Αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι σήμερα οι οικογένειες ξοδεύουν περισσότερο χρόνο μαζί, όμως, όχι όπως νομίζεις.

Η Στέλλα Χατζηθεοχάρη από το Πανεπιστήμιο του Warwick και ο Killian Mullan από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης εξέτασαν τα δεδομένα χρήσης tablets και smartphones από ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα περίπου 5.000 παιδιών και γονέων, στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι δύο ερευνητές διαπίστωσαν ότι μεταξύ 2000 και 2015 οι γονείς με παιδιά ηλικίας 8-16 ετών πέρασαν περίπου 9% περισσότερο χρόνο μαζί τους: 379 λεπτά την ημέρα το 2015, έναντι 347 λεπτών την ημέρα το 2000. Οι οικογένειες πέρασαν περίπου το ίδιο χρονικό διάστημα σε «κοινές δραστηριότητες», όπως η κατανάλωση γευμάτων και η παρακολούθηση τηλεόρασης.

Αλλά η μεγαλύτερη αλλαγή ήταν η αύξηση του χρόνου «μόνοι-μαζί», δηλαδή στο ίδιο σπίτι, αλλά χωρίς την παρουσία άλλου. Ο λεγόμενος «μόνοι-μαζί» χρόνος, αυξήθηκε κατά 43% κατά την περίοδο μελέτης, σε 136 λεπτά την ημέρα το 2015.

«Για όλο το επιπλέον χρονικό διάστημα που ήταν μαζί, τα παιδιά δήλωσαν ότι ήταν μόνα», δήλωσε ο Mullan.

Ο περισσότερος από αυτόν το «μόνοι-μαζί» χρόνο καταναλώνεται από την τεχνολογία, σύμφωνα με τα στοιχεία των ερευνητών. Δεν διέθεταν στοιχεία για το 2000, αλλά το 2015, τα παιδιά και οι γονείς χρησιμοποίησαν κινητές συσκευές για:

38% του συνολικού οικογενειακού χρόνου

47% του «μόνοι-μαζί» χρόνου

27% του χρόνου κοινής δραστηριότητας

«Υπάρχουν, σίγουρα, στοιχεία ότι η χρήση συσκευών έχει το ρόλο της στο χρόνο που είμαστε μόνοι», δήλωσε ο Mullan. Όπως δήλωσε ανέλαβε την έρευνα με τη Χατζηθεοχάρη επειδή ήταν μπερδεμένος από την «επίθεση» που δέχονται οι συσκευές με την κατηγορία ότι μείωσαν την ποσότητα και την ποιότητα των σχέσεων. Τα δεδομένα επιβεβαίωσαν ότι οι συσκευές παρεισφρύουν σε κοινές δραστηριότητες, αλλά δεν αναλαμβάνουν ακριβώς τον έλεγχο τους.

Για παράδειγμα, τα παιδιά ανέφεραν ότι ελέγχουν τα τηλέφωνά τους για 1,5 λεπτό κατά τη διάρκεια των γευμάτων (τα οποία συνήθως διαρκούν περίπου 20 λεπτά). Οι ενήλικες ανέφεραν ότι ελέγχουν τις συσκευές τους δύο φορές παραπάνω από την ώρα των παιδιών. Το ίδιο μοτίβο ισχύει όταν βλέπουν τηλεόραση μαζί: τα παιδιά ελέγχουν τις συσκευές τους για περίπου πέντε από τα 30 λεπτά που παρακολουθούν τηλεόραση, ενώ οι γονείς πέρασαν επτά λεπτά στα τηλέφωνά τους κατά την ίδια περίοδο.

Οι συσκευές αποσπούν, λοιπόν, την προσοχή;

Τα δεδομένα από μόνα του δεν εξηγούν το εάν ο κοινός χρόνος διακυβεύεται από τις συσκευές. Ο Sherry Turkle, καθηγητής στο MIT, δημιούργησε τον όρο «μόνοι-μαζί» για να επισημάνει την αυξημένη αποσύνδεσή μας, η οποία όπως είπε, έχει οδηγήσει σε παιδιά που δεν ξέρουν πώς να συναισθανθεί το ένα το άλλο ή να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά. «Από γενιά σε γενιά, η τεχνολογία εμπλέκεται σε αυτή την επίθεση κατά της ενσυναίσθησης», έγραψε στους New York Times.

Η μελέτη της Χατζηθεοχάρη και του Mullan, δημοσιεύθηκε στο Journal of Marriage and Family. «Δεν βρήκαμε σημαντικές αλλαγές στο χρόνο που τα μέλη της οικογένειας δαπανούν για να αλληλεπιδρούν και να κάνουν πράγματα μαζί»,ανέφερε η Χατζηθεοχάρη σε μια δήλωση, « Ωστόσο είναι σίγουρο ότι οι κινητές συσκευές αποσπούν την προσοχή των ανθρώπων κατά τη διάρκεια των οικογενειακών δραστηριοτήτων, οδηγώντας στην αίσθηση ότι απειλείται η ποιότητα των οικογενειακών σχέσεων».

Ο Mullan είπε ότι τα ευρήματα τον εξέπληξαν. «Η αντίληψη είναι ότι η χρήση συσκευών κάνει όλο και λιγότερες τις κοινές δραστηριότητες, αλλά μπορούμε να δείξουμε ότι ο χρόνος της χρήσης των συσκευών δεν είναι πολύ μεγάλος», είπε. «Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αυτός ο χρόνος δεν είναι σημαντικός ή δεν καταγράφεται ως πρόβλημα». Ακόμα κι αν οι στιγμές που ξοδεύεις κοιτάζοντας μια οθόνη, είναι σύντομες, ο αντίκτυπος αυτών των διακοπών στις δραστηριότητες μπορεί να είναι τεράστιος (ειδικά αν πυροδοτήσει έναν καυγά).

Διάβασε επίσης: Παιδιά και smartphones: Τα 6 προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν από την αυξημένη χρήση

Η έρευνα εγείρει ένα άλλο ερώτημα: τι φταίει που οι οικογένειες περνούν τόσο χρόνο μαζί στο σπίτι; «Φαίνεται ότι με την πάροδο του χρόνου η τάση είναι να μένουμε περισσότερο χρόνο στο σπίτι κάτω από το βάρος των εξόδων που απαιτεί μια οικογενειακή έξοδος», είπε ο ερευνητής.

Οι περισσότεροι γονείς ανησυχούν για την ασφάλεια των παιδιών τους και μια δεκαετία λιτότητας συνεπάγεται περικοπές στα είδη των δημόσιων χώρων όπου τα παιδιά μπορούν να πάνε μαζί (σινεμά, πάρκα ψυχαγωγίας και τα παρόμοια). «Χώροι όπου τα παιδιά μπορούν να είναι μαζί με ασφάλεια, γίνονται ολοένα και λιγότεροι», δήλωσε ο Mullan.

Είπε ότι είναι πολύ περίεργος για το πλαίσιο πίσω από τα δεδομένα: τα παιδιά μένουν στο σπίτι (μόνα ή μόνα - μαζί με την οικογένειά τους) γιατί δεν έχουν πού να πάνε; Επειδή δεν τους επιτρέπεται; Ή επειδή η δελεαστική τεχνολογία είναι τόσο σπουδαία; Συνηθίζαμε να σκεφτόμαστε το «Μόνος στο Σπίτι» σαν κάτι σχετικό με το Macaulay Culkin, τα παιδιά, δηλαδή, που μένουν μόνα χωρίς επίβλεψη. Τώρα, έχουμε αποδείξεις ότι ακόμη και όταν είναι μαζί με την οικογένεια τους, εξακολουθούν να αισθάνονται μόνα τους.