Με τη βοήθεια του δρ Ελευθερίου-Τέρρυ Φαρμάκη χειρουργού οδοντιάτρου-ενδοδοντολόγου, ας δούμε τι πρέπει να κάνουμε!
Πόνος στο δόντι από το πουθενά;
Αν ο πονόδοντος εμφανιστεί ενώ τρως γλυκό ή πίνεις κάτι παγωμένο ή πολύ ζεστό, πιθανόν ο πόνος να οφείλεται σε χάλασμα (τερηδόνα), σε σπασμένο σφράγισμα ή ακόμα και σε πρόβλημα του «νεύρου» του δοντιού (πολφός).
Aν είναι έντονος και επίμονος με σουβλιές, που δημιουργεί το αίσθημα ότι κάτι χτυπάει μέσα στο ούλο, ή υποχωρεί και επανέρχεται, τότε ίσως η βλάβη του δοντιού είναι αρκετά σοβαρή ή έχει δημιουργηθεί κάποιο απόστημα (φλεγμονή στη ρίζα του δοντιού ή μεταξύ ούλου και δοντιού).
Τι να κάνεις
1 Ένα παυσίπονο, σε περίπτωση που ο πόνος δεν υποχωρεί, θα ανακουφίσει. Ωστόσο προγραμμαάτισε μετά τις διακοπές μια επίσκεψη στον οδοντίατρο.
2 Ένα παυσίπονο και λίγο γαριφαλέλαιο θα δώσουν προσωρινή λύση σε περίπτωση ήπιου πόνου και εφόσον το δόντι έχει τρύπα (λόγω τερηδόνας ή απώλειας σφραγίσματος).
3 Αναζήτησε άμεσα οδοντίατρο σε περίπτωση που ο πόνος δεν περνά ούτε με το παυσίπονο, αλλά αντίθετα αυξάνει. Σε κάποιες περιπτώσεις, προσωρινή ανακούφιση προσφέρουν κρύα ή ζεστά μπουκώματα (ανάλογα με το στάδιο βλάβης του πολφού). Ακόμη κι αν ο πόνος τελικά μετριαστεί ή περάσει, πρέπει να θυμάστε ότι φλεγμονή συνεχίζει να υφίσταται και να επηρεάζει τόσο το δόντι όσο και τους γύρω ιστούς.
Απόφυγε:
Tο μπούκωμα με αλκοόλ ή ασπιρίνη πάνω στο δόντι. Μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά εγκαύματα στα ούλα. Απόφυγε επίσης την αντιβίωση (εκτός αν επικοινωνήσεις με το γιατρό σας και η χορήγησή της κριθεί απαραίτητη).
2. Ξεκόλλησε η θήκη!
Μην προσπαθήσεις να κολλήσετε τη θήκη με κάποια από τις κοινές κόλλες. Είναι τοξικές και μπορεί να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες βλάβες στον πολφό του δοντιού ή και στα ούλα.
Τι να κάνεις
Είναι προτιμότερο να τη στερεώσεις προσωρινά στο δόντι με μια κρέμα στερέωσης οδοντοστοιχιών (θα τη βρείς στα φαρμακεία) ή έστω με μια τσίχλα. Βέβαια, εκείνο που πρέπει να προσπαθήσεις είναι να σε δει το συντομότερο ο οδοντίατρος.
3. Ο φρονιμίτης μου πρήστηκε και πονά...
* Αν είναι κλεισμένος μέσα στα ούλα ή έχει φυτρώσει μόνο ένα τμήμα του, είναι πιο ευάλωτος στη συσσώρευση τροφών και μικροβίων, τα οποία προκαλούν φλεγμονές με πόνο ή πρήξιμο.
* Οι φρονιμίτες των οποίων έχει φυτρώσει μόνο ένα τμήμα τους (οι ημιέγκλειστοι, όπως αποκαλούνται) είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην τερηδόνα και την ουλίτιδα, γιατί, λόγω θέσης, είναι δύσκολο να τους φτάσει η οδοντόβουρτσα.
Τι να κάνεις
1 Οι πλύσεις με χλιαρό χαμομήλι (γνωστό για τις αντισηπτικές και καταπραϋντικές του ιδιότητες) αποτελούν μια προσωρινή λύση για να καταπραΰνεις τη φλεγμονή.
2 Ο καθαρισμός των δοντιών με οδοντόβουρτσα μπορεί να συνεχιστεί κανονικά, με απαλές κινήσεις στην πάσχουσα περιοχή. Ωστόσο, για να λυθεί οριστικά το πρόβλημα και να αποτραπεί η επέκταση της φλεγμονής, θα πρέπει να αφαιρεθεί ο φρονιμίτης. Συμβουλεύσου τον οδοντίατρό σας.
Απόφυγε τη λήψη αντιβίωσης
Μπορεί να βοηθήσει μόνο παροδικά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Μάλιστα, δεδομένου ότι οι πιο πολλοί χρησιμοποιούν συχνά και αλόγιστα διάφορα αντιβιοτικά φάρμακα, η φλεγμονή μπορεί να είναι ανθεκτική σε ένα αντιβιοτικό και στην πραγματικότητα το πρόβλημα να μη λύνεται, αλλά απλώς να υποχωρεί για κάποιο χρονικό διάστημα και να επανέρχεται.
4. Κι αν το παιδί τραυματίσει ή σπάσει το δόντι του;
Οι τραυματισμοί και τα σπασίματα συμβαίνουν συνήθως στα μπροστινά δόντια των παιδιών, κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Όμως και σε αυτή την περίπτωση ένα δόντι έχει πολλές πιθανότητες να σωθεί, αν ακολουθήσεις τις παρακάτω οδηγίες.
Τι να κάνεις αν... το δόντι έχει βγει ολόκληρο
1 Πιάσε προσεκτικά το δόντι από το λευκό του μέρος (αυτό που φαίνεται στο στόμα) και ξέπλυνέ το με λίγο κρύο νερό.
2 Προσπάθησε να το επανατοποθετήσεις στη θέση του και το παιδί να δαγκώσει ελαφρά μια γάζα για να σταθεροποιήσεις στη θέση του. Αν στο τέλος δεν τα καταφέρεις, βάλε το δόντι σε ένα ποτήρι κρύο φρέσκο γάλα -κατά προτίμηση- ή σε νερό, στη χειρότερη περίπτωση.
3 Εξάντλησςε κάθε προσπάθεια να δει το παιδί οδοντίατρος όσο το δυνατόν γρηγορότερα (εάν είναι δυνατόν μέσα στα πρώτα 30 λεπτά από το ατύχημα).
Απόφυγε:
Να τρίψεις το δόντι με το χέρι ή οποιοδήποτε καθαριστικό ή να προσπαθήσεις να το «αποστειρώσεις» βάζοντάς το σε οινόπνευμα κ.λπ.
Τι να κάνεις αν... έχει σπάσει μέρος του δοντιού
* Φρόντισε να αποφύγει το παιδί να δαγκώσει με τα τραυματισμένα δόντια μέχρι να το δει ο οδοντίατρος.
* Αν βρεις το σπασμένο κομμάτι, το διατηρείς σε βρεγμένη γάζα ή σε ένα ποτήρι γάλα και το παραδίδεις στον οδοντίατρο. Κάποιες φορές αυτό το κομμάτι είναι δυνατόν να ξανακολληθεί στη θέση του.
Βασικό: Προσπάθησε να επικοινωνήσετε με τον οδοντίατρο έστω και τηλεφωνικά.
Η αλήθεια για τα γιατροσόφια
ΟΧΙ στο ούζο: Oι στοματοπλύσεις με αυτό δεν προσφέρουν παρά μόνο μια πιθανή ολιγόλεπτη ανακούφιση. Είναι επίσης πολύ πιθανό να προκαλέσουν έγκαυμα.
ΝΑΙ, υπό όρους, στο γαρίφαλο: Λίγες σταγόνες γαριφαλέλαιου στο βαμβάκι ή το μάσημα ενός γαρίφαλου μπορεί να ανακουφίσει προσωρινά τον πόνο, αρκεί να μην αναβάλλουμε επ’ αόριστον την επίσκεψη στο γιατρό.
ΝΑΙ, υπό όρους, στο αλατόνερο: Είναι αποτελεσματικό μόνο όταν πρόκειται για επούλωση τραύματος έπειτα από εξαγωγή δοντιού.
ΝΑΙ στο χαμομήλι: Συνιστάται για τις αντισηπτικές του ιδιότητες. Δεν προκαλεί παρενέργειες.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ