Όπως στο δημοφιλέστατο μυθιστόρημα του Κάφκα "Μεταμόρφωση", όπου ο ήρωας Γκρέγκορ Σάμσα ξυπνάει στο δωμάτιο του και συνειδητοποιεί πως έχει μεταμορφωθεί σε έντομο, έτσι και στην "Αναφορά σε μια Ακαδημία" ένας φυλακισμένος πίθηκος αποφασίζει να εξανθρωπιστεί για να μπορέσει να επιβιώσει στον κόσμο των ανθρώπων.
Εμεις μιλήσαμε με τον Χάρη Αττώνη στην προσπάθειά μας να μάθουμε όσο το δυνατόν περισσότερα για την παράσταση αυτή.
Μιλήστε μας λίγο για αυτόν τον μονόλογο που θα ερμηνεύσετε από τις 14 Οκτωβρίου στο Από Μηχανής Θέατρο
Ο Πίθηκος του Κάφκα, το έργο του Colin Teevan, βασισμένο στο Αναφορά σε μια Ακαδημία του Franz Kafka, είναι ένας μονόλογος που εξιστορεί την πορεία ενός πιθήκου που χτυπήθηκε και βρέθηκε αιχμάλωτος σε ένα κλουβί ενός πλοίου. Ενώ προοριζόταν για τον ζωολογικό κήπο, ο ίδιος αποφάσισε να γίνει άνθρωπος ώστε να κερδίσει την ελευθερία του. Πρόκειται για ένα βαθιά υπαρξιακό και αλληγορικό κείμενο, γνήσια «Καφκικό», που μιλάει για την έννοια της ταυτότητας, την απομόνωση και τη μοναξιά, την ελευθερία, τη γνώση, την εξέλιξη, την ίδια τη ζωή και το βίωμά της. Ο ίδιος ο Κόκκινος Πήτερ, ο πίθηκος, περιγράφει την ιστορία του μέσα από σκοτεινά και φωτεινά τοπία με έναν απολύτως ποιητικό μα άμεσο τρόπο. Πρόκειται για ένα μαγικό κείμενο που έχω την τύχη να ανακαλύπτω κάθε μέρα όλο και περισσότερο.
Πόσο σας βοήθησε ερμηνευτικά το γεγονός ότι είστε και ο μεταφραστής του έργου;
Σε καμία περίπτωση δε νιώθω μεταφραστής και ενδεχομένως αν δε με προέτρεπε ο Άκις Βλουτής να κάνω τη μετάφραση, δε θα το σκεφτόμουν καν. Ωστόσο, με το που άρχισα να μελετώ το κείμενο, οι λέξεις άρχισαν να ξεδιπλώνονται μόνες τους και μπορώ να πω ότι δε με παίδεψε καθόλου, παρά τη δυσκολία του, τόσο στο ύφος όσο και στο περιεχόμενο. Άκουσα το ρυθμό και τη μουσική του και σαφώς με βοήθησε να κατανοήσω βαθύτερα τα νοήματά του. Όμως η ουσιαστική δουλειά ξεκίνησε με την πρώτη ανάγνωση και με την καθοριστική συμβολή του Άκι.
Ένας ηθοποιός (εσείς) και ένας σκηνοθέτης (Άκις Βλουτής). Πόσο δυνατή γίνεται αυτή η σχέση σε έναν μονόλογο;
Πρόκειται για μια σχέση που ενδυναμώνει μέρα με τη μέρα. Ο Άκις με εμπιστεύτηκε από την πρώτη μέρα και η επιθυμία του να με βοηθήσει ήταν έντονη και αξιοζήλευτη. Ήξερε απολύτως τι θέλει και φυσικά πώς να το ζητήσει. Είναι μια σχέση που απαιτεί εμπιστοσύνη και καθημερινή δουλειά και εξελίσσεται δημιουργικά. Από την πλευρά μου νιώθω πολύ ασφαλής και τυχερός και ξέρω ότι ο Άκις επιμένει και προσδοκά από μένα το καλύτερο που έχω να δώσω.
Ο θεατής φεύγοντας από την παράσταση τι θα θέλατε να έχει αποκομίσει;
Ασφαλώς, θα ήθελα ο θεατής φεύγοντας να έχει περάσει καλά. Να έχει μπει στο σύμπαν της παράστασης και να έχει ταξιδέψει μαζί μας αυτήν τη μία ώρα. Είναι ένα έργο που μιλάει για τις σχέσεις, τη μοναξιά, την ίδια την ανθρωπότητα, τη διαφορετικότητα. Ζητούμενα που αφορούν όλους μας. Τα λόγια του πιθήκου είναι άλλοτε σκληρά, άλλοτε τρυφερά, όμως πάντα ουσιαστικά και αληθινά. Μιλάει για την αλήθεια του και θέτει όλους εμάς παρατηρητές και κριτές του. Ένας φίλος που είδε πρόωρο πέρασμα είπε ότι ένιωσε εκείνος εγκλωβισμένος, σαν να είναι ο ίδιος σε κλουβί. Το να καταφέρεις λοιπόν να φέρεις το θεατή στη θέση σου, να τον κάνεις να νιώσει όπως εσύ είναι μεγάλο κέρδος.
Γράψτε μας μια φράση από τον μονόλογο, που θεωρείτε ότι σας αντιπροσωπεύει
«Μύρισέ με» - νομίζω είναι η πιο δυνατή και τραγική φράση του κειμένου. Η συνειδητοποίηση της θέσης του πιθήκου στην ανθρωπότητα, ο μετεωρισμός του μεταξύ δυο κόσμων, ο εγκλωβισμός του. Η φύση μας πάντα θα μας ακολουθεί κι η μυρωδιά είναι μια από τις πλέον στοιχειώδεις αισθήσεις τόσο των ανθρώπων και πολύ περισσότερο των ζώων.
