Γιατί οι περισσότεροι χαρακτήρες της Disney δεν έχουν μαμά;

21.09.2015
Έχεις παρατηρήσει πως οι περισσότεροι κεντρικοί χαρακτήρες ταινιών της Disney είτε είναι ορφανοί, είτε βιώνουν την απουσία της μητέρας; Γιατί συμβαίνει αυτό; Είναι τυχαίο ή μήπως υπάρχει άλλη εξήγηση πίσω από αυτήν την επιλογή;

Επιμέλεια:
Δήμητρα Γκούντρα

Η Χιονάτη, ο Μπάμπι, η Σταχτοπούτα, ο Πίτερ Παν, η μικρή γοργόνα, η Πεντάμορφη και το τέρας, ο Αλαντίν, η Ποκαχόντας, η Παναγιά των Παρισίων είναι από τους πιο γνωστούς χαρακτήρες του Ντίσνει που ορφάνεψαν από μητέρα.

Όσο περίεργο κι αν ακούγεται υπάρχει λόγος και αυτός δεν είναι τον "μελό" ή μια προσπάθεια συγκίνησης μικρών και μεγάλων. Οι επικρατέστερες εξηγήσεις είναι δύο και είτε έχουν να κάνουν με το διδακτικό χαρακτήρα των ταινιών, είτε λαμβάνουν φροϋδικές προεκτάσεις. Στον αντίποδα βέβαια υπάρχουν κι αυτοί που βλέπουν συνειδητά κίνητρα και μισογυνισμό πίσω από αυτή την επιλογή...

Στόχος η ενηλικίωση & υπευθυνότητα;

Καταρχήν είναι ο πρακτικός λόγος. Οι παιδικές ταινίες είναι συνήθως μικρότερης διάρκειας, 80 ή 90 λεπτών κι απευθύνονται σε ανήλικους που μεγαλώνουν και κάποια στιγμή θα ενηλικιωθούν. Πρέπει λοιπόν να καταλάβουν πως μεγαλώνοντας αναλαμβάνουμε ευθύνες, γινόμαστε υπεύθυνοι των πράξεών μας και μπορούμε να ανταπεξέλθουμε περνώντας μέσα από δυσκολίες και μη ιδανικά διαμορφωμένες συνθήκες.

Ο Σίμπα έχασε τον πατέρα του και το έσκασε – γλιτώνοντας από βέβαιο θάνατο – πήρε τη ζωή στα χέρια του και προχώρησε ξεπερνώντας κάθε εμπόδιο.

Η μητέρα του Μπάμπι σκοτώνεται κι αυτός μεγαλώνει απότομα κι αναλαμβάνει να πορευτεί μόνος στη ζωή.

Στην πραγματικότητα οι χαρακτήρες των ταινιών αναγκάζονται να ενηλικιωθούν, όπως θα αναγκαστούν κάποια στιγμή και τα παιδιά. Στην πρώτη περίπτωση αυτό γίνεται απότομα και σκληρά ενώ στη δεύτερη σταδιακά κι ομαλά.

Υποσυνείδητη επιλογή μετά από τραγικό συμβάν;

Μια πιο στενάχωρη εξήγηση εξηγεί φροϋδικά την απουσία μητέρας από τις ταινίες της Ντίσνει. Σύμφωνα με αυτή όλα έχουν να κάνουν με τον ιδρυτή της εταιρίας τον Γουόλτ Ντίσνει και τον τραγικό χαμό της μητέρας του.

Στις αρχές της δεκαετίας του '40 ο ίδιος αγόρασε ένα νέο σπίτι για τους γονείς του. Οι εργασίες ανακαίνισης ολοκληρώθηκαν και οι γονείς του μετακόμισαν στο σπίτι αλλά υπήρξε διαρροή στην εγκατάσταση υγραερίου. Η οικιακή βοηθός πήγε στο σπίτι το επόμενο πρωί και τους βρήκε λιπόθυμους. Ο πατέρας μετά τη διακομιδή σε νοσοκομείο επανήλθε ενώ η μητέρα του έχασε τη μάχη με το θάνατο. Ο ίδιος ο Γουόλτ Ντίσνει ποτέ δεν αναφέρθηκε στο θάνατο της μητέρας του - μιας και ένιωθε υπευθυνος γι΄αυτό - αλλά συμφωνα με τους υποστηρικτές αυτής της θεωρίας, η απώλεια αυτή μεταφέρθηκε στους χαρακτήρες των ταινιών του.

Από την άλλη, αν και οι δύο προηγούμενες θεωρίες φαίνεται να έχουν βάση, υπάρχουν κι όσοι αναρωτούνται αν τελικά η απουσία μητέρας δεν έχει να κάνει με κίνητρα και στόχους ενώ υπάρχουν και οι φεμινιστικές φωνές που πίσω από το γεγονός βλέπουν άλλα κίνητρα...

Ποιός χρειάζεται τη μητέρα;

Η πιο τραβηγμένη άποψη είναι αυτή που βλέπει σαφέστατο και συγκεκριμένο κίνητρο πισω από αυτή την επιλογή κρύβεται μισογυνισμός.Σύμφωνα με τους υποστηρικτές της πιο ακραίας αυτής άποψης στόχος είναι να φανεί πως "δε χρειάζεται η μητέρα".

Δίνει λοιπόν στον πατέρα την ευκαιρία ν΄αποδείξει πως μπορεί να σταθεί επάξια δίπλα στα παιδιά. Και σε αυτή την περίπτωση δε λείπουν οι ψυχαναλυτικές προεκτάσεις που στηρίζονται στη θεωρία του "φθόνου της μήτρας", της καταλυτικής επίδρασης που έχει η αδυναμία των ανδρών να κάνουν παιδιά, εξού κι ο φθόνος απέναντι σε κάθε γυναίκα.