Δύο άνδρες και τρεις γυναίκες, άλλοτε ως αφηγητές, άλλοτε ως ήρωες, άλλοτε ως μονάδες, άλλοτε ως ζευγάρια και άλλοτε ως χορός, ξεδιπλώνουν επί σκηνής τη μία τυχαία ερωτική συνάντηση που γίνεται η αιώνια ερωτική συνάντηση. Η ερωτική ιστορία όλων μας, πέρα από τα γεγονότα. Το πρόσωπο είναι μόνο η αφετηρία..
Εμείς μιλήσαμε με τη Δέσποινα Σιδηροπούλου, η οποία εμπνεύστηκε, επεξεργάστηκε δραματουργικά και σκηνοθέτησε την παράσταση αυτή και προσπαθήσαμε να εξιχνιάσουμε τι είναι τελικά η ... αγάπη.
Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση- πως την έμπνευστήκατε;
Ο πυρήνας αυτής της παράστασης αφορά στον πυρήνα της ύπαρξης, τίποτα μέσα της καινούργιο, όλα ειπωμένα από πάντα. Ο έρωτας, το θηλυκό, το αρσενικό, η τυχαιότητα που γίνεται επιλογή, ανάγκη για αποκλειστικότητα, «η μέθη του να σε αγαπούν», η ζήλεια, το μίσος, η λαχτάρα για ελευθερία, η απώλεια, η ζωή, το αιώνιο, το φθαρτό. Για μένα το θέμα της παράστασης είναι το process της ζωής μου, ως άνθρωπος και ως καλλιτέχνης. Η ποίηση ήταν πάντα ένας τόπος για να κατανοήσω αυτόν τον κόσμο, με όλες μου τις αισθήσεις. Η αλληλογραφία τριών αγαπημένων ποιητών, του Ρίλκε, της Τσβετάγεβα και του Πάστερνακ ήταν το έναυσμα για να μοιραστώ αυτό το υπαρξιακό ταξίδι, για να αρθρώσω την αγωνία μου, τους φόβους μου, την ανάγκη μου να καταλάβω ποια είμαι, και πόσο καταλυτική είναι η παρουσία του έρωτα στη ζωή μου από τη στιγμή που γεννήθηκα. Πως η ενέργεια της ίδιας της ζωής συναντιέται με την ερωτική εμπειρία. Πως το πνεύμα συναντάει την ύλη, η γη τον ουρανό, η στιγμή την αιωνιότητα, την ομορφιά.
Τι είναι αυτό που σας συγκινεί ιδιαίτερα στη γραφή της Μarina Tsvetaeva;
Η Τσβετάγεβα όχι απλά με συγκινεί, με καθηλώνει. Πέρασα σχεδόν τέσσερα χρόνια διαβάζοντας την ξανά και ξανά. Πέρασα ένα στάδιο ταύτισης, και έκανα πολύ δουλειά για να διαχωριστώ συναισθηματικά και να μπορέσω να μετουσιώσω τη δική της γραφή στη δική μου σκηνική γλώσσα. Με συγκινεί γιατί «φλέγεται ολόκληρη» ζώντας- γράφοντας ασταμάτητα. Με συγκινεί το πάθος της για τη δική της αλήθεια, η δύναμη της να την αρθρώνει, η υποταγή της στο βασίλειο της ψυχής όπως το ονομάζει, η πνευματικότητα της, η ευφυΐα της, η δύναμη της απολυτότητας της να βρίσκεται συνεχώς στις επάλξεις για να υπερασπιστεί τα ιδανικά της: το πάθος της για την επίγεια αγάπη, την εμπιστοσύνη, την ακλόνητη πίστη.
Που επικεντρωθήκατε στη σκηνοθεσία σας;
Η σκηνοθεσία επικεντρώθηκε στην αιώνια συνάντηση του αρσενικού με το θηλυκό, ως σώμα και ως ψυχή. Πρόθεση μου, να επιτρέψουμε ως ηθοποιοί να εξερευνήσουμε ως τα άκρα τα συναισθήματα από τα οποία περνάμε μέσα σε μια ερωτική ιστορία. Να τα χαρτογραφήσουμε επί σκηνής. Να γίνουν λέξεις, εικόνες, σιωπή, τραγούδι, άγγιγμα, απόσταση, αποχαιρετισμός. Να αναρωτηθούμε φωναχτά Ποιός είσαι; Ποια είσαι; Ποιός είμαι; Ποιά είμαι;
Τι είναι τελικά ο έρωτας, η...αγάπη;
Δεν μπορώ να δώσω μία απάντηση σε αυτό, είναι αυτό που ψάχνω ολόκληρη. Μπορώ να πω ότι τον έρωτα τον αναγνωρίζω « μέσα σε εκείνο το πνιχτό αχ, Μ.Τ.», μέσα σε εκείνη την κατάσταση όπου το Εγώ γίνεται Εσύ (δεν κρατάει για πολύ-όμως συμβαίνει), όπου για λίγο βγαίνουμε έξω από τις απαιτήσεις του εγωικού εαυτού και μπορούμε να γίνουμε τα πάντα για τον άλλο, για λίγο να τον «συν-χωρέσουμε», για λίγο να γίνουμε ένα μαζί του, και ναι τότε λέμε πως αγαπάμε και πράγματι κάπου εκεί ίσως να δονούμαστε στην αγάπη. Έπειτα έρχεται το « Δεν σας αγαπώ ούτε όσο, ούτε τόσο, ούτε μέχρι...-σας αγαπώ ΕΤΣΙ, Μ.Τ» και τότε απαιτούμε και τότε πνίγουμε τον άλλο και τότε πνιγόμαστε και εμείς μαζί του. Για μένα ο μόνος δρόμος για την αγάπη είναι η συνειδητότητα μας για ότι δεν είναι αγάπη...ότι με πονάει δεν μπορεί να είναι αγάπη, μπορεί όμως ο πόνος να είναι εκεί για να μου πει τι δεν χρειάζομαι πια, να μου πει πως ήρθε η στιγμή να αναλάβω την ευθύνη του εαυτού μου, να μην περιμένω να αγαπηθώ, να μάθω να με αγαπάω,να με εμπιστευθώ, να γίνω για μένα όλα όσα ζητάω από τον αγαπημένο, και ίσως τότε να τον χωρέσω, να τον εμπιστευθώ, να τον αγαπήσω.
Μπορεί η αγάπη να μας βγάλει από την γενική κρίση που βιώνουμε ως άτομα και ως χώρα;
Ναι πιστεύω με όλο μου το είναι πως η αγάπη μπορεί να κινήσει γη και ουρανό! Για μένα όπως είπα και πριν το ζητούμενο είναι η ευθύνη του εαυτού σε σχέση με...τον εαυτό, τον έρωτα, την κοινωνία, την πολιτική, την οικογένεια, την ζωή μας ολόκληρη. Εμένα δεν αντέχω, όταν περιμένω από τους άλλους αυτό που χρειάζομαι και λαχταράω. Με τον εαυτό μου θυμώνω όχι με την χώρα και ότι αυτή σημαίνει για μένα. Η δική μου δύναμη διακυβεύεται...ποιός θα μου τη δώσει...αφού είναι μέσα μου. Ή θα αντικρύσω την αλήθεια ή θα φταίνε πάντα οι άλλοι ,και εγώ θα παραπονιέμαι για την αδικία που κυβερνά τον κόσμο. Αυτός είναι ο δρόμος που προσωπικά επιλέγω για να βγω από τη δική μου κρίση. Το μόνο που θα τολμήσω να πω είναι ότι μέσα από την αλήθεια , που ναι , είναι σκληρή , τελικά ανακαλύπτω ομορφιά, αναπνέω.
Που πιστεύετε πως θα αγγίξει η παράσταση την ψυχή του θεατή;
Το ίδιο το υλικό της Τσβετάγεβα ορίζει το πλαίσιο γιαυτήν την ερωτική ιστορία που αγκαλιάζει όλες τις ιστορίες, πέρα από τα γεγονότα. Η ποίηση της είναι το όχημα μας, για ότι γεννήθηκε επί σκηνής. Πραγματικά δεν ξέρω να πω , που θα αγγίξει την ψυχή του θεατή.Θέλω να πιστεύω πως μέσα από το δικό μας ταξίδι να συναντήσουμε την ψυχή και να την αφουγκραστούμε ,θα υπηρετήσουμε την ψυχή του θεατή. Και ναι, εύχομαι να την αγγίξουμε.
Αγαπημένη σας φράση από το έργο;
Η αλήθεια είναι πως υπάρχουν πολλές φράσεις που αγαπώ σε αυτό το έργο. Επειδή μου το ζητάτε και μόνο γιαυτό, διαλέγω μία : «Πάντοτε ήθελα να μ αγαπούν-όπως είμαι-γι αυτό που είμαι-επειδή είμαι» Μ.Τ
Μελλοντικά σχέδια;
Τα τελευταία χρόνια έχει ανοίξει μια υπέροχη συνεργασία με τον Γιώργο Καραμαλέγκο. Ο Γιώργος εστιασμένος για πολλά χρόνια στο physical theatre, μεταξύ Λίβερπουλ και Λονδίνου, ετοιμάζει μια νέα παραγωγή βασισμένη στη Μήδεια του Ευριπίδη, και εγώ θα δουλέψω μαζί του ως δραματουργός. Οι πρόβες θα ξεκινήσουν την άνοιξη του 2015, και θα πραγματοποιηθούν στη Ν.Γαλλία και στο Λονδίνο. Απλά ανυπομονώ!
Γεωργία Οικονόμου ([email protected])
