Η Νικολέτα Ξενάριου και τα Μάγια της Πεταλούδας [συνέντευξη]

20.01.2015
Η ευαίσθητη ποίηση συναντά τη μοναδική ευαισθησία των νέων στα «Μάγια της Πεταλούδας», το πρώτο θεατρικό έργο του ποιητή F.G. Lorca. Στην παράσταση αυτή, 17 νέοι ηθοποιοί μεταμορφώνονται στην πολύχρωμη κοινότητα των εντόμων του Lorca και μέσα από την πρωτότυπη μουσική, το τραγούδι και τον χορό, στήνουν έναν καινούργιο τρόπο αφήγησης του κλασικού αριστουργήματος.

Εμείς μιλήσαμε με την σκηνοθέτιδα Νικολέτα Ξενάριου και προσπαθήσαμε να μάθουμε όσα περισσότερα μπορούμε για την ενδιαφέρουσα αυτή παράσταση.

Πείτε μας λίγα λόγια για τα «Μάγια της Πεταλούδας» και την προσέγγισή σας στο έργο αυτό του Λόρκα

Τα μάγια της πεταλούδας είναι μια σκοτεινή κωμωδία με πρωταγωνιστές έντομα. Η ζωή τους κυλά κανονικά. Γεννιούνται κανονικά, μεγαλώνουν κανονικά, ερωτεύονται κανονικά μέχρι την άφιξη της τραυματισμένης πεταλούδας που έρχεται για να ανατρέψει αυτήν την κανονικότητα. Ο νεαρός Lorca ταυτίζεται με τον πρωταγωνιστή, τον νεαρό Σκαθαράκο, που διψά για μια ζωή γεμάτη ποίηση και ελευθερία, μια ζωή που οδηγείται από τον έρωτα για το άπιαστο, το άγνωστο.

Στην παράσταση μας, 17 νέοι ηθοποιοί αφηγούνται την ιστορία τραγουδώντας και χορεύοντας. Η δημιουργία ενός ρόλου που δεν υπάρχει στο κείμενο, αυτόν του Χορού, μας οδήγησε σε μία συλλογική αφήγηση, γεμάτη δύναμη και ζωντάνια. Ο θίασος είναι πάντα επί σκηνής ακόμη και για τη μετάβαση από μέλος του Χορού σε ρόλο και το αντίστροφο. Αυτό απαιτεί μια τρομακτική εγρήγορση απ' τους ερμηνευτές προσδίδοντας στην παράσταση την αίσθηση του παρόντος χρόνου. Έτσι αποκαλύπτεται μία ακόμη ταύτιση: 17 νέοι καλλιτέχνες επί σκηνής που διψούν για ποίηση και ελευθερία ερωτευμένοι απόλυτα με την “άπιαστη” τέχνη τους.

Τι είναι αυτό που σας συγκίνησε ιδιαίτερα στο έργο;

Με συγκινεί η απλότητα απέναντι σε τόσο σοβαρά ζητήματα και αξίες. Τα ημίμετρα και οι συμβιβασμοί παίρνουν τη θέση που τους αρμόζει με χιούμορ. Ο Έρωτας ταυτίζεται με τον Θάνατο μαγικά, ποιητικά. Η ανάγκη για υπέρβαση πρωτοστατεί.

Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες του έργου και τι θέλετε να πάρουν μαζί τους οι θεατές από την παράσταση αυτή;

Η αναζήτηση της ελευθερίας, ο έρωτας, η ανατροπή, ζητούμενα του ποιητή, γίνονται άξονες της παράστασης και η θεατρική πράξη γίνεται η δική μας απάντηση στο αίτημα του ανθρώπου για ελευθερία. Το κοινό καλείται να μοιραστεί μαζί μας την περιπέτεια του μικρού Σκαθαράκου και ταυτόχρονα ν’ αναρωτηθεί και ν’ αναζητήσει τις δικές του απαντήσεις ελεύθερα και δημιουργικά.

Πώς δένει η μουσική του Χρίστου Θεοδώρου με το κείμενο του Λόρκα;

Ο πολύτιμος συνεργάτης Χρίστος Θεοδώρου έχει μεγαλουργήσει. Η ευαισθησία και η ευρηματικότητά του είναι εμφανείς σε κάθε νότα. Η μουσική γεννήθηκε στις πρόβες, σκαλίσαμε τα ζητήματα του έργου μαζί, συνθέτοντας μουσικά και σκηνικά. Το λιμπρέτο του Μιχάλη Γελασάκη ήταν εκεί ζωντανό, σπαρταριστό προς χρήση. Η μουσική καθορίστηκε από τους χαρακτήρες, τις σχέσεις και τις δράσεις τους ενώ ταυτόχρονα τους καθορίζει.

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τους 17 νέους ηθοποιούς που συμμετέχουν στην παράσταση;

Η ιστορία μας ξεκινάει τρία χρόνια πριν στη σχολή θεάτρου “Δήλος”. Υπήρξαν μαθητές μου κι έτσι έχουμε κοινούς κώδικες, γνωριζόμαστε απ' την καλή και την ανάποδη. Η παράσταση βρήκε έτοιμο έδαφος για να αναπτυχθεί. Είναι δυνατή ομάδα με εξαιρετικά ταλαντούχα και δημιουργικά μέλη. Οι περισσότεροι εξακολουθούν να σκαλίζουν τους ρόλους και να διατηρούν φρεσκάδα στην παράσταση. Μ' ενδιαφέρει αυτή η προσέγγιση. Είναι ένα από τα βασικά μου ζητούμενα σε κάθε δουλειά και χαίρομαι ιδιαίτερα που τους το έχω μεταδώσει.

Μελλοντικά σχέδια;

Σχέδια υπάρχουν πολλά... Τώρα τρέχει το “Harmony Between Two Deaths”. Ένα χρόνο πριν, ξεκινήσαμε να δουλεύουμε γι' αυτό με την Μαρία Μαυρίδου στο στούντιο 77 στην Αίγινα. Στο τέλος Ιανουαρίου θα παρουσιαστεί στην Αθήνα. Πρόκειται για παράσταση αυτοσχεδιασμού, για δύο, με χειμαρρώδη ροή στο σώμα και στη φωνή. Αυτή η συνεργασία θα συνεχιστεί σε βάθος χρόνου και αποτελεί για μένα το κυρίαρχο πεδίο έρευνας.

Γεωργία Οικονόμου
[email protected]