Δεν υπάρχει αμφιβολία για το τι θα γίνει στο τέλος της ταινίας «Μελαγχολία» του Λαρς Φον Τρίερ: στα πρώτα πλάνα βλέπουμε τον ομότιτλο πλανήτη να πλησιάζει απειλητικά τη Γη και τελικά να συγκρούεται πάνω της, καταστρέφοντάς την ολοσχερώς. Κι όμως κατά κάποιον τρόπο θα μπορούσε να πει κανείς ότι η ταινία του Τρίερ κρύβει μια παράξενη αισιοδοξία. Η απόλυτη καταστροφή της Γης συνοδεύεται από το γεγονός ότι κανείς δε θα μείνει στα ερείπια για να κλάψει για χάρη της.
Ακολουθώντας τις ίδιες εμμονές που διατρέχουν το έργο του τα τελευταία χρόνια, ο Δανός σκηνοθέτης μιλά πάλι για την ενοχή και την τιμωρία βάζοντας τον Άνθρωπο να συγκρούεται με τη μοίρα του και τελικά να καταδικάζεται στην εσχάτη των ποινών.
Ολόκληρη η ταινία διαδραματίζεται μες στους κλειστούς χώρους ενός υπερπολυτελούς πύργου. Η Κίρστεν Ντανστ παντρεύεται τον Αλεξάντερ Σκάρσγκααρντ (γιο του Στέλαν). Ο γάμος έχει κοστίσει μια περιουσία, η νύφη όμως, βασανισμένη από τα πολλά ψυχολογικά της προβλήματα, δεν καταφέρνει ούτε καν να ολοκληρώσει την πρώτη της νύχτα, κάνει έρωτα με έναν άγνωστο σε ένα πάρκο και εγκαταλείπει τον γαμπρό. Η αδερφή της, Σαρλότ Γκενσμπούργκ, ο σύζυγός της, Κίφερ Σάδερλαντ, και το μικρό τους παιδί, είναι αμήχανοι και θυμωμένοι με τη συμπεριφορά της. Στη συνέχεια τα τέσσερα αυτά άτομα περνούν τις τελευταίες μέρες πριν την ολοκληρωτική καταστροφή, προσπαθώντας να καταλάβουν τι ακριβώς συμβαίνει και να χωνέψουν τις πολλαπλές ενοχές που τους βαρύνουν. Και ενώ ο Σάδερλαντ κι η Γκενσμπούργκ μοιάζουν οι πιο «υγιείς» χαρακτήρες της ταινίας, αυτοί που υπερασπίζονται την φυσιολογική ζωή, η άρρωστη Κίρστεν Ντανστ είναι αυτή που βρίσκει την τελική διέξοδο στο γενικό αδιέξοδο, ενορχηστρώνοντας έναν παράξενο και ιδιόμορφο φινάλε.
Γεμάτη μουσική και καλλιγραφημένα πλάνα, η «Μελαγχολία» ελάχιστη σχέση έχει με τον προηγούμενο, αποκρουστικό «Αντίχριστο», ενώ η στρωτή αφήγησή της διαφέρει από το σύνηθες ύφος του Τρίερ. Σίγουρα θα μπορούσε να γράψει κανείς ότι η ταινία είναι αργή και χωρίς ουσιαστική πλοκή, ωστόσο, μέσα από αυτούς τους αργούς ρυθμούς και τους αρκετές φορές κοινότοπους διαλόγους, αναδεικνύονται οι οριακοί χαρακτήρες μιας, ούτως ή άλλως, οριακής ιστορίας.
Μπερδεμένοι λίγο πριν την καταστροφή του πλανήτη, οι ήρωες της «Μελαγχολίας» δίνουν τελικά μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες απαντήσεις για την ζωή και το θάνατο.
Ορέστης Ανδρεαδάκης
