Μήπως το άγχος μιας πιθανής απόλυσης σας οδηγεί σε άγρυπνα βράδια; Ή μήπως σας έχει στοιχειώσει τόσο πολύ, ώστε να μην μπορείτε να αποδώσετε στη δουλειά σας; Δείτε πώς θα αντιμετωπίστε την καινούργια εργασιακή πραγματικότητα χωρίς να χάσετε τον εαυτό σας!
Σε μια εποχή δραματικών ανατροπών, οι ισορροπίες στην ασφάλεια της εργασίας έχουν κι αυτές σημαντικά διαταραχθεί. Ο φόβος της απόλυσης έχει γίνει, δυστυχώς, μέρος μιας σκληρής πραγματικότητας για μεγάλη μερίδα συνανθρώπων μας. Πολλοί είναι εκείνοι που βιώνουν με αγωνία την καθημερινή τους παρουσία στη δουλειά, τους στοιχειώνει όταν είναι μακριά, τους αποδιοργανώνει στην καθημερινότητά τους. Μπορούν να κάνουν κάτι γι’ αυτό; Πώς μπορούν να περιορίσουν όσο γίνεται την εργασιακή ανασφάλεια; Πώς μπορούν να δαμάσουν το στρες; Το καλύτερο όπλο απέναντι σε ένα φόβο είναι να τον αντιμετωπίσουμε, καθένας με τα δικά του μέσα, όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται. Γιατί η ζωή πάντα συνεχίζεται...
Όταν το άγχος γίνεται υποταγή
Σε μια εποχή που ο φόβος της ανεργίας είναι συνεχώς παρών, η ανάγκη να διατηρήσει κανείς τη θέση εργασίας του, παρά τις υποχρεώσεις ή τις δυσκολίες που συναντά, γίνεται παράγοντας υπερβολικού άγχους, ακόμα και υποταγής. Ο φόβος για το εργασιακό και κατ’ επέκταση το οικονομικό αύριο, μέσα σε έναν ασταθή και κλυδωνιζόμενο κοινωνικό ιστό, δεν αφήνει περιθώρια: μοιάζει να έχει αποσυρθεί κάθε αίτημα βελτίωσης, αλλαγής, αναβάθμισης, να έχει ακυρωθεί η όποια προσωπική επιθυμία.
Θα τα καταφέρω;
Από τη μία αυτή η απόσυρση εν μέρει νομιμοποιείται από τις κρίσιμες συνθήκες: όλοι έχουμε δεχθεί «τροποποιήσεις» –στον τρόπο δουλειάς μας, στην αμοιβή μας– που μπορούν να ξεμπλοκάρουν την πορεία της ώστε να μην οδηγηθούμε σε αδιέξοδο. Αυτό είναι κομμάτι της σύμφυτης ικανότητάς μας να προσαρμοζόμαστε. Μόνο που η προσαρμοστικότητα δεν έχει την ίδια δυναμική σε κάθε υποκείμενο.
Από την άλλη, πάλι, ο φόβος επίσης νομιμοποιείται: για τους ανθρώπους σε εξαρτημένη εργασία, για τους ελεύθερους επαγγελματίες, πρόσφατα πλέον ακόμα και για τους δημόσιους υπαλλήλους, το ταρακούνημα και οι άσχημες εκπλήξεις της κρίσης έφεραν τα πάνω-κάτω στον εργασιακό χάρτη. Πράγματα πρωτόγνωρα, για τους περισσότερους με αρνητικό πρόσημο.
Αντιδράσεις ακραίες, αλλά... φυσιολογικές
Οι αντιδράσεις αυτές είναι ανθρώπινες, φυσιολογικές και αναμενόμενες, αλλιώς δεν θα ήμασταν εμείς φυσιολογικοί! Αρκεί να μην επιτρέψουμε να μας πλημμυρίσουν αισθήματα φόβου, ηττοπάθειας και παραίτησης. Ακούω τις ενστάσεις: «εύκολο να το λες, για πες μας όμως, πώς γίνεται;»... Συμφωνώ. Δεν είναι το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο. Δεν είναι όμως και ακατόρθωτο. Τι χρειάζεται; Προσωπική συγκρότηση, ψυχικές δεξιότητες, υποστηρικτικό περιβάλλον, πλαίσιο.
Συμβουλές προς υποψήφιους... απολυμένους
Συμβουλές προς υποψήφιους... απολυμένους
Η δουλειά σας τείνει να εξελιχθεί σε «κινούμενη άμμο»; Για να μη βουλιάξετε, κυρίως ψυχικά, και να περάσετε όσο πιο καλά μπορείτε αυτήν τη φάση, χρειάζεται προσοχή και ανασυγκρότηση.
- Όσο είστε στη δουλειά, συγκεντρωθείτε! Αν γίνει έμμονη ιδέα η σκέψη της απόλυσης, ο φόβος και το «άδειασμα» που τη συνοδεύουν μπορεί –εκτός από τη διάθεσή σας– να βλάψουν την ποιότητα της δουλειάς σας. Εξάλλου μπορεί και να μην απολυθείτε ποτέ. Δώστε νόημα σε αυτό που κάνετε εδώ και τώρα. Ενισχύστε τις δεξιότητές σας, φροντίστε αυτά που μπορείτε να ελέγξετε και αποδεχθείτε ότι κάποια άλλα είναι πέραν του πεδίου ελέγχου σας.
- Αναζητήστε σημεία σταθερότητας στη ζωή σας που δεν περιορίζονται στον τομέα της εργασίας. Η δουλειά δεν είναι όλη η ζωή μας, είναι ένα σημαντικό κομμάτι της. Ένα καλό υποστηρικτικό περιβάλλον, οι δικοί σας άνθρωποι μπορούν να σας στηρίξουν ψυχικά και να σας αποφορτίζουν στις δύσκολες εντάσεις. Κι όταν μπορούμε να αποφορτιστούμε, μπορούμε να πάρουμε ανάσες και να δούμε τα πράγματα με άλλο μάτι. Μπορούμε να λειτουργήσουμε καλύτερα και στον εργασιακό μας χώρο, όσο κι αν οι αιχμηρές γωνίες μάς τρομάζουν.
- Αναζητήστε σημεία σταθερότητας στον ίδιο σας τον εαυτό. Αν χρειάζεστε βοήθεια, ζητήστε τη, μην αφήσετε τον εαυτό σας να εγκλωβιστεί. Βρείτε σημεία αναφοράς που σας στηρίζουν μέσα σας και γύρω σας, ώστε να μη νιώθετε μονίμως υπό τη δαμόκλειο σπάθη της απόλυσης. Πιστεύω ότι η ζωή, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ακόμα και στα δύσκολα, στηρίζει εκείνους που της έχουν εμπιστοσύνη. Και κάθε άνθρωπος πρέπει να ακολουθήσει τη δική του ψυχική πορεία για να αποκτήσει ένα δεσμό εμπιστοσύνης με τη ζωή.
- Μη στριμώχνετε άλλο τον εαυτό σας. Φροντίστε τον, αποσυνδεθείτε κάνοντας πράγματα που σας ευχαριστούν, που διώχνουν τις βαριές σκέψεις και σας αναζωογονούν. Αν αυτά μέχρι τώρα σας στοίχιζαν κάτι παραπάνω, υπάρχουν πολλά να κάνει κανείς για να διώξει το άγχος και τη στενοχώρια, που κοστίζουν τίποτα ή ελάχιστα. Προσφερθείτε να βοηθήσετε κάποιο δικό σας, κάντε ένα σπορ, διαβάστε, μιλήστε με τους αγαπημένους σας...
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΓΓΑΝΑ, ΨΥΧΟΛΟΓΟ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 134
Update: Οκτώβριος 2016