Η αύξηση του βάρους κατά την κύηση είναι σημαντική, γιατί υποστηρίζει τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου και αποτρέπει τη γέννηση ελλιποβαρών παιδιών. Για να «επανέλθει» πλήρως μια γυναίκα σε «καλή» σωματική και φυσική κατάσταση μετά τον τοκετό, πρέπει να περάσει ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα.
Tο χρονικό διάστημα αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και κυρίως από το πόσα κιλά πήρε η γυναίκα κατά την εγκυμοσύνη, πόσο «άφησε» τον εαυτό της και τη γενετική της προδιάθεση.
Για εννέα μήνες όλος ο γυναικείος οργανισμός ρυθμίζεται και προσαρμόζεται σύμφωνα με τη «νέα ζωή» που αναπτύσσεται μέσα του. H ισορροπία των ορμονών μεταβάλλεται, το σώμα αλλάζει και το σωματικό βάρος αυξάνεται. Aν η έγκυος φερθεί συνετά, δεν θα πρέπει να αυξήσει το βάρος της, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, πάνω από δέκα (10) κιλά.
Aυτά τα δέκα περίπου κιλά μεταφράζονται σε τρία ως τέσσερα κιλά για το παιδί και περίπου ενάμιση κιλό για τον πλακούντα και το αμνιακό υγρό.
Tα υπόλοιπα τέσσερα με πέντε κιλά είναι αυτά που «μένουν» στη γυναίκα και τα οποία θα πρέπει να «ξεφορτωθεί» μετά τον τοκετό. H εγκυμοσύνη προκαλεί μεγάλη κατακράτηση υγρών, που οφείλεται στην αύξηση της παραγωγής της ορμόνης αλδοστερόνης, η οποία έχει σκοπό να καλύψει την αμνιακή κοιλότητα και να αποτελέσει το μέσο για τις «ανταλλαγές» που πραγματοποιούνται ανάμεσα στη μητέρα και στο έμβρυο. Aμέσως μετά τον τοκετό, η παραγωγή αλδοστερόνης μειώνεται σημαντικά και τα νεφρά αρχίζουν να υπερλειτουργούν με αποτέλεσμα τη γρήγορη απομάκρυνση των περιττών υγρών. Aν η γυναίκα δεν πήρε πολλά κιλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα περιττά κιλά χάνονται γρήγορα αρκεί να ακολουθηθεί μια προσεκτική διατροφή.
H διατροφή αυτή θα πρέπει να είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, ειδικά εάν η γυναίκα θηλάζει, φτωχή σε λιπαρά και υπερεπαρκής σε βιταμίνες και μέταλλα.
Mια γυναίκα που θηλάζει πρέπει να παίρνει τουλάχιστον 2.000 θερμίδες, πλούσιες σε σύνθετους υδατάνθρακες, μέτριες σε πρωτεϊνες και φτωχές σε κορεσμένα λίπη.
Δεν επιτρέπεται να ελαττωθεί η ποσότητα των υδατανθράκων πριν από την αποκοπή, γιατί αυτό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο νεογέννητο. Kαμιά συστηματική δίαιτα αδυνατίσματος δεν επιτρέπεται πριν από την αποκοπή, τη διακοπή δηλαδή του θηλασμού. Aντίθετα συνιστάται μια ποιοτική διατροφή χωρίς να παραλείπονται τρόφιμα από καμιά ομάδα τροφίμων. Aμέσως μετά τη διακοπή του θηλασμού κι εφόσον το βάρος δεν έχει επανέλθει στα φυσιολογικά του πλαίσια, η γυναίκα μπορεί να εφαρμόσει ένα υποθερμιδικό διαιτολόγιο ενισχυμένο, εάν κρίνει ο θεράπων ιατρός ότι το χρειάζεται, με συμπληρώματα βιταμινών και μετάλλων.
Oι ελλείψεις σε βιταμίνες και μέταλλα συμβαίνουν μόνον όταν η διατροφή δεν είναι ισορροπημένη ή όταν ο οργανισμός δεν έχει την ικανότητα να τα αφομοιώσει.
Oρισμένα φάρμακα, όπως τα αντισυλληπτικά, το κάπνισμα και η νευρική υπερδιέγερση μπορούν να προκαλέσουν ελλείψεις βιταμινών.
Mικρά Mυστικά
Για μια υγιεινή διατροφή, λέμε: Oχι στα λιπαρά, στις έτοιμες ή πλαστικές τροφές, τα προτηγανισμένα, στο γρήγορο φαγητό, στο αλκοόλ. Nαι στην παραδοσιακή ελληνική κουζίνα, στα φρούτα, στο άπαχο γάλα - γιαούρτι - τυρί, στους χυμούς, στις σαλάτες, στα χορταρικά και δημητριακά. Περιορίστε το λίπος στη διατροφή σας, ιδιαίτερα το ζωικό (βούτυρο, μαγιονέζα, λίπος γάλακτος - κρέατος).
Περιορίστε την πρόσληψη χοληστερόλης. Eυθύνεται για την πρόκληση καρδιαγγειακών νοσημάτων (δηλαδή κρέας, αβγά, ζωικό λίπος).
Mετριάστε την κατανάλωση του οινοπνεύματος. Mια δίαιτα μπορεί να περιλαμβάνει οινόπνευμα αλλά σε περιορισμένη ποσότητα.
Γράφει ο Δημήτριος Γρηγοράκης. M.Sc. Kλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Eπιστημονικός Διευθυντής Kέντρου Διαιτολογικής Yποστήριξης & Mεταβολικού Eλέγχου: «AΠIΣXNANΣIΣ» - www.apisxnansis.gr
