Τα τραγούδια ερμηνεύει η νεαρή ταλαντούχα Σοφία Μανουσάκη. Εμείς είχαμε μια συζήτηση με τον Στέφανο Κορκολή γύρω από την πολυαναμενόμενη και υψηλής καλλιτεχνικής αξία αυτή συναυλία.
Μιλήστε μας λίγο για το τι θα ακούσουμε στο Βεάκειο στις 11 Ιουλίου
Η περιοδεία με τίτλο “Συνάντηση” σε έργα Μίκη Θοδωράκη ξεκίνησε πέρυσι το καλοκαίρι, συνεχίστηκε το χειμώνα και συνεχίζεται αυτό το καλοκαίρι και τον χειμώνα που μας έρχεται (κυρίως σε χώρες του εξωτερικού). Αυτό το καλοκαίρι ξεκινώντας από την μικρή Επίδαυρο την 1 και την 2 Ιουλίου και στη συνέχεια στο Ρωμαϊκό Ωδείο Πατρών, φτάνουμε στις 11 Ιουλίου να παίξουμε στο Βεάκειο. Ένα θέατρο κατά τη γνώμη μου υπέροχο, ένα θέατρο που όπως μου έχει εκμυστηρευθεί ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης είχε ξεκινήσει πολύ παλιά από μια δική του ιδέα! Όχι βέβαια στον χώρο που στεγάζεται σήμερα αλλά κοντά στη θάλασσα. Το ρεπερτόριο θα έχει πολλά στοιχεία από τις χειμερινές συναυλίες αλλά και πολλές καινούργιες ιδέες.
Θα αναφερθώ στα “Προδομένα έργα” όπως ο ίδιος αναφέρει (σε επιστολή του στην επίσημη ιστοσελίδα του Θεοδωράκισμος) όπως επίσης και στην μεταγραφή για πιάνο και φωνή του αριστουργηματικού Μαουτχάουζεν. Θεωρώ πάρα πολύ σημαντική την σύμπραξη που θα έχουμε με την παιδική χορωδία του Σπύρου Λάμπρου και το Φωνητικό σύνολο Μελωδοί. Το σημαντικότερο όμως είναι πως στο Βεάκειο θα ακούσουμε έργα του τεράστιου μουσουργού. Δεν εννοώ μόνο τα τραγούδια, αλλά και έργα τα οποία ανήκουν στη συμφωνική πλευρά του συνθέτη, η οποία δυστυχώς δεν είναι τόσο γνωστή, αλλά πιστέψτε με είναι μεγαλειώδης. Δεν το λέω εγώ το έχουν πει συνθέτες όπως ο Προκόφιεφ ο Σοστακόβιτς και πολλοί άλλοι μεγάλοι του 20ού αιώνα.
Πόσο ιδιαίτερη είναι αυτή η... Συνάντηση για εσάς;
Δεν θα την έλεγα ιδιαίτερη, αλλά την σημαντικότερη “Συνάντηση” που είχα στη μουσική μου διαδρομή.
Πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Μίκη Θεοδωράκη;
Είναι πραγματικά μία μεγάλη ιστορία. Είναι αυτό που λέω μία συνωμοσία του σύμπαντος. Πριν από τέσσερα χρόνια δέχτηκα ένα τηλεφώνημα από τον εξαιρετικό σκηνοθέτη Αστέρη Κούτουλα, ο όποιος μου πρότεινε να κάνω ένα μικρό ρεσιτάλ με έργα του Μ. Θεοδωράκη, πριν από την προβολή της ταινίας του «Ανακυκλώνοντας την Μήδεια».
Περίπου τρεις μήνες πριν από αυτή την πρόταση είχα έρθει για πρώτη φορά και εντελώς τυχαία σε επαφή με το συμφωνικό έργου του Θεοδωράκη. Ήταν όταν πρωτοάκουσα στην τηλεόραση την σουίτα του για πιάνο και ορχήστρα και πραγματικά ένιωσα ότι με διαπέρασε ηλεκτρικό ρεύμα. Παράλληλα, δε σας κρύβω πως ένιωσα εντελώς άβολα εκ του γεγονότος ότι αγνοούσα αυτό το "κομμάτι της μουσικής” του Μίκη και ενώ θα μπορούσα να παίζω με όλες τις ορχήστρες που έχω παίξει στον κόσμο αυτά τα αριστουργηματικά έργα που ανήκουν στα πιο σημαντικά του 20ού αιώνα, δυστυχώς δεν τα γνώριζα. Έτσι, λοιπόν, άρχισα να μελετάω και να μαθαίνω για αυτά. Όπως σας έλεγα, όταν δέχτηκα αυτό το τηλεφώνημα τα συναισθήματα ήταν ανάμεικτα.
Αφενός η χαρά και η τιμή που ήταν τεράστια, καθότι ήταν επιθυμία του ίδιου του συνθέτη να με ακούσει σε έργα του ,αφετέρου όμως αγωνία και άγχος καθότι δεν είχα ακόμα την εμπειρία (πάνω στα έργα του) για να αναλάβω κάτι τέτοιο. Παρόλα αυτά πήγα. Μάλιστα θυμάμαι ότι στο μικρό καμαρίνι που υπήρχε στον κινηματογράφο – θέατρο, Τριανόν, ήρθε ο ίδιος ο Μίκης και με ρώτησε αν έχω τρακ χαμογελώντας. Εγώ του απήντησα «κύριε Θεοδωράκη εσείς μάλλον θα πρέπει να έχετε τρακ που θα ερμηνεύσω τα έργα σας». Γέλασε, αυτό το γέλιο του μου έδωσε τη δύναμη να βγω στη σκηνή και να αποδώσω με τον δικό μου τρόπο αυτές τις υπέροχες μουσικές.
Όταν τελείωσα με μία διασκευή – φαντασία που έχω κάνει πάνω στον Ζορμπά, άκουσα ένα μεγάλο μπράβο από τον ίδιο το συνθέτη. Αυτό το μπράβο είναι το ωραιότερο μπράβο που έχω εισπράξει στη ζωή μου. Την επόμενη μέρα βρέθηκα στο σπίτι του και έκτοτε ξεκίνησε μία θα τολμούσα να πω φιλία-αγάπη η οποία κρατάει έως και σήμερα.
Τι θαυμάζετε ιδιαίτερα στον Μίκη Θεοδωράκη και τι σημαίνει για εσάς ο θαυμασμός του στο πρόσωπό σας;
Θαυμάζω την μεγαλοφυΐα, την γενναιοδωρία, το θάρρος, το μυαλό, την ψυχή αυτού του τεράστιου Έλληνα. Τώρα το τι σημαίνει όπως λέτε ο θαυμασμός του στο πρόσωπό μου, τι να πω; Η μεγαλύτερη καταξίωση που έχω νιώσει βαθιά μέσα μου.
Γιατί επιλέξατε να επεξεργαστείτε το Μαουτχάουζεν;
Το Μαουτχάουζεν είναι ένα έργο που ανέκαθεν με συγκινούσε βαθύτατα. Κάποια στιγμή στο σπίτι του μας είχε βάλει μαζί με τη Σοφία να ακούσουμε το συγκεκριμένο έργο από μία συναυλία του στο εξωτερικό, με την σπουδαία Μαρία Φαραντούρη. Τότε γύρισα και του είπα «πως θα σου φαινόταν να γίνει μία μεταγραφή για πιάνο και φωνή, αλλά να την κάνουμε παρέα;» Το χαμόγελο του σήμανε ένα τεράστιο ναι και τρεις μέρες μετά, αρχίσαμε να το επεξεργαζόμαστε μαζί. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό για μένα, να κάθομαι δίπλα σε αυτό το μεγαθήριο σαν ίσος προς ίσο και να δουλεύουμε σκυμμένοι πάνω από τις παρτιτούρες για ώρες, μαθαίνοντας παράλληλα και πολλές κρυφές πτυχές του κορυφαίου αυτού έργου. Άρα ο όρος παγκόσμια πρώτη νομίζω πως συνίσταται στην συνεργασία! Η προσέγγιση έγινε με έναν τρόπο τέτοιο ο όποιος να μπορεί να δίνει τις δυναμικές της ορχήστρας στο πιάνο αλλά και να κρατά 100 τοις 100 το ύφος και την συγκίνηση που απαιτείται.
Πώς και επιλέξατε μία νεαρή καλλιτέχνιδα, τη Σοφία Μανουσάκη, να ερμηνεύσει τα τραγούδια της Συνάντησης και όχι κάποια ευρύτερα γνωστή τραγουδίστρια;
Την Σοφία Μανουσάκη δεν την επέλεξα τυχαία την άκουσα πριν από δυόμισι χρόνια στα Χανιά της Κρήτης και ενθουσιάστηκα με το τόσο ιδιαίτερο χρώμα της φωνής της, την ωριμότητα της και κυρίως την σοβαρότητα της. Άλλωστε η ίδια απέδειξε περίτρανα πως της αξίζει να έχει ως πρώτο χρυσό της δίσκο τον δίσκο "Συνάντηση” ερμηνεύοντας αυτά τα αριστουργήματα, κατακτώντας το πολύ απαιτητικό και δύσκολο κοινό που αγαπάει και σέβεται πραγματικά τη μουσική του Θεοδωράκη.
Άλλωστε επιθυμία του ίδιου του συνθέτη είναι η Σοφία να ερμηνεύσει έναν κύκλο από τα “Προδομένα έργα” όπως επίσης επιθυμία του συνθέτη ήταν να ερμηνεύσει και το Μαουτχάουζεν. Εγώ απλά καμαρώνω γιατί πίστεψα σε έναν νέο άνθρωπο με πάθος για το όμορφο το αληθινό αλλά και συνάμα δύσκολο μονοπάτι της αληθινής τέχνης. Θεωρώ επίσης πως όλοι οι δημιουργοί της δικής μου γενιάς πρέπει να δίνουν βάρος στους νεότερους, όταν φυσικά το αξίζουν και καλλιτεχνικά αλλά και ως χαρακτήρες.
Πόσο σας αφορούν και σας και σας επηρεάζουν όσα συμβαίνουν σήμερα σε πολιτικό, αλλά και ανθρωπιστικό επίπεδο στην Ελλάδα;
Με αφορούν σε βαθμό αφόρητο, όπως όλους μας νομίζω, ή τουλάχιστον την πλειοψηφία. Δυστυχώς πιάσαμε πάτο και θεωρώ πως καλά θα ήταν να θυμηθούμε το καλό κομμάτι του DNA μας, αυτό δηλαδή που και στο παρελθόν μας έχει βγάλει από τα αδιέξοδα. Ο ένας για τον άλλον δηλαδή και όχι ο ένας να βγάζει το μάτι του άλλου.
Χρειαζόμαστε προσωπικότητες σαν τον Μίκη Θεοδωράκη σήμερα; Γιατί ακούμε τις φωνές τόσων λίγων πνευματικών ανθρώπων;
Όχι απλά χρειαζόμαστε, είναι αναγκαίες οι προσωπικότητες σαν αυτή του Μίκη Θεοδωράκη. Δυστυχώς δεν έχουμε πολλές. Γιατί δυστυχώς οι πραγματικά πνευματικοί άνθρωποι έχουν απομείνει λίγοι και οι φωνές τους όσο δυνατά κι αν φωνάζουν δεν ακούγονται όσο θα έπρεπε στον γενικό θόρυβο που όλοι βιώνουμε.
Υπάρχει κάτι που ακόμη δεν έχετε κατακτήσει μουσικά και ονειρεύεστε;
Η ζωή – εννοώ η μουσική ζωή – ενός δημιουργού μονίμως θέλει να κατακτά όλο και περισσότερα πράγματα. Δεν εννοώ υλικά πράγματα, όπως καριέρα και τα λοιπά, εννοώ κατάκτηση μέσω της εξερεύνησης.
Είναι υπέροχο να ανακαλύπτεις καινούργιους μουσικούς κόσμους ,γι' αυτό και νιώθω τόσο μα τόσο τυχερός που σε αυτήν τη φάση της ζωής μου, γνώρισα αυτόν τον υπέροχο αλλά συνάμα τεράστιο μουσουργό. Δεν ονειρεύομαι, απλώς εύχομαι να είμαι γερός ώστε να μπορώ μέσα από την μουσική να απαλύνω ανθρώπινες ψυχές. Άλλωστε αυτός είναι και ο υπέρτατος ρόλος της μουσικής, κατά την ταπεινή μου γνώμη.
Γεωργία Οικονόμου
