Ποιο πιστεύετε ότι είναι το νόημα της ταινίας του Κώστα Γαβρά;
Πολλές φορές ψάχνουμε το νόημα σε κάτι και πολλές φορές το νόημα είναι μπροστά μας και δεν το βλέπουμε. Νομίζω ότι ο Γαβράς το κάνει σε όλες τις ταινίες του. Θέλει να καταδείξει κοινωνικά γεγονότα, μεγάλα γεγονότα με αφορμή μια ιστορία. Τώρα αν τη βλέπει από μια άλλη οπτική αυτό είναι δικαίωμα κάθε καλλιτέχνη να πάρει μια θέση. Και αν μη τι άλλο ο Γαβράς είναι ένας καλλιτέχνης εδώ και 60 χρόνια που παίρνει ξεκάθαρη θέση για τόσα πολλά πράγματα. Νομίζω ότι το νόημα το έχουμε μπροστά μας. Μια Ευρώπη η οποία στραγγαλίζει τα ίδια της τα παιδιά. Η ταινία κάνει κύκλο γύρω από τον ίδιο της τον εαυτό. Βλέπουμε συνεχόμενες συνεδριάσεις που δεν βγάζουν πουθενά, βλέπουμε έναν κύκλο εργασιών όπου ουσιαστικά δεν ακούει ο ένας τον άλλο ή δεν θέλουν να ακούσουν. Ο ήρωας ζητάει με επιχειρήματα θα το πω λίγο λαϊκά, μια διευκόλυνση - αλλά τον δανειστή δεν τον αφορά αυτό. Νομίζω ότι αυτό αν το δούμε λίγο πιο προσωπικά - άλλωστε είμαστε κοντά σε αυτά τα γεγονότα και τα ζήσαμε πολύ έντονα - θα καταλάβουμε το νόημα και την ουσία αυτής της ταινίας. Αυτό το αέναο γαϊτανάκι των συνεδριάσεων όπου δεν οδηγούν πουθενά και το μόνο που θέλουν οι δανειστές είναι αυτό: «υπογράψτε αυτό το χαρτί να τελειώνουμε». Νομίζω ότι είναι σχεδόν τρομακτικό. Όπως και στη ζωή μας δεν θέλουμε να ακούσουμε ο ένας τον άλλο. Είμαστε εμμονικοί. Δεν θέλουμε να βοήθησουμε. Εκείνη την περίοδο τα πράγματα ήταν σε μια κατάσταση που ήταν όλοι εναντίον μας και με το δίκιο τους γιατί είχε καλλιεργηθεί αυτό το κλίμα. Έχω την αίσθηση ότι ήταν κάποια δεδομένα τα οποία δεν θα μπορούσαν να ανατραπούν.
Μπορεί ένας έντονα πολιτικοποιημένος σκηνοθέτης όπως ο Γαβράς (ο οποίος είναι γνωστός για τις αριστερές του καταβολές) να έχει μια αντικειμενική άποψη για ένα τόσο πολιτικό θέμα;
Γιατί πρέπει να έχει αντικειμενική άποψη; Κάνουμε κάποιο ντοκιμαντέρ; Είμαστε δημοσιογράφοι; Γιατί ο καλλιτέχνης θα πρέπει να έχει αντικειμενική άποψη; Ο Γαβράς έχει ανθρώπινη ματιά σε όλες τις ταινίες του. Αν η αριστερά το κουβαλάει αυτό θεωρητικά πιο πολύ, τότε οκ! Αν και εγώ δεν τα πιστεύω αυτά. Η ανθρώπινη πλευρά των γεγονότων και η ανθρώπινη αντιμετώπιση δεν έχει να κάνει με συγκεκριμένα πολιτικά κόμματα. Έχει να κάνει με τους ανθρώπους. Υπήρξαν σπουδαίοι πολιτικοί και της αριστεράς και της δεξιάς σε διεθνές επίπεδο που πάνω απ’ όλα ήταν άνθρωποι. Η ταινία έχει στοιχεία μυθοπλασίας. Ξέρει κανείς τι έγινε στη διαπραγμάτευση που βλέπουμε στο τέλος του έργου; Ούτε το βιβλίο δεν γράφει μέσα αυτά τα στοιχεία γιατί ο Βαρουφάκης δεν ήταν καν παρών στη διαπραγμάτευση. Είχε παραιτηθεί. Άρα δεν μπορώ να την δεχτώ αυτή την ερώτηση κατά κάποιον τρόπο γιατί εκ προοιμίου έχει την απάντηση μέσα της.
Γενικά πώς τα πηγαίνετε με την πολιτική;
Το κάθε κάτι που κάνουμε έχει μια πολιτική χροιά στην καθημερινότητά μας. Ακόμα και ο έρωτας έχει μέσα πολιτική. Πώς θα τα παρουσιάσουμε τα πράγματα, πώς θα τα εκλάβει ο άλλος, πώς θα τα στολίσουμε.. όχι γιατί θέλουμε να πούμε ψέματα αλλά γιατί θέλουμε να αρέσουμε. Αυτό δεν θέλουν και οι πολιτικοί;
Ποιες ήταν οι δυσκολίες που αντιμετωπίσατε ως Αλέξης Τσίπρας;
Οι όποιες δυσκολίες ή ανησυχίες είχα, εξαφανίστηκαν όταν μου είπε ο Κώστας Γαβράς ότι εμείς δεν πάμε να κάνουμε ντοκιμαντέρ. Δεν κάναμε καμιά βιογραφία. Επίσης, κανένα από τα πρόσωπα δεν φέρουν κάποια παραξενιά. Ο Βαρουφάκης μιλάει με ένα συγκεκριμένο στυλ και ο Τσίπρας μπορείς να πεις ότι έχει κανά δυο σουσούμια -έτσι να το πω πιο απλά- αλλά δεν έχουν στοιχεία να πατήσεις και να πεις «θα κάνω τον Τσίπρα». Δεν ήταν σαν τον Παπαμιχαήλ που έπρεπε να έχω τη μορφή του. Αυτό που έχει πολύ ενδιαφέρον στον ήρωα Τσίπρα, εννοώ τον ρόλο και δεν ηρωοποιώ τον χαρακτήρα μου ή τον χαρακτήρα του Τσίπρα ως πρόσωπο, ότι βρίσκεται σε απανωτά διλήμματα. Σαν ένας περίεργος Οιδίποδας μέσα στο σενάριο, στην πλοκή. Δηλαδή αν καταφέρουμε και βάλουμε στο σενάριο τον θεατή και αυτό το διαπίστώσαμε και στη Βενετία και στο San Sebastian όπου προβλήθηκε η ταινία, νομίζω ότι ο κόσμος θα δει ένα θρίλερ.
Τι θυμάστε από την ημέρα του δημοψηφίσματος;
Το πάγωμα. Θυμάμαι ότι ήμουν στο σπίτι του κουμπάρου μου με μια παρέα που ανάμεσα σε αυτή ήταν και ένας πολύ ευφυής φίλος ο οποίος γύρισε και μου είπε «αυτό θα ανατραπεί». Ακόμα και οι πιο φανατικοί του «Όχι» όσο και αν το θέλανε-θέλαμε αυτό να γίνει μπορεί μέσα τους, να λέγανε ή να λέγαμε, «Χριστέ μου, σε ποια άβυσσο πάμε να μπούμε» από την άλλη μπορεί κάποιος να ερωτηθεί «Θα ήταν ήρωας τώρα ο Τσίπρας;» «Θα τον μνημονεύαμε 100 χρόνια ή θα τον εκτελούσαμε στην πλατεία Συντάγματος»;
Τι πιστεύετε ότι θα σας έλεγε ο Τσίπρας αν σας συναντούσε;
Μακάρι να καταλάβει τι πήγα να κάνω. Δεν μπορώ να ξέρω τι γινόταν εκεί, ούτε τι σκεφτόταν ακριβώς. Δεν τον συνάντησα παρόλο που πολλές φορές αναρωτήθηκα αν θα έπρεπε να τον συναντήσω. Έχουμε τόσο δυνατή εικόνα για αυτούς τους ανθρώπους. Αυτό μας το τόνισε ο Κώστας Γαβράς. Μας είπε «δεν χρειάζεται να κάνετε κάτι άλλο, τους ξέρετε». Αν τον συναντούσα άντε το πολύ πολύ να μάθαινα κάποια πράγματα που να τα κρατούσα για εμένα ή να παρατηρούσα σε έναν καφέ, λίγο τις αντιδράσεις του, τις κινήσεις του. Είδα αρκετές συνεντεύξεις του από τότε που ήταν πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και πώς εξελίχτηκε. Αυτό μου έκανε καλό. Είδα σε έναν άνθρωπο πώς μπαίνει η εξουσία! Όχι πώς τον διαβρώνει, μην μπούμε σε αυτή τη διαδικασία. Έρχεται η εξουσία στο κεφάλι σου. Οι άνθρωποι, λένε, αποκαλύπτονται όταν παίρνουν την εξουσία στα χέρια τους. Πραγματικά αποκαλύπτονται.
Τι άνθρωπος πιστεύετε είναι ο Τσίπρας;
Κοίτα δεν έχω κακές προθέσεις για κανέναν. Θέλω να πιστεύω ότι είχε ένα όνειρο, όπως έλεγε και ο μεγάλος Mάρτιν Λούθερ Κινγκ. Κάπου προδόθηκε, κάπου το πρόδωσε, κάπου έχασε την ισορροπία. Δεν ήταν έτοιμος σίγουρα να αντιμετωπίσει αυτό το άλμα που έκανε το κόμμα του, που μόλις σε λίγους μήνες πήρε την εξουσία. Δεν θέλω να μπω στα χαρακτηριστικά του ανθρώπου-πολιτικού γιατί δεν μου αρέσει να βάζω ταμπέλες. Πολλές φορές μου λένε «γιατί δέχτηκες να κάνεις τον Τσίπρα που ήταν αυτός που έφερε το κακό». Είχα περιέργεια να κάνω αυτό τον ρόλο και φυσικά έπαιξε τεράστιο ρόλο ότι είχα δίπλα μου έναν μεγάλο σκηνοθέτη.
Τι αποκομίσατε από το βιβλίο του Βαρουφάκη διαβάζοντάς το;
Αποκόμισα την προσπάθεια ενός ανθρώπου να επιχειρηματολογήσει αν μη τι άλλο. Και αυτό που μου έμεινε είναι ότι στην πολιτική υπάρχουν οι insiders και οι outsiders. Αυτός ήταν πραγματικά ο άνθρωπος που ήρθε απ’έξω προς τα μέσα. Δεν ήταν πολιτικός. Εκεί κάπου νομίζω ότι την πάτησε.
Τελικά, τι πιστεύετε ότι είχε στο μυαλό του να κάνει ο Βαρουφάκης;
Είχε στο μυαλό του την απόλυτη ανατροπή. Θα έφτανε μέχρι το τέλος. Το βλέπουμε και στην ταινία. Πολύ γρήγορα στην ταινία καταλαβαίνουμε τα δύο αυτά πρόσωπα. Τον Τσίπρα και τον Βαρουφάκη. Είναι αυτός που έχει πάρει την εξουσία και ξέρει τι πρέπει να κάνει για να παραμείνει στην εξουσία και είναι και αυτός που έρχεται και λέει πρέπει να στηρίξουμε τον λαό. Έχει πολύ ενδιαφέρον το βιβλίο του Βαρουφάκη. Διαπιστώνεις ότι είχε έναν μηχανισμό. Πολλοί μου λένε «και πού ξέρουμε αν αυτή είναι η αλήθεια στο έργο»; Και απαντάω γιατί; Βγήκε κανείς να πει ότι ο Βαρουφάκης λέει ψέμματα; Έγινε καμία μήνυση στο βιβλίο; Ποτέ. Λέει αυτά που έζησε. Σαφώς γράφει μέσα και πράγματα τα οποία είναι παλαβά. Δηλαδή περιγράφει μέσα τι θα γινόταν την επόμενη ημέρα αν φεύγαμε από την Ευρωπαική ένωση. Εγώ νομίζω, και του το είπα κιόλας, ότι αν γινόταν αυτό σε μια βδομάδα θα σε είχαν τουφεκίσει. Το βασικό απ’ όλα είναι ότι την επόμενη μέρα δεν θα είχαμε φάρμακα. Δεν θα είχαμε φανάρια. Όλα αυτά που έχουμε έρχονται απ’έξω. Δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε. Δηλαδή απλά πράγματα δεν θα τα είχαμε.
Η συνάντηση που είχατε με τον Γιάνη Βαρουφάκη έγινε πριν ή μετά από την ταινία; Ποια ήταν η εντύπωση σας;
Δεν κατάφερα να τον γνωρίσω τον Γιάνη πριν γυρίσουμε την ταινία, αλλά από τη συναναστροφή μου μαζί του στο φεστιβάλ Βενετίας, όπου κι έγινε η πρεμιέρα της ταινίας, μου φανηκε συμπαθής, με χιούμορ, ετοιμος να «διαπραγματευθεί» για όλα!!!
Τι άλλο κάνετε επαγγελματικά αυτή την περίοδο;
Αυτή τη στιγμή με πετυχαίνετε στη Θεσσαλονίκη όπου μαζί με τον Νικήτα Τσακίρογλου και τον Χρήστο Βαλαβανίδη παίζουμε στην «Προσωπική Συμφωνία» του Ρόναλντ Χάργουντ στο θέατρο Κολοσσαίον. Είναι μια παράσταση σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Μυλωνά όπου ξεκίνησε πέρυσι από το Από Μηχανής Θέατρο και πήγε πολύ καλά και συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά. Επίσης, τον Δεκέμβριο θα κάνουμε το μιούζικαλ «Αnnie» με την Θέμιδα Μαρσέλλου για 15-20 παραστάσεις στο Tae Kwon Do και παράλληλα τρέχει και η καθημερινή τηλεοπτική σειρά στον ΑΝΤ1 «Αν ήμουν πλούσιος».
Είναι εύκολο ένας από τους πιο δημοφιλείς Έλληνες ηθοποιούς, να τιθασεύσει το εγώ του;
Το εγώ μου προσπαθώ να το τιθασεύσω ανεξαιρέτως αν είμαι ηθοποιός ή όχι. Προσπαθώ πάνω απ’όλα να είμαι ένας καλός συνάδελφος, συνεργάτης και στη ζωή μου σύντροφος. Μεγαλώνοντας σίγουρα δεν κουβαλάω πράγματα που έχουν να κάνουν με την πρώτη νιότη όπου γίνεσαι οδοστρωτήρας. Κατεβάζω ταχύτητες πια. Ακόμα και στις κρίσιμες στιγμές καταπίνω τη γλώσσα μου, μετράω μέχρι το 10 και λέω άστο θα περάσει , δεν έχει κανένα νόημα. Δηλαδή για να βγάλω μπροστά το εγώ μου πρέπει να με φτάσουν στα όρια μου.
Τι μπορεί να σας κάνει να σας βγάλει εκτός ορίων;
Η αχαριστία!
Και τι θα μπορούσε να σας φέρει σε αμηχανία;
Πλέον το ψέμα. Παλιά θύμωνα, εκνευριζόμουν, τώρα αισθάνομαι αμηχανία εκείνη την ώρα.
Θα συγχωρούσατε το ψέμα μέσα στη σχέση σας;
Πλέον ναι. Πολύ πιο έυκολα. Γιατί όχι;
Πιστεύετε ότι όταν είμαστε ερωτευμένοι είμαστε καλύτεροι άνθρωποι;
Όχι, χειρότεροι είμαστε. Αφού τα ζούμε όλα στο κόκκινο. Άρα δεν ελέγχουμε την κατάσταση, τα πράγματα είναι σαν ένας πύραυλος που γυρίζει γύρω από τη γη έτοιμος να σκάσει πολλές φορές. Όταν είμαστε ερωτευμένοι δεν είμαστε ψύχραιμοι.
Όταν είσαστε ερωτευμένος πιστεύετε ότι αποδίδετε καλύτερα στη δουλειά σας απ’ όταν δεν είσαστε;
Εγώ όταν είμαι ερωτευμένος χάνω τον προσανατολισμό μου. Είμαι στη φάση που λέω στον εαυτό μου «Έλα, πάμε, σήκω άσε τα μηνύματα και τα τηλέφωνα, έχουμε δουλειά. Άσε τις αγαπούλες».
Τι πιστεύετε ότι λένε οι άλλοι για εσάς;
Ωχ!
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ;
Ε, βέβαια. Μαθαίνω διάφορα. Μου μεταφέρουν δηλαδή διάφορα πράγματα. Τώρα για παράδειγμα κάποιοι είπαν «Πώς τον επέλεξε ο Γαβράς»; «Πώς τον επέλεξε αυτόν τον ηθοποιό που δεν είναι του ποιοτικού», να το πω απλά. Σε πολλούς αρέσει να βάζουν ταμπέλες και να λένε λόγια. Και εμένα οι ταμπέλες δεν μου αρέσουν όπως σας είπα και πριν. Την απόρια μου την έλυσε ο ίδιος ο Γαβράς που μου είπε «για εμένα, είσαι ο ρόλος» οπότε αυτό με απελευθέρωσε.
Έχετε νιώσει ποτέ φίλο σας να σας ζηλεύει λόγω της αναγνωρισιμότητάς σας;
Όχι, αλλά σίγουρα ισχύει αυτό που λένε στις χαρές φαίνεται ο φίλος. Μπορώ να θυμηθώ ανθρώπους στη ζωή μου που ενώ ήμασταν πολύ φίλοι κάπου χαθήκαμε..Στις λύπες τρέχουμε όλοι. Στη χαρά του άλλου μπορείς να τρέξεις;
Βλέπετε πιθανό το σενάριο ένος γάμου στο κοντινό μέλλον;
Μακάρι. Το σενάριο αυτό θα ήθελα να το γράψει ο κύριος Γαβράς που γράφει πολύ ωραία ας είναι και πολιτικό θρίλερ.
Θα θέλατε δηλαδή να είσαστε ο πρωταγωνιστής;
Ναι, βέβαια μακάρι.
Αν γυρίζατε τον χρόνο πίσω, ποια συμβουλή θα σας έδινε ο νεότερος εαυτός σας;
«Σταμάτα να νιώθεις ενοχές».
Info:
O Aλέξανδρος Μπουρδούμης πρωταγωνιστεί στην ταινία «Ενήλικοι στην Αίθουσα - Adults in the Room» του Κώστα Γαβρά. Η ταινία θ’ αρχίσει να προβάλλεται στις κινηματογραφικές αίθουσες από την Πέμπτη 3 Οκτωβρίου. Eπίσης πρωταγωνιστεί στην καθημερινή τηλεοπτική σειρά του ΑΝΤ1, «Αν ήμουν πλούσιος».