Πότε η μουσική γίνεται... φάρμακο;

01.11.2016
Την επόμενη φορά που θέλεις κάτι να «ανεβάσει» τη διάθεσή σου, άκουσε μουσική! Δες τις λένε οι έρευνες και μάθε ποια είναι η κατάλληλη μουσική για να βελτιώσεις διάφορες καταστάσεις υγείας κι όχι μόνο!

Τα τελευταία χρόνια η ιατρική θεωρεί τη μουσική πολύ σοβαρή υπόθεση, καθώς πληθαίνουν οι επιστημονικές μελέτες που αποδεικνύουν και το συμπληρωματικό θεραπευτικό ρόλο της σε αρκετές παθήσεις.

Η μουσική βελτιώνει τη λειτουργία της καρδιάς

H μουσική μπορεί να βοηθήσει όσους υποφέρουν από κάποια πάθηση της καρδιάς, ενώ η ακρόαση μουσικής γενικώς συνεισφέρει στην καλή καρδιακή υγεία όλων! Τα παραπάνω συμπεράσματα έχουν προκύψει ύστερα από πολυετείς έρευνες, ενώ σύμφωνα με μια μελέτη Σέρβων επιστημόνων που έγινε σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο: Η ακρόαση χαρούμενης μουσικής για 30 λεπτά την ημέρα, σε συνδυασμό με σωματική άσκηση, φαίνεται να οδηγεί στη βελτίωση της λειτουργίας του ενδοθηλίου (το οποίο αποτελεί τη «φόδρα» που ντύνει τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων και μέσω των ουσιών που παράγει ρυθμίζεται η κυκλοφορία του αίματος).

Βοηθά και το αναπνευστικό

Όλο και περισσότερες επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν τη θεραπευτική επίδραση της μουσικής και σε ανθρώπους που πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά προβλήματα. Συγκεκριμένα η ακρόαση χαλαρωτικής μουσικής (όπως π.χ. «οι τέσσερις εποχές» του Βιβάλντι) στο πλαίσιο θεραπευτικών προγραμμάτων μειώνει τη δύσπνοια και αυξάνει την αντοχή των ασθενών στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Επαναφέρει τη μνήμη σε ασθενείς με άνοια

«Η μουσική αποτυπώνεται στον εγκέφαλό μας πιο βαθιά από οποιαδήποτε άλλη ανθρώπινη εμπειρία», έχει πει ο νευρολόγος Oliver Sacks. Μάλιστα, μιλώντας στο ντοκιμαντέρ «Alive Inside» για το ρόλο που μπορεί να παίξει η ακρόαση μουσικής σε περιπτώσεις ασθενών που πάσχουν από άνοια, επεσήμανε πως «προκαλεί συναισθήματα και τα συναισθήματα αυτά μπορούν να φέρουν μνήμη». Κάπως έτσι στο πείραμα που παρουσιάστηκε στο ντοκιμαντέρ οι ηλικιωμένοι με τη βοήθεια iPod με τα αγαπημένα τραγούδια της νιότης τους θυμήθηκαν πράγματα για το παρελθόν τους. Κι αυτό είναι μόνο ένα δείγμα από τις «μαγικές» ικανότητες της μουσικής.

Αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις εγκεφαλικές βλάβες

Ερευνητικά τα τελευταία χρόνια η μουσική έχει χρησιμοποιηθεί και ως μέθοδος αντιμετώπισης των προβλημάτων που προκύπτουν από εγκεφαλικές βλάβες. Σε άτομα με κινητικά προβλήματα ή δυσκολίες στην ικανότητα του λόγου, π.χ. η μουσική έχει τη δυνατότητα να ερεθίσει τις περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχει αυτές τις λειτουργίες. Έχει λοιπόν διαπιστωθεί πως με τη χρήση μουσικής ασθενείς με νευρολογικές βλάβες έχουν ανακτήσει την αίσθηση της ισορροπίας, ενώ άτομα με προβλήματα ομιλίας έχουν κατορθώσει να «τραγουδήσουν» τις λέξεις που δεν μπορούν να αρθρώσουν.

Υποκαθιστά ακόμη και φάρμακα

Σε μελέτες που είχαν γίνει στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο (Θανάσης Δρίτσας και συνεργάτες) αποδείχθηκε ότι η εφαρμογή μουσικής ακρόασης κατά την πρώιμη μετεγχειρητική περίοδο (2-12 ώρες) ύστερα από επέμβαση στεφανιαίας παράκαμψης (μπάι πας) ελαττώνει σημαντικά τη χρήση αναλγητικών φαρμάκων. Επίσης όταν κάποιος ακούει μουσική πριν, κατά τη διάρκεια, καθώς και ύστερα από μια χειρουργική επέμβαση, μειώνονται τα επίπεδα των ορμονών του στρες, καθώς και η ένταση του πόνου, ακόμη και δύο μέρες αφότου σταματήσει να ακούει μουσική!

Διάβασε στην επόμενη σελίδα ποια μουσική «τρέφει» τα πρόωρα μωρά!

Η μουσική «τρέφει» τα πρόωρα

Τα μωρά που γεννιούνται πρόωρα περνούν αρκετό καιρό σε θερμοκοιτίδα, ώστε να πάρουν το κατάλληλο βάρος και να δυναμώσει ο οργανισμός τους. Ωστόσο τα μαιευτήρια που παίζουν μουσική στο θάλαμο των πρόωρων νεογνών συμβάλλουν στην ταχύτερη ανάπτυξή τους και στη συντομότερη παραμονή τους στο νοσοκομείο, επισημαίνουν Καναδοί επιστήμονες, που συγκέντρωσαν τα αποτελέσματα εννέα διαφορετικών ερευνών πάνω στο θέμα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η μουσική, βοηθά τα πρόωρα να μένουν ήρεμα, να παίρνουν βάρος και να έχουν λιγότερο έντονους πόνους, ενώ διαπιστώθηκε πως τα πιο θετικά αποτελέσματα είχαν οι διάφοροι ήχοι, από τις σονάτες του Μότσαρτ μέχρι τις απομιμήσεις ήχων της καρδιάς της μητέρας ή το «soundtrack» της μήτρας.

Περιμένετε μωρό; Τα παρακάτω σας αφορούν άμεσα…

* Οι σύγχρονες έρευνες πάνω στις ευεργετικές επιδράσεις που έχει η μουσική στα μωρά έδειξαν πως το νανούρισμα λειτουργεί θεραπευτικά τόσο για το μωρό όσο και για τη μητέρα του! Αν λοιπόν είστε έγκυος, μην περιμένετε πρώτα να γεννήσετε. Τραγουδήστε στο έμβρυο που μεγαλώνει μέσα σας. Ήδη από τη 16η εβδομάδα κύησης είναι σε θέση να αντιληφθεί τόσους ήχους όσους και το αυτί ενός ενήλικα.

* Όσον αφορά τη μουσική υπόκρουση, προτιμήστε την κλασική, καθώς έχει αποδειχθεί πως ειδικά οι ρυθμοί adagio και andante, που διατηρούν το τέμπο στο ρυθμό της καρδιάς (περίπου 70 παλμοί το λεπτό), λειτουργούν ιδιαίτερα ευεργετικά τόσο για τα έμβρυα όσο και για τα νεογέννητα.

* H μουσικοθεραπεία μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα ωφέλιμη και για τη μέλλουσα μητέρα που αντιμετωπίζει έντονη ανησυχία και άγχος. Πρόκειται για το βιωματικό κομμάτι της μουσικοθεραπείας, που αποτελεί μια μορφή ψυχοθεραπείας και πραγματοποιείται με τη μορφή συνεδριών. H μέλλουσα μητέρα καλείται να συμμετάσχει ενεργά στη συνεδρία παίζοντας κάποιο όργανο και δημιουργώντας αυτοσχέδια τραγούδια. Με αυτό τον τρόπο αυξάνει τη δημιουργικότητά της και αποκτά ένα μέσο προσωπικής έκφρασης.

ΑΠΟ TH ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 162

Update: Νοέμβριος 2016