Η τελευταία του έκθεση στην Ελλάδα, πριν από δύο χρόνια, λεγόταν «Το μέλλον που χάσαμε». Ηταν ένας προφητικός τίτλος. Λίγο μετά εκείνη την κραυγή για την καταστροφή του περιβάλλοντος, αλλά και τον ύμνο στην ομορφιά της φύσης, ο Χέρμαν Μπλάουτ (Hermann Blaut), αυτός ο ξεχωριστός ζωγράφος με τις δύο πατρίδες, που τη δεύτερη, την Ελλάδα, την λάτρεψε ίσως περισσότερο από την πρώτη, τη Γερμανία, άρχισε να χάνει το δικό του μέλλον καθώς χτυπήθηκε από τον καρκίνο. Το Σάββατο το βράδυ έχασε τη μάχη στην εντατική του νοσοκομείου «Αγιοι Ανάργυροι», σε ηλικία 73 ετών. Κηδεύεται σήμερα στις 5 μ.μ. στα Μελίσσια - εξόδιος ακολουθία στον Αγιο Γεώργιο και ταφή στο κοιμητήριο του ιδίου δήμου.
Γερμανός από καταγωγή και Ελληνας από επιλογή και πεποίθηση, ο Χέρμαν Μπλάουτ εξέφρασε ένα ιδιότυπο και γοητευτικό αμάλγαμα δύο διαφορετικών γεωγραφικά και αισθητικά πατρίδων. Τη Γερμανία της παιδείας, της μουσικής, του ρομαντισμού και του Μπαουχάουζ, και την Ελλάδα του φωτός, της διαύγειας, του ζωηρού χρώματος, της μυθολογίας και του αρχαίου κάλλους.
Στο έργο του κατοίκησε ένας γοητευτικός συνδυασμός πολιτισμικών στοιχείων Βορρά - Νότου, δημιουργώντας έτσι ένα δικό του, αναγνωρίσιμο, προσωπικό ύφος. Μεταφυσική, συμβολισμός, σουρεαλισμός ήταν οι τόποι μέσα στους οποίους ευδοκίμησαν οι εικαστικές του αναζητήσεις.
«Μολονότι Γερμανός από καταγωγή, γεννημένος δηλαδή στη χώρα που ανέδειξε, εκτός από τον Ρομαντισμό, τον Εξπρεσιονισμό, δεν σαγηνεύτηκε από την παραμόρφωση της φόρμας ούτε από την αναρχία της γραφής αυτού του κινήματος», όπως παρατηρεί η Νέλλη Κυριαζή, με αφορμή την αναδρομική του - 60ή και τελευταία έκθεση της καριέρας του, το 2010, στη γενέτειρά του, το Ιλερτίσεν, κοντά στο Μόναχο. Διατήρησε όμως το χρώμα, το οποίο έγινε «μορφοποιητικό στοιχείο» της δουλειάς του στη μακρόχρονη παραμονή του στην Ελλάδα, από το 1966 έως το τέλος.
Ο Μπλάουτ δεν επαναπαύτηκε ποτέ στα κεκτημένα του. Διακατεχόταν από μια ακούραστη ανάγκη εμβάθυνσης και ανανέωσης. «Μου αρέσει η αλλαγή», έλεγε. «Ερχεται μια στιγμή που νιώθω πως επαναλαμβάνω τον εαυτό μου και τότε αντιλαμβάνομαι πως πρέπει να περάσω σε κάτι άλλο».
Πάντα όμως κρατούσε στα τοπία του, ακόμη και στα τελείως γεωμετρικά, με ανθρώπινη παρουσία ή όχι, με υπαινιγμούς ή ποιητικό λυρισμό, με βιόμορφα ή ονειρικά στοιχεία, την αρμονική σύνθεση, το προσεγμένο σχέδιο, το φως και το χρώμα. «Ορίζοντες», «Πολιτείες», «Χρωματικές αποδράσεις», «Τρία δέντρα», «Ο παράδεισος δεν έχει μιλιά», «Ταξιδεύοντας», μερικοί από τους κύκλους της δουλειάς του.
Γεννημένος το 1939 στο Ιλερτίσεν, σπούδασε ζωγραφική, γραφικές τέχνες και διακόσμηση στο Μόναχο και το Αμβούργο. Ερχόμενος στην Ελλάδα, κουβαλούσε, όπως έλεγε, το «βάρος» του γερμανικού λαού, στιγματισμένου από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Από αυτό το «βάρος» απαλλάχτηκε το 1999, παίρνοντας την ελληνική υπηκοότητα.
Ευγενικός και γενναιόδωρος, αγάπησε πολύ την Ελλάδα και τους ανθρώπους της. Εμπνεύστηκε και υλοποίησε το 1993 το πολιτιστικό τρένο των υπουργείων Αμυνας και Πολιτισμού, το οποίο διέσχισε όλη τη Βόρεια Ελλάδα. «Ζωγράφισε» τις οικολογικές καταστροφές της, όπως τις πυρκαγιές του 1997. Ενοχλήθηκε σφόδρα από τα εξώφυλλα του γερμανικού «Focus» κι έστειλε σκληρή επιστολή λέγοντας ότι ο Γερμανός έχει ακόμη μέσα του το αίσθημα της «κυρίαρχης ράτσας». Κάθε Γερμανός, έλεγε θυμωμένος για την αντιμετώπιση της κρίσης, για κάθε ελληνική λέξη που χρησιμοποιεί (εννοώντας ότι η ελληνική είναι η μητέρα των γλωσσών) να πληρώνει από ένα ευρώ και έτσι θα ξεπεραστεί η κρίση.
Η μυστική ενότητα των έργων του: «Σοφία ο Ήλιος μου»
Το κοινό δεν έχει δει ποτέ την ενότητα που αφορά στην προσωπική ζωή του Χέρμαν Μπλάουτ, την ταυτισμένη με τη γυναίκα της ζωής του, τη Σοφία, την Ελληνίδα που γνώρισε φοιτήτρια Ιατρικής στο Μόναχο και την ακολούθησε για πάντα στην Ελλάδα. «Σοφία ο Ηλιος μου», λέγεται η ενότητα, με τόσα έργα όσο και η κοινή τους ζωή (δημιουργούσε ένα έργο κάθε χρόνο). Οσοι τα έχουν δει, λένε, πως είναι τα ωραιότερα έργα του.
- Τοιχογραφίες
Ο Χέρμαν Μπλάουτ έχε εικονογραφήσει βιβλία, αφίσες, ημερολόγια και φιλοτέχνησε τοιχογραφίες στο Δημαρχείο Δραπετσώνας και στο Νοσοκομείο Παίδων ΒΑ Αττικής.
ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΟΥΜΠΟΥΛΑ
