Αν πρόφερε κανείς το όνομα του Ισπανού αρχιτέκτονα Jaime Hayon στα γαλλικά, θα διάβαζε «μου αρέσει ο Hayon» -κάτι που ισχύει στη διεθνή κοινότητα. Ο ξένος Τύπος τον παρουσιάζει σαν «κατακτητή του design» λόγω της ικανότητάς του να προάγει τις δημιουργίες του σε έργα τέχνης.
«Θα πεθάνω με ένα μολύβι στο χέρι», έχει τη συνήθεια να λέει ο ίδιος. Είτε είναι στο Λονδίνο, τη Βαρκελώνη ή το Τρεβίζο, ο Jaime Hayon σχεδιάζει χωρίς παύση. Τα περισσότερα από τα σχέδιά του δεν τα φτιάχνει στον υπολογιστή. Αντίθετα, προτιμάει ένα κομμάτι χαρτί για να ασκηθεί στην αποδόμηση των κλασικών στερεοτύπων του διεθνούς design, κάνοντας τα τετράδιά του να μοιάζουν με ημερολόγια μέσα στα οποία γεννιούνται οι ιδέες του. Ως έφηβος στη Μαδρίτη των 80’s, έμαθε τη χαρά της ζωής -αλλά και τις κουλτούρες, όπως λέει ο ίδιος- κάνοντας παρέα με όλες τις «φυλές»: Rockers, punks και skaters.
Πόσο διαμόρφωσε την τέχνη σας η νεανική σας σύνδεση με την κουλτούρα του skate και του γκράφιτι;
Το skateboard με έφερε σε επαφή με πολλούς δημιουργικούς ανθρώπους και με έκανε να καταλάβω τη σημασία του προσωπικού στυλ. Το πρώτο σχέδιο το έκανα σε ένα skateboard. Ηταν μια περίοδος πολύ γόνιμη, η οποία συνεχίζει να επηρεάζει τη δουλειά μου και τη σκέψη μου.
Πώς επηρέασε τη διαδρομή σας η παραμονή σας στο Παρίσι;
Στο Παρίσι βρέθηκα για σπουδές στο βιομηχανικό design ως συνέχεια αντίστοιχων σπουδών στη Μαδρίτη. Πέρασα υπέροχα και είχα καταπληκτικούς καθηγητές. Αυτή η εμπειρία μού άνοιξε τους ορίζοντες και μου έδωσε ευκαιρίες να προσπαθήσω έξω από τα σύνορα της χώρας μου, να αναμετρηθώ με τη διεθνή σκηνή του design.
Πώς ήρθατε σε επικοινωνία με τη Fabrica, το Τμήμα Ερευνας και Σχεδιασμού Νέων Προϊόντων της Benetton; Τι διδάγματα πήρατε από τον Oliveiro Toscani;
Η Fabrica με αναζήτησε μέσα από την ENSAD (Ecole nationale superieure des Arts Decoratifs - Ανωτάτη Σχολή Διακοσμητικών Τεχνών) στο Παρίσι. Ξεκίνησα ως εκπαιδευόμενος, κι έναν χρόνο αργότερα έγινα επικεφαλής του τμήματος. Ηταν έντονη περίοδος και όχι πάντα εύκολη. Η πίεση που υπήρχε ήταν ισχυρή, αλλά μου έμαθε πολλά: Πόση δύναμη έχει η επικοινωνία και πώς πρέπει να τη χρησιμοποιώ. Πώς να διαχειρίζομαι μια ομάδα. Πώς να αντιμετωπίζω τον φόβο, να τον ξεπερνάω ή να πορεύομαι μαζί του. Εμαθα τόσα πολλά σε τόσο λίγο χρόνο!
Γιατί αποφασίσατε να λύσετε την οκταετή συνεργασία σας με τη Fabrica και να δουλέψετε μόνος;
Είμαι πολύ ανεξάρτητο άτομο. Η ελευθερία είναι κάτι πολύ ουσιαστικό για μένα. Ημουν έτοιμος να είμαι μόνος μου και να κόψω τις επαφές μου με το «σύστημα».
Τι θέση έχει για εσάς το ένστικτο σε αποφάσεις καριέρας;
Το ένστικτο μετράει κατά 90% στις αποφάσεις μου. Η δουλειά μου απαιτεί διαίσθηση· χρειάζεται να έχω καλό προαίσθημα για να πάρω μια απόφαση. Ζυγίζω τα υπέρ και τα κατά, αλλά στο τέλος της ημέρας εμπιστεύομαι αυτό που μου λέει η εσωτερική φωνή μου.
Αν σας ζητούσα να φτιάξετε μια λίστα από αντικείμενα που έχετε σχεδιάσει, ποια θα επιλέγατε;
Τα κομμάτια που συνθέτουν το Mediterranean Digital Baroque, ένα έργο κεραμικής που θεωρείται ότι διασχίζει τα όρια ανάμεσα στην τέχνη και το design (ανήκει στη συλλογή του Μουσείου Groninger της Ολλανδίας). Το Mon Cirque, ένα έργο που χαρακτηρίστηκε «ονειρικό», όπου τη θέση των χρωμάτων την έχει πάρει η αντιπαράθεση ανάμεσα στο άσπρο, το μαύρο και το χρυσό. Τα κομμάτια του Tournament, μιας γιγαντιαίας σκακιέρας που στήθηκε και στην Trafalgar Square του Λονδίνου. Το American Chateau, μια έκθεση από έργα που προβάλλουν την αντιπαράθεση ανάμεσα στα αμερικανικά προϊόντα που έχουν εξαχθεί σε ολόκληρο τον πλανήτη και την ευρωπαϊκή δεξιοτεχνία, από τον 17ο αιώνα και μετά.
Συνεργαστήκατε για μια μεγάλη γκάμα πελατών -από ArtQuitect, Swarovski και Baccarat μέχρι τα παπούτσια Camper. Ποια προσόντα πρέπει να διαθέτει ένας designer που δουλεύει πάνω σε διαφορετικά προϊόντα;
Κατ’ αρχάς, πρέπει να καταλαβαίνει την ταυτότητα, τα δυνατά σημεία και τις αδυναμίες των προϊόντων για τα οποία δουλεύει. Επειτα να τα αξιολογεί και να φτιάχνει κάτι καινούριο που να είναι όμως ταυτόχρονα ικανό να μεταφέρει την ουσία που έχει το σήμα του προϊόντος.
Πώς ήταν η συνεργασία σας με τον οίκο Baccarat; Ποια ήταν η συνεισφορά σας στην ιστορία αυτού του οίκου;
Ηταν μια πολύ ιδιαίτερη συνεργασία. Μου επετράπη να ερευνήσω το ιστορικό του αρχείο, αποκτώντας έτσι την ευκαιρία να μάθω για τις τεχνικές που χρησιμοποιούσε ο οίκος και τις καινοτομίες που πραγματοποίησε. Το The Baccarat Crystal Candy Set το σχεδίασα έχοντας γνωρίσει την ιστορία του οίκου και προσπαθώντας να πειραματιστώ: Ηθελα να διευρύνω τα όρια χρησιμοποιώντας υλικά που δεν αναμιγνύονται με το κρύσταλλο.
Αισθάνεστε πρεσβευτής του ισπανικού design; Ποιους Ισπανούς καλλιτέχνες θαυμάζετε;
Η δουλειά μου είναι πολύ διεθνής για να αισθάνομαι πρεσβευτής του ισπανικού design. Εχω ζήσει σε πολλά μέρη και παίρνω κάτι από το καθένα. Αγαπώ, βέβαια, την Ισπανία και θαυμάζω αρκετούς μεγάλους καλλιτέχνες της χώρας μου. Είμαι μεγάλος θαυμαστής του El Bosco, του Dali και του Picasso.
Highlights
•Γεννήθηκε στη Μαδρίτη το 1974.
•To 1997 ξεκινάει η συνεργασία του με την Benetton.
•Το 2006 κερδίζει το διεθνές βραβείο Elle Deco.
•To 2008 γίνεται ο νεότερος designer που έγινε επίτιμος προσκεκλημένος της βελγικής Biennial Interieur.
•To 2010 ανέλαβε τη διεύθυνση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Design στη Μαδρίτη.
Από τον Θανάση Διαμαντόπουλο
PAPER
