Ήλιος και φάρμακα: πώς συνδυάζονται;

12.08.2009
Ποιά φάρμακα αλληλεπιδρούν επικίνδυνα με τις ακτίνες του ήλιου; Πώς θα αποκωδικοποιήσεις τα συμπτώματα και πώς θα προλάβεις τα απρόοπτα; Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για να μη σκιάσει τίποτα τις διακοπές σου.

Ποιά φάρμακα αλληλεπιδρούν επικίνδυνα με τις ακτίνες του ήλιου; Πώς θα αποκωδικοποιήσεις τα συμπτώματα και πώς θα προλάβεις τα απρόοπτα; Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για να μη σκιάσει τίποτα τις διακοπές σου.

Τα γεγονότα: σχεδόν όλοι γνωρίζουμε πως η αλόγιστη έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει ηλίαση, εγκαύματα, αλλεργικές και άλλες δερματικές αντιδράσεις. Όμως, λίγοι είναι αυτοί που ξέρουν ότι όλα αυτά μπορούν να τους συμβούν ακόμα κι αν δεν εκτεθούν πολύ στον ήλιο. Στη συγκεκριμένη κατηγορία ανήκουν κυρίως όσοι ακολουθούν κάποια θεραπευτική αγωγή με αγγειοδιασταλτικά, διουρητικά, αντιβιοτικά, αντιμυκητιασικά, ορισμένα αντιισταμινικά και ηρεμιστικά φάρμακα. Όπως επισημαίνει ο καθηγητής κ. Ανδρέας Κατσάμπας, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας: «Τα παραπάνω φάρμακα και μερικά ακόμα ευθύνονται κυρίως για τη λεγόμενη φωτοευαισθησία».

Άλλο αλλεργία κι άλλο φωτοευαισθησία;
Η φωτοευαισθησία δεν είναι η αλλεργία στον ήλιο, όπως πιστεύουν πολλοί. Πρόκειται για τοπικές αντιδράσεις του δέρματος (ερυθρότητα, οίδημα, εξάνθημα, κνησμός), που οφείλονται αποκλειστικά στη λήψη ορισμένων φαρμάκων ή σε συστατικά φαρμάκων και άλλων προϊόντων που χορηγούνται από το στόμα ή χρησιμοποιούνται τοπικά και μπορεί να παρουσιαστούν ακόμη κι έπειτα από μικρή έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου. Κι αυτό γιατί η έκθεση του δέρματος στον ήλιο διεγείρει τα μόρια της ουσίας που έχουμε καταπιεί, προκαλώντας έτσι σχεδόν αμέσως βλάβες στο δέρμα (λ.χ. ερυθρότητα).

Ποια φάρμακα ενοχοποιούνται;
Μεταξύ των σκευασμάτων που ευθύνονται για την εκδήλω­ση της φωτοευαισθησίας περιλαμ­βάνονται: Αντιβιοτικά, αντιμυκητιασικά, αντιψυχωσικά φάρμακα, διουρητικά, ορισμένα αντιυπερτασικά, ορισμένα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, ορισμένα αντιδιαβητικά, ορισμένα φάρμακα κατά του καρκίνου, τοπικά ρετινοειδή, που περιέχονται σε αντιρυτιδικές κρέμες και σε φάρμακα για την ακμή.

Προσοχή: από την εμφάνιση φωτοευαισθησίας κινδυνεύουν όσοι λαμβάνουν κάποιο φάρμακο από τις παραπάνω κατηγορίες, ακόμη κι αν έχουν σταματήσει πρόσφατα τη λήψη του, καθώς δεν αποβάλλονται όλα με τον ίδιο ρυθμό από τον οργανισμό.

Πώς θα προστατευτώ από τη φωτοευαισθησία;
Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγεις πιθανή εκδήλωση φωτοευαισθησίας είναι να αποφεύγεις την υπερβολική έκθεση στον ήλιο, να φοράς προστατευτικά ρούχα και στην περίπτωση που λαμβάνεις κάποια αγωγή, να ρωτήσεις το γιατρό μη τυχόν και κάνει αλληλεπιδράσεις με τον ήλιο.

Πώς θα ξεχωρίσω τη φωτοαλλεργική αντίδραση;
Η φωτοαλλεργική αντίδραση εκδηλώνεται και αυτή, από κάποιες φαρμακευτικές ουσίες, όπως π.χ. αλοιφές για τη θεραπεία ακμής ή από καλλυντικά (π.χ. αιθέρια έλαια, αρωματικά σαπούνια, αρώματα και κρέμες), που τα συστατικά τους μπορεί να προκαλέσουν φωτοτοξική αντίδραση. Στην προκειμένη περίπτωση η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να «μεταμορφώσει» την εν λόγω ουσία ή φάρμακο, ενεργοποιώντας έτσι το ανοσοποιητικό σύστημα προκειμένου να την αποβάλει. Το επακόλουθο είναι ερεθισμένο δέρμα και εξανθήματα που μοιάζουν με έκζεμα.

* Τα συμπτώματα της φωτοαλλεργικής αντίδρασης δεν εμφανίζονται αμέσως μετά την έκθεσή στον ήλιο, αλλά μπορεί να καθυστερήσουν από 24 ώρες έως αρκετές ημέρες.

*Για να μάθεις αν έχεις φωτοαλλεργία σε κάποια ουσία, κλείσε ένα ραντεβού σε νοσοκομείο που διαθέτει φωτοβιολογικό τμήμα. Στο ίδιο τμήμα μπορείς να κάνεις και φωτόλουτρα με ειδικές λάμπες πριν από την έναρξη των διακοπών, ώστε το δέρμα σου να γίνει πιο ανεκτικό.

Πόσο βλαβερές είναι για την ακμή, οι ακτίνες του ήλιου;
Παρόλο που η ακμή απαλύνεται με τον ήλιο, ταυτόχρονα επιδεινώνεται κιόλας. Γιατί ο ήλιος παχαίνει το δέρμα, κάνοντας το σμήγμα να παραμένει παγιδευμένο από κάτω, με αποτέλεσμα (μετά τις διακοπές) τα σπυράκια να επανεμφανίζονται πιο έντονα.

Και άλλες αντιδράσεις στον ήλιο

1. Οι ευρυαγγείες ή το χλόασμα (δηλαδή οι καφέ λεκέδες στο πρόσωπο) επιδεινώνονται με τον ήλιο.

2. Επιχείλιος έρπης, που επανεμφανίζεται όταν δεν προστατεύονται τα χείλη με ειδικό αντιηλιακό.

3. Ελάστωση (πρόωρη δηλαδή γήρανση του δέρματος) και ανάπτυξη καρκινωμάτων του δέρματος. n Καρκίνος του δέρματος. Εμφανίζεται σε ποσοστό περίπου 95% στη μύτη, στο μέτωπο, στα μάγουλα και το σαγόνι.

Αν λαμβάνεις κάποιο από τα παρακάτω:

Aντιυπερτασικά: το καλοκαίρι, λόγω της αγγειοδιαστολής και της εφίδρωσης από τη ζέστη, η πίεση πέφτει σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτήν που έχουμε τους πιο κρύους μήνες. Επικοινώνησε με το γιατρό, ο οποίος είναι πιθανό να σου συστήσει να μειώσεις ή να σταματήσεις εντελώς την αγωγή.

Διουρητικά: αν ακολουθείς αγωγή με φάρμακα που προκαλούν έντονη διούρηση, καθώς έχεις και έντονη εφίδρωση λόγω της ζέστης, γίνεσαι πιο ευάλωτη στην αφυδάτωση. Γι’ αυτό φρόντισε να αναπληρώνεις επαρκώς τα υγρά που χάνεις, πίνοντας πολλά νερά.

ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ