Τραυματισμοί στην άσκηση! Τι να κάνω;

30.11.2015
Και για τα δύο φύλα ο πλέον συχνός τραυματισμός κατά τη διάρκεια της άσκησης είναι κάποια μυϊκή θλάση. Ωστόσο, κυρίως λόγω διαφορετικής ανατομικής κατασκευής, οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς στα γόνατα και σε τενοντίτιδες…

Μυϊκή θλάση

Θλάση είναι η ρήξη («κόψιμο») των μυϊκών ινών, όπως π.χ. στους οπίσθιους μηριαίους μυς. Προκαλείται είτε από υπερβολικά έντονη σύσπαση του μυός, π.χ. άρση βάρους χωρίς ανάλογη προετοιμασία/ζέσταμα, είτε από υπερβολική ή απότομη διάτασή του, π.χ. ξαφνικό τέντωμα είτε από άμεση πλήξη, όπως π.χ. ένα δυνατό χτύπημα. Αναλόγως με τον αριθμό των τραυματισμένων μυϊκών ινών, οι θλάσεις διαβαθμίζονται σε πρώτου βαθμού (κοινώς: «τράβηγμα»), δευτέρου (μερική ρήξη) και τρίτου βαθμού (πλήρης ρήξη των μυϊκών ινών, απαιτείται χειρουργική συρραφή τους).

Οι ελαφρύτερες μορφές θλάσεων αντιμετωπίζονται αρχικώς με ακινητοποίηση, περίδεση και κρυοθεραπεία (πάγος, ψυχρά επιθέματα), ενώ μετά τις πρώτες 48 ώρες μπορεί να γίνει χρήση θερμών επιθεμάτων ή αλοιφών και ξεκινά η διαδικασία συντηρητικής αποκατάστασης του τραυματισμού.

Τενοντίτιδα

Πρόκειται για φλεγμονή σε κάποιον τένοντα, όπως π.χ. σε ώμο, αγκώνα (επικονδυλίτιδα), αχίλλειο τένοντα, η οποία προκαλείται από ξαφνικά, πολύ έντονα ή επαναλαμβανόμενα φορτία (υπέρχρηση), με συνέπεια τον πόνο και τον περιορισμό της φυσιολογικής κίνησης στην αντίστοιχη άρθρωση. Στα αρχικά στάδια εμφανίζεται σαν πόνος κατά τη διάρκεια της ξεκούρασης, ο οποίος όμως «περνά» κατά τη διάρκεια της άσκησης. Αργότερα μπορεί να εξελιχθεί κατά τέτοιον τρόπο που ακόμα και μια απλή κίνηση να προκαλεί οξύ πόνο.

Η συνήθης θεραπευτική αγωγή περιλαμβάνει κρυοθεραπεία, φυσικοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, ειδικές ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης και ελαστικότητας. Στις πιο βαριές περιπτώσεις, ή σε χρόνιες, μπορεί επιπλέον να απαιτηθούν ακινητοποίηση του μέλους με νάρθηκα, φάρμακα από του στόματος ή ενέσιμα (π.χ. κορτιζόνη), ίσως χειρουργείο.

Κακώσεις και ρήξεις συνδέσμων

Πιο συχνά συμβαίνουν σε άκρο πόδι («διάστρεμμα»), γόνατο ή ώμο, ως επί το πλείστον κατά την ενασχόληση με κάποιο σπορ, π.χ. εξαιτίας πτώσης, ή σε κάποια έντονη άσκηση, π.χ. πλάγιες μετακινήσεις. Κύρια χαρακτηριστικά των συνδεσμικών κακώσεων είναι ο πόνος κατά την προσπάθεια κίνησης και το πρήξιμο.

Οι βλάβες αντιμετωπίζονται –αναλόγως έκτασης προβλήματος (απλή κάκωση, μερική ή ολική ρήξη συνδέσμου)– είτε εξαρχής συντηρητικά (κρυοθεραπεία, ακινητοποίηση με νάρθηκα, φυσικοθεραπεία, ενδυνάμωση), είτε πρώτα χειρουργικά και μετά ακολουθεί ειδικό πρόγραμμα αποκατάστασης.

Μηνίσκος

Πλέον συχνές είναι οι κακώσεις και οι ρήξεις στον έσω μηνίσκο, συνήθως από κάποια βίαιη κίνηση, ανώμαλο γύρισμα της κνήμης ή από απευθείας χτύπημα στο γόνατο. Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι πρήξιμο και πόνος στην άρθρωση, χαρακτηριστικό τρίξιμο αλλά και «μάγκωμα» του ποδιού σε κινήσεις έκτασης ή κάμψης του γόνατος.

Η αποκατάσταση της βλάβης γίνεται είτε συντηρητικά είτε χειρουργικά (αρθροσκόπηση). Αν η συντηρητική αγωγή αποτύχει, θα πρέπει να ακολουθήσει αρθροσκόπηση.

Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 148

Update: Νοέμβριος 2015.