Ο σίδηρος είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης, απαραίτητη για τη μεταφορά του οξυγόνου στο σώμα μας. Επειδή όμως σε αρκετές περιπτώσεις η έλλειψη σιδήρου παρουσιάζει συμπτώματα παραπλανητικά, αγνοούμε το ζήτημα και οδηγούμαστε στην αναιμία.

Τα σημάδια που δείχνουν έλλειψη σιδήρου

1. Νιώθεις συνεχώς εξαντλημένη

Οι γυναίκες έχουμε συνηθίσει να ζούμε σε γοργούς ρυθμούς και να φτάνουμε στα όρια της κόπωσης, με αποτέλεσμα το αίσθημα της εξάντλησης που νιώθουμε να μη μας χτυπά το καμπανάκι, θεωρώντας πως η κούραση που αισθανόμαστε είναι αποτέλεσμα της γεμάτης μας ημέρας και των υποχρεώσεων που έχουμε αναλάβει. Ωστόσο, κάτι τέτοιο μπορεί να προέρχεται από έλλειψη σιδήρου στον οργανισμό. Ο σίδηρος είναι μεταφορέας οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα από τους πνεύμονες στους ιστούς και η ανεπάρκειά του οδηγεί σε ελλιπή οξυγόνωση, με αποτέλεσμα το σώμα να στερείται την ενέργεια που χρειάζεται, εμφανίζοντας αδυναμία και κόπωση που μπορεί αν προκαλέσουν εκνευρισμό αλλά και αναιμία. Προσοχή λοιπόν!

2. Βαριά περίοδος

Η νούμερο 1 αιτία ανεπάρκειας σιδήρου στις γυναίκες είναι οι βαριά περίοδος. Όταν χάνεις πολύ αίμα, τότε αργά ή γρήγορα θα εμφανίσεις αναιμία λόγω έλλειψης σιδήρου. Για να καταλάβεις χάνεις πολύ αίμα κατά την περίοδο δοκίμασε το τεστ της σερβιέτας ή του ταμπόν. Αν χρειάζεται να τα αλλάζεις συχνότερα από 2,5 ώρες, αν βλέπεις πήγματα αίματος ή λερώνεσαι συχνά τότε χάνεις αρκετό αίμα. Μίλα με το γυναικολόγο σου και ρώτα τον μήπως θα έπρεπε να παίρνεις κάποιο συμπλήρωμα διατροφής τις δύσκολες ημέρες.

3. Είσαι χλωμή

Υπάρχει λόγος που η χλωμάδα συχνά συνδέεται με ασθενικό οργανισμό. Η αιμοσφαιρίνη είναι αυτή που δίνει το κόκκινο χρώμα στο αίμα κι ως εκ τούτου το ροδαλό χρώμα στο δέρμα μας. Αυτό σημαίνει πως χαμηλά επίπεδα σε αιμοσφαιρίνη οδηγούν σε χλωμάδα, κάτι που είναι περισσότερο εμφανές στις ανοιχτόχρωμες επιδερμίδες. Όποιος κι αν είναι όμως ο τόνος της επιδερμίδας σου, αν τα χείλη σου και τα ούλα σου είναι άχρωμα κι αν σχηματίζεις μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια, τότε η χαμηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο μάλλον είναι η αιτία.

4. Έχεις δυσκολία στην αναπνοή

Δεν έχει σημασία πόσες βαθιές αναπνοές παίρνεις αν τα επίπεδα του οξυγόνου είναι χαμηλά. Αν παρατηρήσεις πως λαχανιάζεις κάνοντας πράγματα που παλαιότερα έκανες δίχως κόπο, όπως για παράδειγμα το να ανέβεις με τα πόδια τα σκαλιά ή να περπατήσεις με γρήγορο βάδην, τότε μάλλον πρέπει να ελέγξεις τα επίπεδα του σιδήρου σου καλού – κακού.

5. Έχεις ταχυκαρδίες

Με το που αντιληφθείς μικρές αρρυθμίες και ταχυκαρδίες μη φέρεις την καταστροφή φοβούμενη πως έχεις καρδιακή ανεπάρκεια. Η αιτία μπορεί να είναι πιο απλή, όπως για παράδειγμα η σιδηροπενική αναιμία. Αλλά και στην περίπτωση που έχεις προβλήματα με την καρδιά θυμήσου πως έλλειψη σιδήρου μπορεί να επιδεινώση την κατάσταση.

6. Έχεις το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών

Νιώθεις τους μύες των ποδιών σου ή και των χεριών να σε τραβούν; Εμφανίζεις συχνά κράμπες κι έχεις ενοχλήσεις που σε αναγκάζουν να κινείς τα πόδια και τα χέρια ακόμη και κατά την διάρκεια του ύπνου; Το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών όπως ονομάζεται εμφανίζεται – εκτός άλλων - κι όταν υπάρχουν χαμηλά αποθέματα σιδήρου.

7. Έχεις πονοκέφαλο

Όταν έχεις έλλειψη σιδήρου, ο οργανισμός αυτόματα δίνει προτεραιότητα για οξυγόνο στον εγκέφαλο. Αν όμως κι αυτές οι ποσότητες οξυγόνου δεν είναι αρκετές, οι αρτηρίες του εγκεφάλου διογκώνονται, κάτι που προκαλεί πονοκεφάλους και ημικρανίες.

8. Θέλεις να φας πηλό, χώμα ή πάγο

Όσο απίθανο κι αν σου φαίνεται, η λαχτάρα σου για παγωμένα ροφήματα, ακόμη και μέσα στο καταχείμωνο μπορεί να συνδέεται με την έλλειψη σιδήρου. Έρευνες έχουν δείξει πως άτομα με χαμηλό σίδηρο αρέσκονται στο να πίνουν παγωμένα ροφήματα αλλά και να πιπιλίζουν πάγο, δίχως ωστόσο να μπορούν να εξηγήσουν την αιτία. Αλλά και η λαχτάρα που κάποιες γυναίκες έχουν κατά την περίοδο για… χώμα ή πληλό υποδηλώνει έλλειψη μετάλλων και σιδήρου.

9. Αισθάνεσαι ανησυχία χωρίς λόγο & αιτία

Όσο χαλαρή κι αν είναι η καθημερινότητά σου, η ανεπάρκεια σιδήρου μπορεί να σε μετατρέψει στο πιο αγχώδη άτομο. Η έλλειψη οξυγόνου διεγείρει το συμπαθητικό νεύρικό σύστημα του οργανισμού μας ενώ η ανεπάρκεια σιδήρου κάνει τη καρδιά να κουράζεται με αποτέλεσμα να είσαι σε εγρήγορση και σε κατάσταση ετοιμότητας, ακόμη κι αν στην πραγματικότητα είσαι χαλαρή.

10. Πέφτουν τα μαλλιά σου

Η έλλειψη σιδήρου, ειδικά αν εξελιχθεί σε αναιμία μπορεί να προκαλέσει τριχόπτωση. Αν χάνεις τούφες ολόκληρες σε καθημερινή βάση κάνε αιματολογικές εξετάσεις κι έλεγξε τα επίπεδα σιδήρου και φερριτίνης στο αίμα σου και σε περίπτωση που είναι χαμηλά μίλα με το γιατρό σου για την ενδεδειγμένη θεραπεία.

11. Είσαι χορτοφάγος;

Σίδηρος με σίδηρο διαφέρει. Το σώμα απορροφά τον αιμικό σίδηρο που βρίσκεται στο κόκκινο κρέας, τα πουλερικά και τα ψάρια δύο έως τρεις φορές αποτελεσματικότερα σε σχέση με τον μη αιμικό σίδηρο, που προσλαμβάνουμε από τα λαχανικά. Εκτός από κρέας μεγάλα αποθέματα σιδήρου έχουν και τα όσπρια, τα μανιτάρια, ο αρακάς, οι αγκινάρες και τα κεράσια, που αν συνδυάζονται σωστά με τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C, όπως για παράδειγμα λεμόνι, πιπεριές, μούρα, μπρόκολο κι άλλα αυξάνεται η απορρόφηση του σιδήρου.

12. Έχεις υποθυρεοειδισμό

Η έλλειψη σιδήρου επιβαρύνει τη λειτουργία του θυρεοειδούς του σώματος ενώ εμποδίζει και το μεταβολισμό. Κι αν σκεφτείς πως οι έξι στους 10 που έχον υποθυρεοειδισμό δε το γνωρίζουν, αν παρατηρήσεις πως δεν έχεις ενέργεια και βλέπεις το βάρος σου να αυξάνεται χωρίς λόγο, συζήτη΄σε το με το γιατρό.

13. Η γλώσσα σου φαίνεται παράξενη

Εκτός από το χρώμα, η αλλαγή στην υφή της γλώσσας μπορεί να είναι ένδειξη έλλειψης σιδήρου. Ο χαμηλός σίδηρος συνεπάγεται μέιωση μυοσφαιρίνης, μιας πρωτεϊνης που βρίσκεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια και συμβάλλει στην καλή λειτουργία των μυών και της γλώσσας. Η έλλειψη της, προκαλεί φλεγμονές ίσως και πόνο στη γλώσσα, σημάδι που σου δείχνει πως μάλλον πρέπει να λάβεις τα μέτρα σου.

14. Έχεις κοιλιοκάκη, νόσο του Κρον, ελκώδη κολίτιδα ή άλλη φλεγμονή του εντέρου

Ακόμη κι αν προσέχεις τη διατροφή σου ώστε να είναι πλούσια σε σίδηρο, αν πάσχεις από κοιλιοκάκη, νόσο του Κρόν ή υπάρχει κάποια φλεγμονή στο έντερο λόπως για παράδειγμα η ελκόδης κολίτιδα, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα απορρόφησης θρεπτικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένου του σιδήρου. Σε αυτήν την περίπτωση μίλα με το γιατρό σου σχετικά με το πώς μπορείς να αυξήσεις την απορρόφηση του σιδήρου.

15. Είσαι έγκυος

Το φολικό οξύ έχει τον πρώτο λόγο, αλλά τα έμβρυα χρειάζονται και αρκετό σίδηρο, τον οποίο και «κλέβουν» από τη μαμά.

Επιμέλεια:
Δήμητρα Γκούντρα