέπει να αναγράφεται το καθαρό βάρος του προϊόντος, σε γραμμάρια για τα στερεά και σε ml για τα υγρά.

Πρόσθετα τροφίμων
Περιλαμβάνουν κάθε ουσία, η οποία δεν χρησιμοποιείται συνήθως κατά την παρασκευή των τροφών και η οποία προστίθεται στα τρόφιμα από τον παραγωγό για τεχνολογικούς και οργανοληπτικούς λόγους.

Δηλαδή, τα πρόσθετα χρησιμοποιούνται για να ενισχύσουν τη συντήρηση του τροφίμου, να του δώσουν γεύση, γλύκανση ή χρωματισμό, καθώς και για να επηρεάσουν τη σύσταση και την υφή του.

Μάλιστα, τα πρόσθετα των τροφίμων προστίθενται συνήθως σε μικρές ποσότητες και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο τα συναντάμε στο τέλος του καταλόγου της ετικέτας.

Βέβαια, στα «πρόσθετα των τροφίμων» δεν μπορούν να συμπεριληφθούν οι διάφορες «προσμείξεις» ξένων σωμάτων, αλλά ούτε και οι ουσίες οι οποίες προστίθενται στα τρόφιμα για να διατηρήσουν ή να αυξήσουν τη θρεπτική τους αξία.

Η ονομασία τους... Τα «πρόσθετα» συνήθως τα συναντάμε με τον κωδικό "Ε" και έναν αριθμό και σπανιότερα με το εγκεκριμένο όνομά τους. Οσο για το γράμμα «Ε» με τον αριθμό που ακολουθεί , υποδηλώνει ότι το πρόσθετο έχει εγκριθεί βάσει της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Προσοχή!
Πρέπει να ελέγχουμε πάντοτε την ημερομηνία της παραγωγής και της συσκευασίας, γιατί αυτές οι δύο έννοιες έχουν τεράστια σημασία για την ποιότητα του προϊόντος. Για παράδειγμα, εάν ο χρόνος που μεσολαβεί από την ημερομηνία παραγωγής μέχρι την ημερομηνία συσκευασίας είναι μεγάλος, υπάρχει κίνδυνος αλλοίωσης ή επιμόλυνσης του τροφίμου, ενώ εάν ο χρόνος αυτός είναι σχετικά μικρός, μπορεί να επηρεάσει την τελική ποιότητα του προϊόντος στην περίπτωση που χρειάζεται ωρίμανση, όπως π.χ. το τυρί, κ.ά.