Ο σχεδιασμός της εισόδου

31.01.2008
Η κύρια είσοδος κάθε σπιτιού λειτουργεί σαν ένα συμβολικό στοιχείο και ταυτόχρονα το αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο.

Από τον αρχιτέκτονα Βαγγέλη Σαϊτη

Στην αρχιτεκτονική η κύρια είσοδος έχει μια ιδιαίτερη συμβολική αξία και γι αυτό τονίζεται σαν ένα σημαντικό στοιχείο του κτιρίου. Συχνά τοποθετείται στο κέντρο μιας συμμετρικής σύνθεσης και έχει επιμελημένη διακόσμηση.

Στον κλασικό σχεδιασμό, η σπουδαιότητα ενός κτιρίου καθορίζει το μέγεθος και τη μορφολογική διαμόρφωσή της. Οι αρχιτέκτονες σχεδίαζαν τις εισόδους δημαρχείων, δικαστηρίων, θεάτρων και άλλων δημόσιων κτιρίων με μια μεγαλοπρέπεια, σε μια κλίμακα μεγαλύτερη από το ανθρώπινο μέτρο, ώστε ο επισκέπτης να νιώθει δέος από τις πανύψηλες πόρτες.

Σε πολλά κλασικά κτίρια η κύρια είσοδος είναι υπερυψωμένη και μια μνημειώδης σκάλα οδηγεί σε αυτήν, αναδεικνύοντάς την ακόμη περισσότερο.

Ο κύριος όροφος (piano nobile) ήταν υπερυψωμένος, ενώ στο επίπεδο του ισογείου υπήρχαν δευτερεύουσες είσοδοι για το προσωπικό ή για την οικογένεια. Κατ αντιστοιχία στα σύγχρονα σπίτια υπάρχει η κύρια είσοδος με επίσημο χαρακτήρα και η περισσότερο καθημερινή δευτερεύουσα είσοδος που οδηγεί στην κουζίνα. Ο σχεδιασμός της κυρίας και της δευτερεύουσας εισόδου είναι τελείως διαφορετικός. Η κύρια είναι εμφανής από το δρόμο προβάλλοντας με έμφαση το δημόσιο χαρακτήρα της, ενώ η δευτερεύουσα είναι ανεπίσημη, σε αφανές σημείο ώστε να προστατεύεται η ιδιωτικότητά της.

Παρατηρώντας παλαιά κτίρια βλέπουμε ότι η κύρια είσοδος είναι μεν μεγαλειώδης, αλλά ταυτόχρονα κλειστή, απρόσιτη και αποτρεπτική για τους ανεπιθύμητους.

Η κύρια είσοδος του σπιτιού είναι ένας μεταβατικός χώρος ανάμεσα στο δημόσιο του δρόμου και στον ιδιωτικό χαρακτήρα του σπιτιού. Σε όσα σπίτια βρίσκεται στην μπροστινή όψη τους, λειτουργεί σαν ένα ενδιάμεσο «φίλτρο» ιδιωτικότητας.

Οταν όμως η πρόσοψη του σπιτιού εφάπτεται με το δρόμο τότε αναζητούνται άλλες λύσεις για να δημιουργηθεί ένας ενδιάμεσος χώρος ιδιωτικότητας. Μια λύση είναι να δημιουργηθεί μια εσοχή, ένα ημιυπαίθριο που προστατεύει από τον άνεμο και τη βροχή, αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί μια ενδιάμεση ζώνη στη ζωή του κτιρίου. Η πυλωτή μιας πολυκατοικίας παίζει αυτόν το ρόλο.

Η κλασική αρχιτεκτονική έδινε μεγάλη έμφαση στον τονισμό της εισόδου ενός κτιρίου με περίτεχνα, μαρμάρινα πλαίσια, λαξευτή λιθοδομή, αετώματα, κίονες, πρόπυλα και στέγαστρα. Είτε βρισκόταν στο κέντρο συμμετρίας της πρόσοψης είτε όχι, τονιζόταν και από άλλα φυσικά στοιχεία. Αλέες με παράλληλες σειρές δέντρων οδηγούσαν τον επισκέπτη στην είσοδο του κτιρίου.

Στις μοντέρνες πολυκατοικίες, τώρα, η είσοδος είναι περισσότερο φιλική και ανοιχτή, κατασκευασμένη από γυαλί. Το ρόλο της μεταβατικής περιοχής παίζει ο εσωτερικός της χώρος. Η σημασία του είναι μεγάλη για την εικόνα της πολυκατοικίας και αυτό γίνεται φανερό συγκρίνοντας διαφορετικά κτίσματα μεταξύ τους. Φυσικά, ιδιαίτερη προσοχή δίνεται και στον περιβάλλοντα χώρο και τη διαμόρφωσή του.