Τι σας γοήτευσε στην Ερωφίλη και αποφασίσατε να τη σκηνοθετήσετε;
Είναι ένα έργο λόγου και το τελευταίο καιρό με απασχολεί η χρήση του λόγου στη σκηνή, ίσως γιατί τα τελευταία χρόνια είχα την τύχη να συνεργαστώ με ανθρώπους που έδιναν ιδιαίτερη σημασία σε αυτό ο κάθε ένας με το δικό του τρόπο. Πάντα νόμιζα πως εκφραζόμουν καλύτερα με το σώμα παρά με το λόγο και η στροφή αυτή προς το δεύτερο ίσως έχει να κάνει με μια απόφαση να στραφώ και να κοιτάξω κατάματα ένα «θηρίο» που πάντα ένιωθα αδύναμος απέναντί του.
Πώς επικοινωνεί το έργο αυτό του 1600 με το σήμερα;
Κλασικές και παραδοσιακές συνταγές: έρωτας, μυστικά, μη επικοινωνία, κύκλος της ζωής, ανατροπές και άλλα. Δεν είναι αυτό όμως που το κάνει σημαντικό και διαχρονικό κατά τη γνώμη μου. Για παράδειγμα, γιατί κάποιος να επιλέξει την Ερωφίλη και όχι το Ρωμαίος και Ιουλιέτα, τα οποία είναι και της ίδιας εποχής και διαπραγματεύονται έναν ατυχή έρωτα δυο νέων; Αν κάποιον τον ενδιαφέρει η ποίηση που περιέχει τόσο τη οξυδερκή λυρικότητα όσο και την ωμότητα και το ακατέργαστο της γραφής τότε θα επιλέξει τον Χορτάτση από τον Σέξπιρ. Νομίζω πως πέρα από το αιώνιο θέμα του έρωτα, ο Χορτάτσης μας εισάγει σε μια πολύ σκληρή πραγματικότητα που περιέχει το σπόρο της αρχαίας τραγικής ποίησης, λιγότερο δεξιοτεχνική, αλλά ενδιαφέρουσα μέσα στις ατέλειές της.
Πού επικεντρωθήκατε σκηνοθετικά;
Οι ήρωες στην Ερωφίλη εκφράζουν συνεχώς το διττό της ψυχής τους, τα αντίθετά τους. Ο Χορτάτσης μπορεί σε έναν μονόλογο να ανοίξει ένα θέμα για πολλές στροφές και να απαντήσει ο ίδιος ο ήρωας στον ίδιο μονόλογο με το αντίθετό του. Εκεί νομίζω πως δίνεται και το περισσότερο βάρος όσο και στο αναπάντεχο που μπορεί να φέρει στον άνθρωπό ο τροχός της ζωής του.
Πώς βιώνετε το δύσκολο σήμερα στη χώρα μας; Είναι σαν να είναι και η δική μας μοίρα μετέωρη πάνω στον τροχό της Τύχης (όπως οι μοίρες των ηρώων της Ερωφίλης).
Αν και ο τροχός παίζει τον σημαντικότερο ίσως ρόλο στο έργο, προσωπικά δεν είμαι μοιρολάτρης. Όπως οι ήρωες θα μπορούσαν να είχαν αποφύγει την τραγωδία αν λειτουργούσαν διαφορετικά- βέβαια τότε δε θα είχαμε έργο- νομίζω πως και εμείς οι απόγονοι της Ερωφίλης θα μπορούσαμε να προσέξουμε περισσότερο τη ζωή μας και τις παγίδες που εγκυμονεί. Ο χρόνος μας δεν έχει τελειώσει όμως, πάντα υπάρχει χώρος για να ξαναβρεί κάποιος την πραγματική συνομιλία με τον εαυτό του και να αλλάξει στο βαθμό που μπορεί την πορεία του τροχού.
Τι μπορεί κατά τη γνώμη σας να μας βγάλει από το τέλμα;
Μόνο η ειλικρίνεια. Ίσως να είναι η μόνη θεωρία που επιτρέπω στον εαυτό μου να της είμαι απόλυτος.
Πώς λειτουργεί ο απόλυτος έρωτας στη ζωή του ανθρώπου και τότε (το 1600) και σήμερα;
Για το τότε δεν έχω καμία ένδειξη και θα ήταν λάθος να πάρω ως τέτοια την Ερωφίλη. Αν λάβω υπ όψιν μου όμως πως ο Χορτάτσης μιλάει για έναν έρωτα που η ουσία του είναι μακριά και ξένη από την ευρεία κοινωνική αντίληψη περί έρωτα, τότε μάλλον η αναζήτηση του απόλυτου έρωτα- μιλώντας με τετριμμένους όρους- από το 1600 μέχρι και τώρα, έχει συνέχεια και θα έχει.
Αγαπημένος σας στίχος από το έργο;
‘Ω πλήσα κακορίζικοι, και γιάντα δε θωρούσι
Τσι μέρες πως διαβαίνουσι, τσι χρόνους πως περνούσι.
Πρόλογος Χάρου
Μελλοντικά σχέδια
Πριν ανεβεί η Ερωφίλη θα ξαναπαρουσιάσουμε Το Ατλαζένιο γοβάκι του Πώλ Κλωντέλ, σε σκηνοθεσία Έφης Θεοδώρου στις 26 και 27/6 στην Πειραιώς 260. Από τον Οκτώβρη θα κάνουμε την νέα Μεγάλη Χίμαιρα του Μ.Καραγάτση στο θέατρο Πορεία, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου. Έπεται συνέχεια αλλά ακόμα είναι νωρίς.
Γεωργία Οικονόμου
