Χρυσηίς Λιατζιβίρη: Παρατηρεί τη ζωή μας και την κάνει... παράσταση [συνέντευξη]

11.05.2016
Μια παράσταση που αφορά στη ζωή και βασίζεται σε αληθινά γεγονότα. Αυτό άλλωστε ορίζεται απευθείας από τον τίτλο της: «H ζωή αυτή βασίζεται σε αληθινά γεγονότα». Ερευνά την ίδια τη ζωή, άλλοτε μέσα από το πρίσμα της παρατήρησης και άλλοτε μέσα από την ίδια τη δράση της ζωής. Συνδιαλέγεται με στιγμές διατεταγμένες και με τις επαναλήψεις που συνθέτουν την πραγματικότητα.

Εμείς μιλήσαμε με την Χρυσηίδα Λιατζιβίρη στην οποία και ανήκει η σύλληψη- χορογραφία και η επιλογή των κειμένων της παράστασης, στην προσπάθειά μας να μάθουμε όσο το δυνατό περισσότερα για αυτή.

Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση...

Η παράσταση όπως χαρακτηριστικά αναφέρει και ο τίτλος της αφορά στη ζωή και βασίζεται σε αληθινά γεγονότα. Ερευνά τη ζωή μέσα από το πρίσμα άλλοτε της παρατήρησης αυτής και άλλοτε της δράσης μέσα σε αυτή. Συνδιαλέγεται με στιγμές διατεταγμένες και με επαναλήψεις που όμως συνθέτουν πραγματικότητες .

Η παράστασή μας λοιπόν ξεκινά από μια διατεταγμένη στιγμή, χρησιμοποιεί την επανάληψη, αντιδρά σε κοινά ερεθίσματα, σηματοδοτεί την ασημαντότητα της ίδιας μας της ζωής για κάποιον που δεν μας ξέρει , γίνεται ασταθής και απρόβλεπτη όσο και οι ανείπωτοι συνειρμοί του καθενός μας, εναλλάσσει τα πρόσωπα με τους ήρωες και τα γεγονότα με τις εικόνες και χορεύει σε ρυθμούς ζωής την ξέφρενη επαναληπτική καθημερινότητα όλων.

Αναρωτιέται το ποιος ορίζει τί είναι η ζωή; Ποιος ξέρει καν αν ζεί την ζωή του; Αν είναι ο ίδιος ήρωας της δικής του ιστορίας… Πόση επανάληψη χωρά μια ζωή; Ή μήπως μέσα σε μια στιγμή είναι που ζούμε όλη μας την ζωή; Ποιος θυμάται ποιος ήταν πραγματικά πριν οι συνθήκες κι ο κόσμος του πουν ποιος είναι;

Η παράστασή μας παρακολουθεί και παρακολουθείται την ίδια στιγμή , μιλά για την στιγμή, για τον έναν , για τους πολλούς , αρχίζει και τελειώνει γεγονότα και δεν προσπαθεί να προσδώσει ειρμό ή να ωραιοποιήσει την πραγματικότητα. Μετατρέπει την αλήθεια με τις γωνίες της σε κύκλους και κάποτε παύει τυχαία όπως και η ΖΩΗ.

Πώς την εμπνευστήκατε;

Απαρχή του όλου concept αποτέλεσε μια δική μου προσωπική στιγμή που η έντασή της σε συναίσθημα, βίωμα και παρατήρηση στάθηκε ικανή να διατείνει τον χρόνο, να ενσταλαχθεί με κάθε λεπτομέρεια μέσα μου και να επανέρχεται αναμνησιακά και βιωματικά σε κατοπινό χρόνο. Αυτό το γεγονός με τη σειρά του,γέννησε μέσα μου το ερώτημα « Τι είναι η ζωή και κατά πόσο χωρά ολόκληρη σε μια στιγμή;» Κι έπειτα στον αντίποδα αυτού οι πολλές στιγμές που συνθέτουν μια τόσο λίγη ζωή…; Κι η επανάληψη της εικόνας μιας ανάμνησης…Η επανάληψη ως ίδιον της ζωής!Η παρατήρηση της επανάληψης… Και μετά η επανάληψη μεταφρασμένη σε ακινησία αλλά η ζωή;

Η ζωή , κίνηση! Ποια ζωή; Ποιανού ήρωα; Κι από αυτό όλα …και τώρα «Η ΖΩΗ ΑΥΤΗ ΒΑΣΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΑΛΗΘΙΝΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ»

Τι ρόλο έπαιξε η παρατήρηση και η επανάληψη στη δημιουργία της;

Απαρχή του όλου concept υπήρξε η παρατήρηση. Η ζωή όταν επιλέγεις να την παρακολουθήσεις μοιάζει εξαιρετικά αποσπασματική και ανερμάτιστη θα τολμούσα να πω. Συνίσταται σε αλληλοδιαδοχούμενα στιγμιότυπα που μεταξύ τους δεν συνδέονται παρά μόνο από τον κοινό χρόνο και τόπο τους. Ο δε παρατηρητής μετατρέπεται σε θεατή χάνοντας ο ίδιος το όριο ή και το μέτρο μεταξύ ενεργούς και αδρανούς παρατήρησης, Μαγικά όλους , δρώντες και παρατηρητές μπορεί ενίοτε να τους ενώνει ή από κοινού τους προσδιορίζει ένα κοινό ερέθισμα. Κάτι απλό σαν την βροχή, κάτι δυσκολότερο σαν τον σεισμό, κάτι επώδυνο σαν τον πόλεμο…Είναι καταπληκτικό να παρακολουθείς πως διαφορετικά ενσταντανέ , διαφορετικοί άνθρωποι κι εσύ ο ίδιος αντιδράτε ποικίλα ναι μεν αλλά από κοινού στο ταυτόχρονο, όμοιο ερέθισμα.

Και μετά μέσω της παρατήρησης αποκαλύφθηκε η σχέση χρόνου, ζωής, επανάληψης. Η επανάληψη είναι ένα τεράστιο κομμάτι της ζωής κάθε ανθρώπου ακόμη και εμένα την περίοδο που παρατηρούσα. Επαναλάμβανα μία δράση! Όλοι καθημερινά επαναλαμβάνουμε λόγια, κινήσεις, ασχολούμαστε με ίδια πράγματα και ορίζουμε την καθημερινότητά μας με σαφείς σχετικά χρονοορισμένες επαναλήψεις. Ξυπνάμε ,τρώμε, δουλεύουμε, πλενόμαστε κ.ο.κ. Χειρότερες δε από τις προαναφερόμενες είναι επαναλήψεις δύσκολων μοτίβων ζωής όπως π.χ. η επαιτεία ενός αναξιοπαθούντα , τα ατέλειωτα κύματα προσφύγων και τόσα ακόμη. Είναι αυτά που δημιουργούν μια αίσθηση στατικότητας μέσα από την επανάληψή τους λες και οι μέρες δεν κυλάνε κι ο χρόνος δεν περνά. Κι όμως οι μέρες περνάνε κι ο χρόνος κυλά… μα πώς είναι δυνατόν η ζωή που είναι εξ’ορισμού συνυφασμένη με την κίνηση να απαρτίζεται από τόσες ακίνητες σχεδόν επαναλήψεις; Γεννάται το ερώτημα αν και κατά πόσο μέσω αυτού η ζωή χάνει την πραγματική της υπόσταση και φύση και μετατρέπεται σε μια μεγάλη ακινησία.

Κι από την άλλη , στον αντίποδα όλου αυτού έρχονται οι μεγάλες στιγμές που εξάρουν μεγάλα συναισθήματα και διατείνουν τον στιγμιαίο ή ελάχιστο σχετικά χρόνο. Κι έτσι στο τέλος κάθε παρατήρησης μένεις με το μεγαλείο του ανεξήγητου της ΖΩΗΣ!

Η παρατήρηση άλλωστε είναι μια διαδικασία αυτόβουλη,ανεξάρτητη,ζωτική που γεννιέται μαζί με τον άνθρωπο και με την πρώτη του αναπνοή. Μέσω της παρατήρησης ανακαλύπτουμε την έννοια του χρόνου,τα συναισθήματα ,τις ανθρώπινες λειτουργίες...Την θεωρώ θεμέλιο λίθο για το θαύμα που ονομάζεται άνθρωπος και εργαλείο για την εξέλιξή του. Επίσης η ενδοσκόπηση (συνυφασμένη με την παρατήρηση) είναι μια λειτουργία που δεν συνίσταται μόνο στο εν τω βάθη «σκάλισμα» του δικού μας εαυτού! Κερδίζουμε αυτογνωσία,δικαιολόγηση και αιτιολόγηση για δικές μας συμπεριφορές,πράξεις παρατηρώντας γύρω μας γνωστούς-αγνώστους ανθρώπους. Μαγικά καθρεφτιζόμαστε στις ζωές τους βρίσκοντας δικά μας λάθη-σωστά,τυχαία-ατυχή,ευτυχή ή δυσάρεστα γεγονότα που ή μας ενώνουν ή μας χωρίζουν.

Σε ποιο βαθμό αφορά τη ζωή που ζούμε σήμερα η παράσταση; Όντως βασίζεται σε αληθινά γεγονότα και σε ποια;

Η παράσταση βασίζεται απόλυτα σε αληθινά γεγονότα και αποδίδει μέσω αυτών την ζωή του σύγχρονου ανθρώπου. Δεν ερμηνεύει αλλά αποκαλύπτει, δεν απαντά αλλά ρωτάει, δεν αποκρύπτει αλλά απογυμνώνει. Τα γεγονότα που παρατίθενται είναι αναγνωρίσιμα σε όποιον τα έζησε ή πραγματικά τα είδε και η παράθεσή τους θα συνιστούσε εκ προοιμίου κατεύθυνση της σκέψης των θεατών και του πρίσματος ερμηνείας τους, κάτι που σαν δημιουργός δεν επιδιώκω. Επιδιώκω όμως την συν-κίνηση των θεατών μου και μέσω αυτής την προσωπική ερμηνεία είτε κατανόηση.

Πώς αναμειγνύονται θεατές, δρώντες και παρατηρητές στην παράσταση;

Η παράστασή μας θέλει τους θεατές της παρατηρητές της ζωής , θίγει τις εικόνες μαγείας και φρίκης της σύγχρονης πραγματικότητας και μιλά με τον ποιητικό τρόπο του χορού για αληθινά γεγονότα. Οι θεατές της παράστασής μας μετατρέπονται σε παρατηρητές αληθινών γεγονότων και άλλοτε σε δράστες, σε θύτες , σε θύματα. Επιδιώκουμε αυτής της μορφής την εσωτερική διάδραση με το κοινό εξάπτοντας το ενδιαφέρον , συγκινώντας και κυρίως αποκαλύπτοντας αυτές τις «τρελές» λεπτομέρειες της πραγματικότητας που μας διαφεύγουν όταν μέσα στην καθημερινότητα τα γεγονότα μας προσπερνούν και μαζί με αυτά και τα «δώρα « τους…

Τι θέλετε να πάρει μαζί του ο θεατής φεύγοντας από αυτή;

Επιδίωξη μας είναι οι θεατές που έρχονται στην παράστασής μας να φεύγουν έχοντας μετατρέπει σε παρατηρητές , να ανακαλύπτουν εκ νέου μαζί μας την ζωή και να προβληματίζονται για την αλήθεια της και τους ήρωες της.

Γεωργία Οικονόμου
[email protected]