Είναι εύκολο να ονειρεύεσαι να επιστρέψεις στην παιδική ηλικία για να ξεφύγεις από το άγχος της ενήλικης ζωής, από το να πληρώνεις καθημερινά λογαριασμούς ή να τρως τη ζωή σου στη δουλειά. Αλλά μάλλον ξεχνάς πόσο αγχωτική μπορεί να είναι η παιδική ή η εφηβική ηλικία και μάλιστα σήμερα αυτό συμβαίνει περισσότερο από ποτέ. Τα παιδιά, όπως και οι ενήλικες, βιώνουν άγχος, το οποίο μπορεί να προέρχεται από ποικίλες πηγές, όπως ο σχολικός εκφοβισμός, ο αδελφικός ανταγωνισμός, οι διαζευγμένοι γονείς, η πίεση στο σχολείο ακόμα και η μετακόμιση.
Όλα αυτά μπορεί να φαίνονται αρκετά φυσιολογικά στοιχεία της ανάπτυξης, αλλά επειδή τα παιδιά και οι έφηβοι στις μέρες μας έχουν περισσότερες ευθύνες και οι προσδοκίες είναι εξαιρετικά υψηλές, τα συνηθισμένα προβλήματα μπορούν να μεγεθυνθούν και να τους προκαλέσουν προβλήματα.
Το prima.co.uk μίλησε με την Carole Spiers, από τη Διεθνή Ένωση Διαχείρισης Στρες και τη Geraldine Walford, σύμβουλο παιδιατρικής και εφηβικής ψυχιατρικής, για το πώς οι γονείς μπορούν να εντοπίσουν τα σημάδια του άγχους στα παιδιά.
«Οι γονείς δεν έχουν εκπαιδευτεί να είναι γονείς και δεν είναι εύκολο να είσαι μαμά ή μπαμπάς γιατί υπάρχουν τόσα πολλά περιστατικά» λέει η Spiers. «Οι γονείς χρειάζονται υποστήριξη, καθοδήγηση και βοήθεια».
Διάβασε επίσης: Θέλεις να έχεις ευτυχισμένα παιδιά; Τα 5 σημεία που πρέπει να προσέχεις
Δες παρακάτω πώς μπορείς να εντοπίσεις τα σημάδια, ότι το παιδί σου μπορεί να υποφέρει από άγχος:
1. Δεν θέλει να πάει στο σχολείο
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός το παιδί σου να μη θέλει να πηγαίνει περιστασιακά στο σχολείο, αλλά εάν αυτή η επιθυμία γίνεται πιο συχνή, θα πρέπει να γνωρίζεις ότι ίσως υπάρχει ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο θέλει να μείνει στο σπίτι. Πολλά πράγματα μπορεί να προκαλέσουν άγχος στο σχολείο - εξετάσεις, σχολικές εργασίες, κοινωνική προσαρμογή και, στη χειρότερη περίπτωση, εκφοβισμός.
2. Οι βαθμοί του σημειώνουν πτώση
Ένα άλλο ενδεικτικό του άγχους είναι οι βαθμοί. Εάν το παιδί σου από άριστος μαθητής γίνει ξαφνικά μέτριος ή κακός, τότε πρέπει να αναρωτηθείς το γιατί.
«Οι βαθμοί δεν πέφτουν από τη μια μέρα στην άλλη», λέει η Spiers. «Παρακολούθησε τους βαθμούς, παρακολούθησε τις προσπάθειές του, μίλησε στους δασκάλους. Αφιέρωσε χρόνο για να πηγαίνεις στο σχολείο».
Τα παιδιά μπορούν επίσης να αισθάνονται τεράστια πίεση από τους γονείς και τους δασκάλους τους, κατά τη διάρκεια των εξετάσεων. Μια μελέτη που διεξήχθη από το NSPCC διαπίστωσε ότι οι ακαδημαϊκές ανησυχίες ήταν η μεγαλύτερη αιτία άγχους για σχεδόν το 50% των παιδιών.
Διάβασε και αυτό: To παιδί σου πεινάει συνέχεια; 5 πιθανοί λόγοι και πώς να τους αντιμετωπίσεις
3. Οι διατροφικές του συνήθειες αλλάζουν
Όπως με τους ενήλικες, ένας μεγάλος δείκτης άγχους είναι ο τρόπος με τον οποίο συνδέεται το παιδί με το φαγητό. Μπορεί να εμφανιστεί με δύο τρόπους: ένα παιδί μπορεί να τρώει πολύ φαγητό, καθώς το χρησιμοποιεί ως «παρηγοριά» ή μπορεί να μην τρώει καθόλου και να χάσει το ενδιαφέρον του για το φαγητό.
«Όταν το παιδί είναι λίγο μεγαλύτερο, ας πούμε 9 ή 10 ετών, το φαγητό μπορεί να είναι μια πραγματική απόλαυση, ιδιαίτερα όταν μπορούν να τσιμπήσουν κάτι έξω στο δρόμο για το σπίτι», λέει η Walford. «Φυσικά, αυτό δεν βοηθά καθόλου επειδή μπορεί το παιδί να παχύνει και να υποστεί εκφοβισμό στο σχολείο. Μπορεί επίσης να λειτουργήσει το αντίστροφο, όπου το παιδί σου δεν θέλει να φάει καθόλου».
4. Λέει ότι αισθάνεται σωματικά εξαντλημένο
Θα πρέπει να έχεις στο μυαλό σου ότι το «αίσθημα αδιαθεσίας» μπορεί να προκληθεί από άγχος. Το άγχος μπορεί να εμφανιστεί με σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκεφάλους και κοιλιακούς πόνους. Εάν αυτό συμβαίνει συχνότερα ή αυξάνεται σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως πριν από τις εξετάσεις, το παιδί μπορεί να αισθάνεται άγχος. Μπορεί επίσης να δείξει το άγχος του στη σωματική συμπεριφορά, όπως για παράδειγμα να είναι πιο υπερκινητικό και να μην έχει τη διάθεση να ηρεμήσει.
5. Δεν κοιμάται όλη τη νύχτα
Τα παιδιά που πάσχουν από άγχος συχνά έχουν κακό ύπνο, δεν κοιμούνται τη νύχτα, έχουν δυσκολία να ξυπνησουν ή στη χειρότερη περίπτωση, βρέχουν το κρεβάτι.
Όταν ένα παιδί δεν κοιμάται αρκετά οι επιπτώσεις είναι οι ίδιες με τους ενήλικες, πράγμα που σημαίνει ότι είναι συχνά δύσκολο να αντιμετωπίσει τις καθημερινές καταστάσεις. Είναι πιθανό να εμφανίσει υπνηλία ή να είναι πιο κουρασμένο την επόμενη μέρα.
Η σύγχρονη τεχνολογία παίζει μεγάλο ρόλο σε αυτό. Το παιδί σου μπορεί να παίρνει το τηλέφωνο και το iPad στο κρεβάτι και να ξενυχτάει με αυτά.
6. Το παιδί έχει κακή διάθεση
Το παιδί σου φαίνεται θλιμμένο και δυστυχισμένο; Παρατήρησε τη συμπεριφορά του και ίσως να φέρεται έτσι για να προσελκύσει την προσοχή σου, αλλά αυτό δεν συμβαίνει σε συνειδητό επίπεδο, υποστηρίζει η Walford. Σε ένα παιδί που συνήθως δεν συμπεριφέρεται άσχημα, αυτό είναι ένα σημάδι άγχους.
Συχνά, ένας γονέας δεν ξέρει τι έχει πάθει το παιδί του, ειδικά αν εργάζεται με πλήρη απασχόληση. «Πρέπει να γνωρίζεις τη συμπεριφορά του παιδιού σου για να αντιλαμβάνεσαι έγκαιρα τις αλλαγές», λέει η Spiers. «Συχνά δεν είναι αυτό που λέγεται ότι είναι σημαντικό, αλλά αυτό που δεν λέγεται».
Τι πρέπει να κάνεις εάν το παιδί σου έχει άγχος
Είναι σημαντικό να ακούσεις το παιδί σου. Συχνά οι άνθρωποι δεν τα ρωτάνε εάν υπάρχει κάτι λάθος και αν το κάνεις, μπορεί να σου απαντήσει «τίποτα». Προκειμένου το παιδί να μιλήσει, είναι χρήσιμο να αφιερώνεις χρόνο μαζί του και να το κάνεις να ανοιχτεί.
«Κάνε πράγματα μαζί του» προτείνει η Spiers. «Μείνε κοντά του και θα σου ανοιχτεί όταν καταλάβει ότι έχει την προσοχή σου».
Εάν αισθανθείς ότι κάτι δεν πάει καλά, το πρώτο τηλέφωνο που πρέπει να γίνει είναι στον γιατρό σου. Μερικές φορές ένα παιδί μπορεί να είναι απρόθυμο να πάει στο γιατρό, αλλά μπορείς αρχικά να πας εσύ για λογαριασμό του και να κάνεις την πρώτη κουβέντα.
