Από τη Μαρία Ράπτου

Ο φωτισμός στην κουζίνα δεν είναι, ή μάλλον δε θα πρέπει να είναι μια απλή υπόθεση. Ο καιρός που το δωμάτιο αυτό προοριζόταν αποκλειστικά και μόνο για την «ευνόητη» χρήση έχει μάλλον περάσει. Η κουζίνα έχει έρθει πιο κοντά στην έννοιά της ως «εστία» λειτουργώντας περισσότερο ως χώρος συγκέντρωσης όλης της οικογένειας και λιγότερο ως παρασκευαστήριο γευμάτων και μόνο. Σε αυτό βέβαια έχει συμβάλει και η αλλαγή στην αρχιτεκτονική διαρρύθμιση του σπιτιού που όλο και πιο συχνά θέλει την κουζίνα κομμάτι ενός μεγαλύτερου ενιαίου χώρου μαζί με το καθιστικό ή το σαλόνι. Στο γενικότερο, λοιπόν, θέμα του καλύτερου σχεδιασμού του χώρου, βασικό ρόλο παίζει ο φωτισμός, ο οποίος είναι ευνόητο ότι ξεπερνά το ζήτημα της λάμπας ή ποιας λάμπας.

Κατηγορίες φωτισμού

Ως ο πιο «παραγωγικός» τομέας του σπιτιού, η κουζίνα χρειάζεται πολύ καλό φως, στοιχείο που απαιτεί ειδικό σχεδιασμό και αφορά τρεις βασικές κατηγορίες: το γενικό φωτισμό, το φωτισμό εργασίας και το διακοσμητικό. Ξεκινώντας από το πρώτο, λοιπόν, μιλάμε για μια πηγή που γεμίζει ολόκληρο το χώρο χωρίς όμως να εστιάζει κάπου συγκεκριμένα. Κάτι δηλαδή που αφορά κυρίως την ατμόσφαιρα του δωματίου και μένει στο φόντο. Είναι παρών, αλλά καθώς «μπλέκεται» όμορφα με το φυσικό φως του δωματίου δε γίνεται πάντα αισθητός, αφήνοντας στον ήλιο τον πρώτο λόγο. Εκτός από ένα κεντρικό φωτιστικό, συνήθως περιλαμβάνει σποτάκια ή ράβδους φθορίου που τοποθετούνται πάνω από τα ντουλάπια της κουζίνας. Αν μάλιστα επιλεγεί μια πιο θερμή απόχρωση, το αποτέλεσμα προσθέτει στην ατμόσφαιρα και «μαλακώνει» τις σκιές, χαρίζοντας μια ευπρόσδεκτη αίσθηση θαλπωρής.

Στη συνέχεια έχουμε το φωτισμό εργασίας, ο οποίος έχει καθαρά λειτουργικό χαρακτήρα. Σκεφτείτε όλες τις φάσεις της μαγειρικής διαδικασίας, από την προετοιμασία των υλικών και την ανάγνωση της όποιας συνταγής μέχρι τη συγκεκριμένη στιγμή του μαγειρέματος ή του συμμαζέματος στο τέλος. Σε αυτή την «ιεροτελεστία» η κουζίνα πρέπει να νοείται ως εργαστήριο και ως τέτοιο θα πρέπει να φωτίζεται. Το λευκό φως, λοιπόν, που παρέχεται από ράβδους φθορίου που τοποθετούνται κάτω από τα ντουλάπια, πολύ κοντά στους πάγκους εργασίας ή το νεροχύτη, θεωρείται απαραίτητος «σύμμαχος» για ακόμη πιο δημιουργική και -γιατί όχι- ευχάριστη ενασχόληση.

Ενα ακόμα είδος είναι ο διακοσμητικός φωτισμός ή φωτισμός έμφασης, ο οποίος χρησιμοποιείται για να εστιάσει την προσοχή σε μεμονωμένα αντικείμενα. Είναι ιδανικός για το εσωτερικό επίπλων, όπως είναι οι βιτρίνες, καθώς τονίζει με πολύ όμορφο τρόπο τα σερβίτσια και τα διακοσμητικά, αλλά όχι μόνο. Είτε επιλέξετε να φωτίσετε μια εσοχή του τοίχου είτε το εσωτερικό του ταβανιού, αυτού του είδους ο φωτισμός, παρότι τελείως προαιρετικός, θα προσθέσει στο χαρακτήρα του χώρου, κάνοντάς τον λίγο πιο... ενδιαφέροντα. Ο,τι όμως κι αν αποφασίσετε, να θυμάστε ότι βασική προϋπόθεση για ακόμη καλύτερα αποτελέσματα είναι όλα τα είδη φωτισμού να λειτουργούν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο ως προς τους διακόπτες, αφού η ανάγκη για το καθένα, άρα και η χρήση τους, είναι διαφορετική.

Οδηγός ασφαλείας

Σε κάθε περίπτωση πάντως καλό θα ήταν κάθε επιλογή φωτισμού να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή και ολοκληρωμένο σχεδιασμό από την αρχή με βάση τις ανάγκες και, φυσικά, το γούστο του καθενός. Πέρα από γενικές πληροφορίες που μπορεί να συλλέξει κανείς από μόνος του, θεωρείται απαραίτητη η συμβολή ενός ειδικού, ο οποίος θα δώσει μια πιο γενική εικόνα των προϊόντων σχετικά με την απόδοση, την οικονομία και τη χρήση. Ενας ακόμη βασικός παράγοντας που θα πρέπει να λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη είναι η ασφάλεια. Κάτω από αυτό το πρίσμα, λοιπόν, οι διακόπτες και οι πρίζες στην κουζίνα δε θα πρέπει να τοποθετούνται πολύ κοντά στη βρύση, αλλά ούτε και στην ηλεκτρική κουζίνα όπου είναι πολύ πιθανό λόγω του νερού ή των υδρατμών να προκληθεί κάποιο βραχυκύκλωμα. Ενώ για να αποφευχθεί πιθανή υπερφόρτωση των πριζών με τη χρήση πολύπριζων και για λόγους φωτισμού, προτείνεται ειδικός σχεδιασμός και γι' αυτό το κομμάτι που αφορά μια πιο εξειδικευμένη ηλεκτρολογική προετοιμασία ως προς τις ασφάλειες, τα καλώδια και τα υλικά που χρησιμοποιούνται.