Στην αρχή ήταν μόνο φωνές και τσακωμοί. Κάποια στιγμή ξεκίνησε η υπερβολική ζήλεια. Ύστερα συγχώρεσες την πρώτη φορά που σήκωσε χέρι επάνω σου, ώσπου ένα πρωί βρέθηκες στο κρεβάτι του νοσοκομείου με μώλωπες και κατάγματα. Όσο κι αν δεν θέλεις να το παραδεχθείς υπάρχουν σημάδια ένοχης συμπεριφοράς από τη μεριά του συντρόφου σου που καλό είναι να τα αναγνωρίσεις και να τον παρατήσεις προτού βρεθείς κι εσύ σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου στην καλύτερη περίπτωση. Γιατί ακόμα μία 24χρονη κοπέλα από την Καλαμαριά, βρέθηκε νεκρή με τραύματα στο πρόσωπο, τα οποία προκάλεσε το αγόρι της. Αναγνώρισε τον κίνδυνο τώρα!
Tα ύποπτα σημάδια: σίγουρα δεν έχουν όλα τα βίαια άτομα τον ίδιο τρόπο δράσης και συμπεριφοράς. Φυσικά, όσο πιο πολλά σημάδια βίαιης συμπεριφοράς συγκεντρώνει ένα άτομο, τόσο πιο επικίνδυνη είναι η σχέση μαζί του. Κάποιες φορές μπορεί ν' αναγνωρίσεις μόνο ένα ή δύο ύποπτα χαρακτηριστικά τα οποία συγκεντρώνει ο σύντροφός σου αλλά σε υπερβολικό βαθμό (για παράδειγμα υπερβολική ζήλεια). Τις περισσότερες φορές και ιδίως μετά από ένα ξέσπασμα, εκείνος θα προσπαθήσει να εξηγήσει τη συμπεριφορά του και να την αποδώσει στην αγάπη και τον ενδιαφέρον του για εσένα. Αρχικά κι εσύ, θα κολακευτείς μέχρι που ο τρόπος του θα γίνει ακόμα πιο βίαιος και σκληρός και η ζωή στο πλευρό του ανυπόφορη.
Οι ένοχες ενδείξεις:
1. Ζήλεια χωρίς λόγο και χωρίς μέτρο:
Στο ξεκίνημα της σχέσης, εκείνος θα υποστηρίξει πως η ζήλεια που δείχνει είναι σημάδι της αγάπης του για εσένα. Θα ξεκινήσει με ερωτήσεις για το πού πήγες, με ποιόν μίλησες, γιατί του μίλησες ενώ σταδιακά θα σε κατηγορεί ότι φλερτάρεις με άλλους. Ταυτόχρονα θα ζηλεύει το χρόνο που περνάς με την οικογένεια ή τους φίλους σου και όχι μαζί του, ενώ μόνιμη θα είναι και η αντίρρησή του στο γιατί πρέπει να έχεις χρόνο για τον εαυτό σου και γιατί πρέπει να βγαίνεις μόνη, χωρίς εκείνον. Ακόμα κι όταν πηγαίνεις στη δουλειά, θα κάνει κριτική στα ρούχα και στο μακιγιάζ, φοβούμενος πως φτιάχνεσαι για να αρέσεις σε κάποιον εκεί. Μην ξεχνάς πως η υπερβολική ζήλεια δεν είναι ένδειξη αγάπης αλλά σημάδι ανασφάλειας και κτητικότητας.
2. Θέλει να ελέγχει τα πάντα:
Η τάση του να ελέγχει τα πάντα, συχνά συγχέεται με το ενδιαφέρον. Εκεί μπορεί να υποστηρίζει ότι ενδιαφέρεται για την ασφάλεια, την συναισθηματική και σωματική σου υγεία αλλά και το να σε βοηθά να κάνεις τις σωστές επιλογές. Έτσι, μπορεί να δικαιολογεί γιατί φωνάζει και θυμώνει κάθε φορά που αργείς (υποτίθεται) να επιστρέψεις από τη δουλειά, από τα ψώνια από την επίσκεψη στην κολλητή. Όσο η συμπεριφορά του αγριεύει και ο καιρός περνά, θα βρεθείς να μην σου επιτρέπεται να πάρεις καμία απόφαση που σε αφορά για τα ρούχα, το σπίτι, τα χρήματα, τον ελεύθερο χρόνο σου και μπορεί να πρέπει να φτάσεις να του ζητάς την άδεια για να βγεις από το σπίτι. Ταυτόχρονα μπορεί να σου επιτρέπει θεωρητικά και μόνο να παίρνεις μερικές αποφάσεις, τις οποίες κατόπιν θα κριτικάρει αρνητικά και θα σε επικρίνει γι' αυτές. Μην ξεχνάς πως το ενδιαφέρον για τα άτομα που αγαπάμε έχει ένα όριο και δεν πρέπει να αποτελεί προσπάθεια ελέγχου στη ζωή του.
3. Θέλει να επισημοποιήσει τη σχέση σας με το που γνωριστείτε:
Πολλά θύματα κακοποίησης έβγαιναν ή ήξεραν το άτομο από το οποίο υπέφεραν στη συνέχει για μικρό χρονικό διάστημα. Εκείνος θα υποστηρίξει πως θέλει να προχωρήσει τη σχέση σας με την πρόφαση του έρωτα με την πρώτη ματιά. Έτσι, πάνω στον ενθουσιασμό και χωρίς να το καταλάβεις θα βρεθείς αρραβωνιασμένη ή και παντρεμένη με ένα άτομο που ήξερες ελάχιστα και το οποίο θα δυσκολευτείς διπλά να βγάλεις από τη ζωή σου μετά από μια τέτοια επισημοποίηση του δεσμού.
4. Μεγάλες Προσδοκίες:
Ο βίαιος σύντροφός έχει συχνά μεγάλες και υπερβολικές προσδοκίες από εσένα. Συνήθως, θα περιμένει να είσαι τέλεια σύζυγος, σύντροφος, μητέρα, νοικοκυρά, παρτενέρ στο σεξ και όλα αυτά θα προσπαθήσει να τα διεκδικήσει καταπιέζοντάς σε ή κάνοντας σε να αισθάνεσαι άσχημα που δε ανταπεξέρχεσαι τέλεια και ιδανικά σε όλες σου τις υποχρεώσεις. Και όχι μόνο αυτό: συχνά θα νιώθεις άχρηστη και υποχρεωμένη να ανταπεξέλθεις επάξια σε όλες του τις προσδοκίες αφού θα τις συνοδεύει με δηλώσεις που μπερδεύουν την αγάπη με το ενδιαφέρον και την υποχρέωση απέναντί του: "αν μ' αγαπούσες, θα έκανες αυτό, αν με ήξερες, θα καταλάβαινες πως έχω ανάγκη εκείνο". Φυσικά, εκείνος θα περιμένει να εκπληρώσεις όλες του τις ανάγκες (χωρίς εκείνος να κάνει τίποτα απολύτως για εσένα), ενώ κάθε φορά που δεν καταφέρνεις να τον εξυπηρετήσεις σωστά και όπως θα ήθελε, θα σε καταρρακώνει τονίζοντας το πόσο αδέξια και μακρυά από την τελειότητα βρίσκεσαι.
5. Στην απομόνωση:
Ο βίαιος σύντροφος θα προσπαθήσει να επιτύχει την κοινωνική και συναισθηματική σου απομόνωση. Αρχικά θα σε ξεκόψει από τους φίλους και την οικογένειά σου υποστηρίζοντας πως θέλει να περνά κάθε στιγμή μαζί σου. Έπειτα και να προβάλλεις αντιρρήσεις, θα κατηγορεί όλους τους υπόλοιπους που θέλουν να σας χωρίσουν και βρίσκουν ανύπαρκτα προβλήματα στη σχέση σας. Αν μείνετε μαζί, θα σου κόψει το δίαυλο επικοινωνίας με άτομα που αγαπάς ενώ σε ακραίες περιπτώσεις θα σε κλείσει στο σπίτι υποχρεώνοντας σε να σταματήσεις τη δουλειά για να σε ελέγχει απόλυτα.
6. Σου ρίχνει την ευθύνη για τα προβλήματα:
Πολύ σπάνια θα είναι εκείνος που θα αναλάβει την ευθύνη για τα προβλήματα που θα προκύψουν στη σχέση ή τη ζωή σας. Είτε δεν σπούδασε ποτέ, είτε τον απέλυσαν, είτε δεν βρίσκει δουλειά, είτε μαλώνει με την οικογένεια και τους φίλους του, εσύ πάντα θα είσαι υπεύθυνη που δεν τον βοηθά και δεν τον στηρίζεις ή που με τη στάση σου τον κρατάς στον πάτο. Έτσι, χωρίς αφορμή θα κατηγορεί εσένα για τα λάθη που έκανε και για τα οποία φταις που δεν τον απέτρεψες να τα κάνει.
7. Φορτώνει τη βίαιη αντίδρασή του σε σένα:
Εκείνος θα ρίξει την ευθύνη για τις κατά καιρούς βίαιες συμπεριφορές του σε σένα. Δεν θα διστάσει να σου πει πως εσύ φταις που γίνεται κακός, εσύ τον πληγώνεις και αντιδρά έτσι ή μπορεί πολύ έξυπνα να ρίξει το μπαλάκι στην περιοχή σου υποστηρίζοντας πως δεν θα ήταν θυμωμένος και δεν θα ξεσπούσε βίαια εφόσον εσύ δρούσες διαφορετικά. Όπως και να έχει, στο μυαλό του θα γίνεις η πηγή για κάθε καλή ή κακή συμπεριφορά που θα παρουσιάσει, το οποίο σημαίνει πως θα σε καταστήσει υπεύθυνη για την ευτυχία ή δυστυχία του. Και όσο τα πράγματα πηγαίνουν καλά, δεν έχεις τίποτα να φοβάσαι. Όμως στην πρώτη φουρτούνα μεταξύ σας, μην ξεχνάς πως θα γίνεις υπεύθυνη για το πλοίο που βουλιάζει.
8. Βίαιος με τα ζώα ή τα παιδιά:
Τις περισσότερες φορές τα άτομα που εκδηλώνουν τάσεις κακοποίησης στη σύντροφό του, αρχικά έχουν δείξει το βίαιο πρόσωπό τους στα ζώα. Έτσι, μπορείς να δεις το κατοικίδιο του να υποφέρει αφήνοντάς το πεινασμένο και διψασμένο για ημέρες, προφασιζόμενος πως το τιμωρεί για κάποια αταξία. Ταυτόχρονα, την ίδια σκληρή συμπεριφορά μπορεί να δείχνει και απέναντι στα παιδιά που βρίσκονται στο περιβάλλον του, αντιμετωπίζοντας τα σαν μικρούς ενήλικες που δεν πρέπει να διακαιολογείς λόγω της ηλικίας τους, ούτε φυσικά να σου ξεφεύγουν από την επιβολή σκληρής τιμωρίας. Οι προσδοκίες του από τα παιδιά, όπως κι από εσένα, είναι υπερβολικές και πολλές φορές μη πραγματοποιήσιμες. Καταλαβαίνεις πως τα άτομα αυτά, θέλουν να έχουν όλη την προσοχή των γύρω τους κι ένα παιδί χαλάει το σχέδιό τους αυτό.
9. Βίαιος και στο σεξ:
Εκείνος μπορεί να σε πιέζει και να σε αναγκάζει να κάνεις έρωτα μαζί του, ακόμα κι όταν δεν το θέλεις. Συνήθως σε αναγκάζει να λάβεις μέρος στη βίαιες φαντασιώσεις του και φυσικά δεν ερωτάσαι καν για τη συμμετοχή σου. Κάθε φορά που αρνείσαι το σεξ μαζί του, προσπαθεί να σε πείσει με βίαιο και άσχημο τρόπο για το ''λάθος'' που πιστεύει πως κάνεις. Έτσι, φτάνει να απαιτεί να κάνετε έρωτα ακόμα κι όταν είσαι άρρωστη ή κουρασμένη ή ακόμα κι όταν κοιμάσαι. Το ξύλο στο κρεβάτι (όταν δεν το ζητάς ή δεν το έχετε συζητήσει) και η ανάγκη να του εκπληρώσεις την φαντασίωση του βιασμού, είναι σαφή σημάδια πως κινδυνεύεις!
10. Υποβιβάζει το γυναικείο φύλο:
Τα βίαια άτομα συχνά πιστεύουν βαθιά στα στερεότυπα ου επικρατούν ανάμεσα στα δύο φύλα και φυσικά το ρόλο που μπορούν να παίξουν στην κοινωνία. Εκείνος μπορεί να θεωρεί φυσιολογικό το να μην δουλεύεις αλλά να μένεις σπίτι και να τον υπηρετείς όπως αρμόζει σε μια γυναίκα που καλείται να παίξει τη νοικοκυρά, δούλα και κυρά. Ταυτόχρονα, δεν σταματά να σε υποβιβάζει για τη γυναικεία σου φύση αλλά να εξαίρει και τη δική του αντρική υπεροχή.
11. Λεκτική Κακοποίηση:
Σε συνέχεια της λεκτικής του ταπείνωσης για το γυναικείο φύλο, ο άνθρωπος αυτός θα σε κρίνει, βρίζει και γελοιοποιεί σε ιδιωτικό επίπεδο αλλά και σε δημόσιους χώρους. Εννοείται πως μια αντίδραση από μέρους σου είναι απαγορευτική (ειδικά μπροστά στους φίλους του) και μπορεί να επιφέρει τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο εφόσον τολμήσεις να του αντιμιλήσεις. Στόχος του είναι να σε κάνει να νιώσεις χαζή και ανήμπορη χωρίς εκείνον στο πλευρό σου. Έτσι, δεν θα διστάσει να σε στολίσει με δεκάδες επίθετα υποβιβασμού και κακίας από τη μεριά του.
12. Ο δόκτωρ Jeckyll και ο Mr. Hyde
Πολύ δύσκολα θα αναγνωρίσεις ένα βίαιο άτομο με την πρώτη ματιά. Συνήθως σε προσωπικό επίπεδο αλλά και μπροστά στους άλλους, θα έχει το προσωπείο του τέλειου άντρα. Η δουλειά του και η θέση που κατέχει, η οικονομική του κατάσταση θα σε μπερδέψουν αλλά ακριβώς αυτή η εξουσία που έχει στα χέρια του είναι το κλειδί της καταχρηστικής συμπεριφοράς του. Ακόμα κι εσύ η ίδια θα απορείς πως αυτός ο επιφανειακά συγκροτημένος και γλυκύτατος άντρας μπορεί να μεταμορφωθεί από τη μια στιγμή στην άλλη από δόκτωρ Τζέκιλ σε Μίστερ Χάιντ. Φυσικά έτσι, μπορεί να σε πείθει διαρκώς πως η βίαιη συμπεριφορά του οφείλεται σε ένα τυχαίο ξέσπασμα, ενώ έτσι μπερδεύει και το περιβάλλον σου που κάποιες φορές φτάνει να μην πιστεύει εσένα και τα γεγονότα κακοποίησης που περιγράφεις,.
Στο δεύτερο μέρος θα έχεις την ευκαιρία ν' αναγνωρίσεις περισσότερες ύποπτες συμπεριφορές και φυσικά να κάνεις τις ερωτήσεις που πρέπει στον εαυτό σου για ν' αξιολογήσεις το βαθμό του προβλήματος που αντιμετωπίζεις κι εσύ στη σχέση σου.
Κατερίνα Π.