Η δυσάρεστη αναπνοή μπορεί να οφείλεται σε αρκετές αιτίες. Μία από τις πιο βασικές είναι η κακή υγιεινή του στόματος, η μειωμένη έκκριση σάλιου στη διάρκεια του ύπνου (πρωινή κακοσμία), η χρήση ορισμένων φαρμάκων, ενώ πρόβλημα μπορεί να δημιουργήσουν και ορισμένα πικάντικα φαγητά, όπως επίσης το αλκοόλ και ο καπνός. Σε ορισμένες περιπτώσεις η κακοσμία είναι σύμπτωμα κάποιας ασθένειας, συνήθως της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης κ.ά. Ας δούμε όμως τις έξι πιο γνωστές αιτίες αναλυτικά, καθώς και τις λύσεις που προτείνουν ειδικοί από την Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία και τη Στοματολογική Εταιρεία Ελλάδας.
1. Βουρτσίζεις τα δόντια σου όταν το θυμάσαι
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το 90% των δυσάρεστων οσμών του στόματος προέρχονται από τα βακτήρια, τα οποία βρίσκονται στη στοματική κοιλότητα και αλληλεπιδρούν, μεταξύ άλλων, και με υπολείμματα τροφών, δημιουργώντας θειικές ενώσεις. Το πρόβλημα μπορεί, επίσης, να οφείλεται και σε κακή εφαρμογή κάποιας τεχνητής οδοντοστοιχίας.
Η λύση: Να βουρτσίζεις τα δόντια αλλά και τη γλώσσα σου τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, χρησιμοποιώντας οπωσδήποτε οδοντικό νήμα αλλά και μεσοδόντια βουρτσάκια. Φρόντισε το βούρτσισμα να διαρκεί από 3΄ έως 4΄ και να αλλάζεις τη βούρτσα σου κάθε 3-4 μήνες.
2. Έχεις ξηροστομία (μειωμένη έκκριση σάλιου)
Ένας από τους ρόλους του σάλιου είναι να ξεπλένει τη στοματική κοιλότητα από τα νεκρά κύτταρα που συσσωρεύονται στα ούλα και στη γλώσσα και να εξουδετερώνει τα οξέα και τα βακτήρια. Ωστόσο μερικά φάρμακα, όπως ηρεμιστικά, αντιισταμινικά, καρδιολογικά κ.ά. μπορεί να προκαλέσουν ξηρό στόμα και κατά συνέπεια δυσάρεστη αναπνοή. Επίσης, η ξηροστομία μπορεί να προέλθει και από προβλήματα των σιελογόνων αδένων και από τη συνεχή αναπνοή από το στόμα ή να οφείλεται στο διαβήτη, στο κάπνισμα, στην κατάθλιψη ή σε ορμονικούς παράγοντες κατά την εμμηνόπαυση και, τέλος, στην ακτινοθεραπεία.
Η λύση: Το πρώτο βήμα είναι να επισκεφτείς το γιατρό σου, προκειμένου να εντοπίσει την αιτία της ξηροστομίας και να τη θεραπεύσει. Παράλληλα, όμως, να πίνεις άφθονο νερό, καθώς απομακρύνει από το στόμα τα βακτήρια που προκαλούν κακοσμία. Εάν πάλι ροχαλίζεις ή υποφέρεις από αλλεργική ρινίτιδα, χρησιμοποίησε ένα ρινικό σπρέι για να διατηρήσεις τις ρινικές διόδους ενυδατωμένες.
3. Υποφέρεις από δυσκοιλιότητα
Οι τροφές που παραμένουν στάσιμες για μεγάλο διάστημα στο στομάχι και στα έντερα, είτε λόγω πολυφαγίας είτε λόγω έλλειψης φυτικών ινών στη διατροφή, προκαλούν δύσοσμη αναπνοή.
Η λύση: Να εντάξεις στη διατροφή σου τα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία εκτός από φυτικές ίνες περιέχουν και μεγάλη ποσότητα νερού και μπορούν να καταπολεμήσουν την κακοσμία. Επίσης οκτώ ποτήρια νερό την ημέρα βοηθούν και στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.
4. Εμφάνισες ουλίτιδα
Πρόκειται για φλεγμονή η οποία εντοπίζεται στα ούλα, με αποτέλεσμα αυτά να παρουσιάζονται κόκκινα και πρησμένα και να αιμορραγούν ακόμα και με το πιο απαλό βούρτσισμα, προκαλώντας παράλληλα δύσοσμη αναπνοή. Επίσης η ουλίτιδα (όπως και η τερηδόνα) προκαλείται από τα μικρόβια της οδοντικής πλάκας, και τις τοξικές ουσίες που την παράγουν. Και βέβαια, καθοριστικός παράγοντας για την εμφάνιση τόσο της ουλίτιδας όσο και της τερηδόνας, αποτελεί η έλλειψη στοματικής υγιεινής, σε συνδυασμό με τις κακές συνήθειες διατροφής.
Η λύση: Είναι η καθημερινή φροντίδα δοντιών, γλώσσας και ούλων, ώστε να απομακρύνονται τα μικρόβια, καθώς και η επίσκεψη στον οδοντίατρο τουλάχιστον 2 φορές το χρόνο για τον καθαρισμό των δοντιών και την αντιμετώπιση της φλεγμονής των ούλων. Επίσης το λεμόνι και το πορτοκάλι βοηθούν ιδιαίτερα στις περιπτώσεις ουλίτιδας, χάρη στη βιταμίνη C που περιέχουν (η οποία σταθεροποιεί τα μικρά αγγεία των ούλων).
5. Έχεις περιοδοντίτιδα
Πρόκειται για μια μορφή προχωρημένης ουλίτιδας, όπου τα ούλα υποχωρούν και τα δόντια σταδιακά χάνουν τη στήριξή τους και αργότερα μπορεί και να πέσουν. Η συγκεκριμένη νόσος έχει άμεση σχέση με τη κακοσμία του στόματος, καθώς οφείλεται στη κακή στοματική υγιεινή, στο κάπνισμα, στις διατροφικές συνήθειες κ.λπ.
Η λύση: Επισκέψου άμεσα έναν περιοδοντολόγο, έτσι ώστε να θεραπεύσεις την περιοδοντίτιδα. Η αντιμετώπισή της συνίσταται στο βαθύ καθαρισμό των δοντιών, ενώ σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθεί και αντιβίωση ή να γίνει χειρουργικός καθαρισμός (τα ούλα «ανασηκώνονται»). Μέρος της θεραπείας είναι και η καθημερινή φροντίδα των δοντιών (με οδοντόβουρτσα, νήμα, μεσοδόντια βουρτσάκια).
6. Αντιμετωπίζεις προβλήματα υγείας
Άτομα που πάσχουν από ηπατική ή νεφρική ανεπάρκεια, από διαβήτη ή από χρόνια παλινδρόμηση των στομαχικών οξέων τείνουν να έχουν κακή αναπνοή. Επίσης, η κακοσμία του στόματος μπορεί να προέρχεται και από άλλες περιοχές, όπως είναι το ιγμόρειο άντρο, οι ρινικές κοιλότητες, από διάφορες φλεγμονές της άνω αναπνευστικής οδού (π.χ. αμυγδαλίτιδα, φαρυγγίτιδα) ή και από το πεπτικό σύστημα.
Η λύση: Την οριστική λύση στο πρόβλημα μπορεί να δώσει μόνο ο αρμόδιος ειδικός, με τον εντοπισμό και την εξάλειψη της αιτίας που δημιουργεί κακοσμία της αναπνοής. Για παράδειγμα, ο διαβήτης, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και πολλές άλλες σοβαρές ασθένειες απαιτούν ειδικές εξετάσεις για να διαγνωστούν και να αντιμετωπιστούν.
Να θυμάσαι: Το στόμα μας είναι πλούσιο σε βακτηρίδια, που αποτελούν τη φυσιολογική του χλωρίδα και συμμετέχουν στη διάσπαση των τροφών. Η κακοσμία του στόματος (χαλίτωση όπως λέγεται ιατρικά) οφείλεται κυρίως σε χημικές ουσίες που περιέχουν θείο και παράγονται από τη διάσπαση των πρωτεϊνών των τροφών αλλά και από τη διάσπαση των πρωτεϊνών των κυττάρων των ιστών και του σάλιου.
Βότανα και τροφές που δίνουν «μάχη» με την κακοσμία
- Τσάι: Βοηθά στη διατήρηση της καθαρής αναπνοής, καθώς οι πολυφαινόλες που περιέχει εμποδίζουν την ανάπτυξη των βακτηρίων που ευθύνονται για την κακοσμία. Ειδικά το πράσινο τσάι είναι πλούσιο σε φλαβονοειδή (κυρίως κατεχίνες), τα οποία έχουν αντιοξειδωτική δράση κατά των βακτηρίων που προκαλούν την οδοντική πλάκα, ενώ η περιεκτικότητά του σε φθόριο προστατεύει και από την τερηδόνα.
- Χαμομήλι: Χάρη στην αντιβακτηριδιακή του δράση συμβάλλει και στην υγεία της στοματικής σου κοιλότητας.
- Μαϊντανός, σέλινο, μάραθος: Φρεσκάρουν την αναπνοή, καθώς τα φύλλα τους είναι πλούσια σε χλωροφύλλη (η οποία έχει αντιβακτηριακές ιδιότητες). Αν τα μασήσεις έπειτα από ένα «βαρύ» γεύμα, βοηθούν επίσης στην εξουδετέρωση της έντονης μυρωδιάς.
- Ξυλάκια κανέλας ή γαρίφαλου: Μάσησέ τα για καθαρή αναπνοή στο... λεπτό.
- Ωμές πιπεριές και άλλες τροφές που περιέχουν βιταμίνη C: Προτίμησέ τες. Δημιουργούν αφιλόξενο περιβάλλον για τα βακτήρια του στόματος.
- Βατόμουρα: Βοηθούν στην εξουδετέρωση των άσχημων οσμών και επιπλέον εμποδίζουν τα βακτήρια να κολλήσουν στη στοματική κοιλότητα και να δημιουργήσουν πλάκα.
- Γιαούρτι: Σύμφωνα με έρευνες, μια μικρή ημερήσια δόση γιαουρτιού μειώνει κατά 80% την κακοσμία που προκαλούν στο στόμα οι διάφορες πτητικές, θειούχες ενώσεις που παράγονται από τα βακτήρια.
Και οι τροφές που την ευνοούν
- Αλκοόλ: Πολλές έρευνες έχουν αποδείξει ότι η υπερκατανάλωσή τους δημιουργεί ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη βακτηρίων στο στόμα και προκαλεί ξηροστομία μειώνοντας τη ροή του σάλιου.
- Σκόρδο και κρεμμύδι, κάρι: Περιέχουν ουσίες που μέσω της κυκλοφορίας του αίματος μεταφέρονται στους πνεύμονες και βγαίνουν από το στόμα με την εκπνοή. Το ίδιο αποτέλεσμα έχει και η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ.
- Ανθρακούχα αναψυκτικά: Περιόρισέ τα, αφού το ανθρακικό και η ζάχαρη μειώνουν πολύ το pH του στόματος, προκαλώντας βλάβες στα δόντια και αύξηση των βακτηρίων.
ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ
Τελικά τι ισχύει και τι όχι; Βρες τις απαντήσεις!
Η τσίχλα εξουδετερώνει την κακοσμία του στόματος
Αλήθεια: Η τσίχλα γενικά βοηθάει, επειδή προκαλεί τη συνεχή παραγωγή σάλιου, που διορθώνει την κατάσταση. Προσοχή όμως στις γλυκαντικές, χρωστικές και αρωματικές ουσίες που περιέχουν κάποιες τσίχλες, γιατί μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες παρενέργειες (διάρροια, φούσκωμα, αλλεργία). Καλύτερα όταν μασάς τσίχλα να προτιμάς τη φυσική χιώτικη μαστίχα.
Το στομάχι προκαλεί την κακή αναπνοή
Μύθος & αλήθεια: Tο ποσοστό των περιστατικών που ξεκινούν από πεπτικά προβλήματα (π.χ. δυσπεψία, δυσκοιλιότητα) είναι μικρό, γιατί ο οισοφάγος κρατάει τα αέρια που παράγονται στο στομάχι και δεν τους επιτρέπει να φτάσουν στο στόμα. Αντίθετα υπολογίζεται ότι το 80%-90% των περιπτώσεων κακοσμίας του στόματος έχει άμεση σχέση με αιτίες που υπάρχουν μέσα στη στοματική κοιλότητα.
Οι καραμέλες μέντας θεραπεύουν την κακοσμία
Μύθος: Η αλήθεια είναι ότι προσφέρουν μια πρόσκαιρη λύση, αλλά δεν θεραπεύουν το πρόβλημα. Το μοναδικό που βοηθάει να απαλλαγείς από την κακοσμία είναι το βούρτσισμα των δοντιών, η χρήση οδοντικού νήματος και ο καθαρισμός της γλώσσας τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα.
Το βούρτσισμα της γλώσσας βοηθά στο πρόβλημα της κακοσμίας
Αλήθεια: Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η γλώσσα παίζει σημαντικότατο ρόλο για μία καθαρή αναπνοή, καθώς και μετά τον καθαρισμό των δοντιών πολλά μικρόβια παραμένουν στην επιφάνεια της γλώσσας. Το βούρτσισμα λοιπόν της γλώσσας πρέπει να γίνεται παράλληλα με το βούρτσισμα των δοντιών σε καθημερινή βάση. Μάλιστα για τις περιπτώσεις κακοσμίας ο καθαρισμός της γλώσσας με έναν πλαστικό καθαριστή γλώσσας (tongue cleaner) μπορεί να βοηθήσει σημαντικά.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
