Ο Κώστας Φιλιππογλου ψάχνει έξοδο στο.... αδιέξοδο [συνέντευξη]

08.05.2015
Εxit: Δύο γυναίκες, μητέρες, σύζυγοι, δύο γυναικεία σώματα, εγκλωβισμένα σε ένα αδιέξοδο παρόν. Ακινητοποιημένες σαν να παγιδεύτηκαν στα ερείπια του χρόνου, σαν να έχουν πέσει σε κώμα, όπου τo σώμα αδρανεί, ενώ το μυαλό και το συναίσθημα δουλεύουν ακατάπαυστα. Βρίσκονται αναγκαστικά δίπλα-δίπλα και μοιράζονται τις τραυματικές εμπειρίες τους, άλλοτε με συγκίνηση, άλλοτε με χιούμορ ή αυτοσαρκασμό. Ανίκανες να δουν το μέλλον τους, ανασυνθέτουν τις εικόνες του παρελθόντος, παιδική ηλικία, σεξουαλική ταυτότητα, δέσμευση με το άλλο φύλο, η γέννηση των παιδιών τους.

Ο Κώστας Φιλίππογλου συσκηνοθετεί με τη Σοφία Πάσχου την παράσταση Exit, μία απόπειρα εύρεσης της εξόδου από το αδιέξοδο και την είσοδο στο εδώ και στο τώρα…

Εμείς μιλήσαμε με τον Κώστα Φιλίππογλου στην προσπάθειά μας να αποκρυπτογραφήσουμε ακόμη περισσότερο την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αυτή παράσταση.

Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση αυτή

Το κείμενο δημιουργήθηκε από τους αυτοσχεδιασμούς της Ελένης Καψαμπέλη και της Μαρκέλλας Φανού. Είναι έντονα αυτοβιογραφικό, μιλάνε για τις μητέρες τους, για τα παιδιά τους για την θηλυκότητα και την γυναικεία φύση. Παρ’ ότι δεν είχαν καλές μητέρες, οι ίδιες προσπαθούν να σπάσουν το «σχήμα ζωής» που κληρονόμησαν, να ξεφύγουν, να βρουν την έξοδο, να απεγκλωβιστούν. Αναδεικνύεται η αμφιθυμική σχέση με το άλλο φύλο, το ψάξιμο της προσωπικής και σεξουαλικής ταυτότητας και πολλά άλλα θέματα που αφορούν τη ζωή όλων μας. Όλα αυτά παρουσιάζονται άλλοτε με συγκίνηση και άλλοτε με χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Για αυτό και το κοινό τελικά ταυτίζεται, παρακολουθεί την παράσταση με ενδιαφέρων, γελά και συγκινείται.

Τι σημαίνει ο τίτλος της “Exit”; Τι συμβολίζει;

Χρησιμοποιήσαμε σαν τίτλο της παράστασης μας το «exit» που είναι δάνειο των Λατίνων και μετά των Άγγλων από την Ελληνική λέξη έξειμι, που θα πει, εξέρχομαι. Προτιμήσαμε το αντιδάνειο, γιατί η λέξη Έξοδος, μας ακουγόταν πολύ ηρωική. Έξοδος του Μεσολογκίου, Έξοδος των Εβραίων από την Αίγυπτο κ.λ.π. Στο συλλογικό ασυνείδητο είναι μια λέξη πολύ φορτισμένη όταν χρησιμοποιείται σαν τίτλος.

Προτιμήσαμε το exit και για μας συμβολίζει την έξοδο από το αδιέξοδο και την είσοδο στο εδώ και στο τώρα. Σημαίνει πως αναγνωρίζουμε το παιδικό μας κομμάτι και τα τραύματα του παρελθόντος, αλλά τα αφήνουμε όλα πίσω, συμφιλιωνόμαστε και προχωράμε σαν ενήλικοι πλέον στη ζωή. Σε μια ζωή που βλέπει το παρελθόν με κατανόηση το παρόν με διαύγεια και το μέλλον με χαρά.


Πόσο εύκολα μπορούμε σήμερα να βρούμε την «Εξοδο» από το σημερινό αδιέξοδο;

Σήμερα η χώρα μας, η Ευρώπη, αλλά και σημαντικό μέρος του πλανήτη φαίνεται να βρίσκεται σε αδιέξοδο. Και δεν μιλάω μόνο για την οικονομική ύφεση. Μιλάω για μια τεράστια σε μερικά μέρη της γης ανθρωπιστική κρίση που μεταφέρει σαν σε ντόμινο τις αρνητικές επιπτώσεις παντού. Για να βγούμε από το αδιέξοδο χρειαζόμαστε αυτογνωσία. Οι άνθρωποι πρέπει να δείξουμε σύνεση, αλληλεγγύη, αλτρουισμό, φιλοξενία. Έτσι θα γίνουμε άνθρωποι οι άνθρωποι όπως λέει και ο ποιητής Γιώργος Μπλάνας.

Πώς ήταν η συνεργασία σας με τη Σοφία Πάσχου στη σκηνοθεσία;

Άψογη! Βοηθάει ο κοινός κώδικας. Με την Σοφία έχουμε συνεργαστεί πολλές φορές και έχουμε κοινή θεατρική εκπαίδευση. Έχουμε διδάξει μαζί, έχουμε αλληλοβοηθηθεί στις παραστάσεις μας και η πρώτη συνεργασία μας πάει 10 χρόνια πίσω.

Τι ρόλο παίζει η σωματικότητα στην παράσταση;

Σε όλες μου τις παραστάσεις η σωματικότητα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Αυτό δεν σημαίνει πως το exit είναι έντονα σωματικό. Χρησιμοποιούμε όσο χρειάζεται την κίνηση, για να προκαλέσουμε συγκίνηση.

Τι πιστεύετε πως προσφέρουν φεστιβάλ, όπως το Bob theatre;

Αναζωογονούν το θέατρο με τις καινούριες νεανικές ομάδες, κάποιες εκ των οποίων φέρνουν φρέσκες ιδέες, ένταση και πάθος και εμπλουτίζουν το Αθηναϊκό κοινό με το δυναμικό νεανικό κοινό τους.

Μελλοντικά σχέδια….

Επίδαυρος! Θα σκηνοθετήσω και φέτος στο Ελληνικό Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Αυτή την περίοδο έχω ξεκινήσει πρόβες με τον Τάσο Νούσια τον Γεράσιμο Γεννατά τον Δημήτρη Κουρούμπαλη και 8 ακόμα ηθοποιούς, για την παράσταση «Προμηθέας δεσμώτης» του Αισχύλου, που θα παρουσιαστεί το καλοκαίρι σε αρκετά αρχαία θέατρα στην Ελλάδα μεταξύ των οποίων είναι το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης, που ανοίγει μετά από 20 χρόνια, ειδικά για αυτή την παράσταση. Στην Επίδαυρο θα παίξουμε στις 21 και 22 Αυγούστου.

Συνέντευξη: Γεωργία Οικονόμου