Η παράσταση αυτή αποκτά ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον, γιατί την σκηνοθετεί ο ταλαντούχος Ένκε Φεζολάρι στην πρώτη του συνεργασία με τον Σταμάτη Κραουνάκη και την ομάδα της Σπείρας Σπείρας. Εμείς μιλήσαμε με τον Ενκε Φεζολάρι και μάθαμε τα πάντα για τη συνεργασία του αυτή, την παράσταση και όχι μόνο…
e-go: Πες μας λίγα λόγια για την παράσταση αυτή...
Ενκε Φεζολάρι: H παράσταση είναι ένα μουσικοθεατρικό θέαμα θα έλεγα. Ο Σταμάτης, οι μοναδικοί περφόρμερς της Σπείρας, ο Άρης Βλάχος στη μουσική, αρματωσιά τον δικό μας Βάρναλη, ενσαρκώνουν (ο Σταμάτης ως Σωκράτης και η Σπείρα άλλοτε ως μαθητές και άλλοτε σαν κατηγορούμενοι) αυτό το μυθικό κόσμο της Απολογίας, τους φαύλους, τους δικαστές της, τους μαθητές της και τέλος τον ίδιο τον Σωκράτη.
Καταφέραμε νομίζω να μεταφέρουμε ένα λογοτεχνικό κείμενο στο σανίδι, ένα μανιφέστο και μια λοξή - πολύ σωστή προσέγγιση του Βαρναλικού Σωκράτη στο σήμερα. Επικεντρωθήκαμε στο ίδιο το κείμενο αναδεικνύοντας όλo αυτό το σαρκασμό και την ποιητική διάσταση, χωρίς να μιλάμε για ένα στατικό θέαμα, χωρίς να καταφύγουμε σε θεατρινισμούς, αλλά μέσα από μια αριστοφανική θα έλεγα προσέγγιση... άχρονη και κινηματογραφική. Πάντα όμως με κεντρικό άξονα τον Σταμάτη ως Σωκράτη.
e-go: Τι σε ώθησε να ασχοληθείς μ΄ αυτό το εμβληματικό κείμενο του Βάρναλη; Γιατί το επέλεξες;
Η επιλογή και η πρόταση ήρθε από τον Σταμάτη Κραουνάκη, με εμπιστεύτηκε και νιώθω περήφανος για αυτό, είναι σημαντικό σ’ αυτές τις εποχές να συνεργαζόμαστε άνθρωποι άλλων ηλικιών και status... Ανέκαθεν ο Σταμάτης ήταν γενναιόδωρος καλλιτέχνης...
e-go: Πως είναι να συνεργάζεσαι με τον Σταμάτη Κραουνάκη και τη Σπείρα Σπείρα; Τι κέρδισες από αυτή τη συνεργασία;
Ο Σταμάτης είναι ένας σπουδαίος συνθέτης-περφόρμερ-σκηνοθέτης... Η θητεία του στο θέατρο, η μουσική που πηγάζει αστείρευτη από μέσα του και όλη η πολιτικοποιημένη προσωπικότητα του. Ως μουσικός για αυτόν το θέατρο είναι παρτιτούρα, έχει μεγάλη μόρφωση, εκρηκτική προσωπικότητα, χιούμορ και μεγάλη ευαισθησία... Εγώ έγινα μαθητής του...χεχεχε.., ενώ η ομάδα του μου έμαθε την ομαδικότητα, την αλληλεγγύη και την άμιλλα ... αστέρια....
e-go: Που επικεντρώθηκες στη σκηνοθεσία;
Στην εποχή της ακατάσχετης φλυαρίας, που όλοι μιλούν πάνω στις λέξεις των άλλων και που κανείς δεν ακούει κανέναν, που η διάδραση αντικαθιστά τη δράση, η διάσκεψη τη σκέψη, η διαταραχή την ταραχή κι ο διάλογος το λόγο, η Σπείρα έρχεται μ' αυτή της την παρέμβαση να μας θυμίσει πως βασική προϋπόθεση για να υπάρξει επικοινωνία, είναι η προσωπική ισορροπία του καθενός. Πριν από κάθε δια.. υπάρχει μια πρωτογενής ουσία που σε περιόδους κρίσης είτε έχει ξεχαστεί είτε έχει αλλοιωθεί. Η Σπείρα Σπείρα, λοιπόν, ακολουθώντας την πορεία μιας διαβατήριας τελετής, μέσα από τον βαθιά ανθρώπινο και γι’ αυτό καίρια απολογητικό λόγο του Βάρναλη, εμβαπτισμένο στη μουσική του Άρη, οδηγεί τους συμμετέχοντες θεατές στη μυστηριακή συνάντησή τους με την εμβληματική μορφή του Σωκράτη. Και τότε - όπως συμβαίνει σε κάθε τέτοια τελετουργία- ο ιερός της λόγος, η Απολογία, αποκαλύπτεται σε κάθε μυούμενο- θεατή διαφορετικά, μαγικά...
e-go: Τι είναι αυτό που ήθελες ιδιαίτερα να αναδείξεις από το κείμενο του Βάρναλη;
Η αληθινή απολογία του Σωκράτη (1931) του Κώστα Βάρναλη, είναι μια ελεύθερη διασκευή της απολογίας του φιλοσόφου, όπως αυτή διασώθηκε μέσα από το έργο του Πλάτωνα. Ο Βάρναλης στηρίζεται περισσότερο στην ιδέα της απολογίας ενός άδικα καταδικασμένου σε θάνατο σκεπτόμενου πολίτη εν καιρώ Δημοκρατίας για να καταγγείλει από τη μεριά του τις εκτροπές που παρατηρούνται στο συγκεκριμένο πολιτειακό σύστημα, όταν η διαχείριση του περνά σε χέρια δημοκόπων, μετατρέποντάς το συχνά σε μηχανή θανάτου. Η επιλογή, μάλιστα, του ποιητή να εκφράσει τις πεποιθήσεις του μέσα από αυτό το σχεδόν αλληγορικό έργο, δεν έγινε απλώς στο πλαίσιο της αγανάκτησης που δείχνει ένας διανοούμενος δημοκράτης απέναντι στις αυθαιρεσίες της εξουσίας. Αυτό που στην ουσία τον σπρώχνει είναι κάτι πολύ πιο βιωματικά ισχυρό, καθώς ο Βάρναλης ήταν ο πρώτος στρατευμένος αριστερός έλληνας ποιητής σε μια ομιχλώδη εποχή, κατά την οποία είχε γίνει νόμος του κράτους το Ιδιώνυμο που απαγόρευε τη διάδοση των κομμουνιστικών ιδεών.
e-go: «Λεύτεροι πολίτες δικιά μας η πατρίδα, μα τίποτα δικό μας μέσα σ’ αυτήν, όλα ξένα»... Τι νιώθεις όταν διαβάζεις αυτούς τους στίχους;
Δακρύζω. Γαμώτο, ακόμα ελπίζω!
e-go: Ο Σωκράτης ήταν η.. μύγα της αρχαίας Αθήνας. Ποιοι πρέπει να αναλάβουν το ρόλο αυτό σήμερα;
Οι πολίτες!
e-go: Ποιοι πιστεύεις πως πρέπει να πάρουν την πρωτοβουλία και να πιουν το κώνειο στη σύγχρονη Ελλάδα;
Μεγάλη λίστα. Το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα.
e-go: Ποιος ο ρόλος της μουσικής στην παράσταση;
Σχολιάζει, υπογραμμίζει το κείμενο και συμβάλλει στη απόλυτη απογείωση του.
e-go: Μελλοντικά σχέδια;
Τσέχωφ, Σαίξπηρ και διακοπές.
Γεωργία Οικονόμου
[email protected]
