Perfect Blue

26.02.2009
Η ταινία που άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα γιαπωνέζικα anime παραμένει ένα ακραίο ψυχολογικό θρίλερ που χρωστά περισσότερα στο ιταλικό giallo παρά στους φαντασμαγορικούς προγόνους του.

(ΙΑΠΩΝΙΑ, 1998) ΤΟΥ ΣΑΤΟΣΙ ΚΟΝ

Η Ιστορία
Η 21χρονη Μίμα εγκαταλείπει το κάποτε δημοφιλές νεανικό ποπ γκρουπ του οποίου ηγείτο για να δοκιμάσει την τύχη της ως ηθοποιός σε μια τηλεοπτική σειρά μυστηρίου, όπου μια σκηνή βιασμού θα προκαλέσει την οργή των θαυμαστών της. Καθώς λεπτομέρειες της προσωπικής της ζωής δημοσιεύονται στο διαδίκτυο και συνεργάτες της δολοφονούνται με φρικιαστικό τρόπο, η Μίμα βυθίζεται σε μια παρανοϊκή φαντασίωση όπου τα όρια μεταξύ του ρόλου της και της πραγματικότητας, της προσωπικής ζωής και της δημόσιας εικόνας της γίνονται δυσδιάκριτα

Ενα εμβληματικό anime, το «Ρerfect Βlue» φαντάζει σήμερα ως το φιλμ με τo οποίo το είδος των γιαπωνέζικων κινουμένων σχεδίων ενηλικιώθηκε οριστικά, εξορμώντας σε σκοτεινά μονοπάτια χωρίς να αγκιστρώνεται σε υπερφυσικά πλάσματα και σούπερ ήρωες. Μέχρι τότε δαίμονες, γιγαντιαία ρομπότ και μοιραίες λολίτες κατέκλυζαν τις ταινίες του είδους που κατέφευγαν σε επικές μάχες (για τα αγοράκια) και ρομαντικές ιστορίες (για τα κοριτσάκια). Σε αντίθεση με τα γιαπωνέζικα κόμικ (manga), τα anime δεν είχαν ποτέ την πολυσυλλεκτικότητα των χάρτινων ομολόγων τους, κάτι που το «Ρerfect Βlue» ήρθε να αλλάξει για πάντα. Ως σύνθετο ψυχολογικό θρίλερ με ρεαλιστικό φόντο, το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Σατόσι Κον θα μπορούσε κάλλιστα να έχει γίνει με αληθινούς ηθοποιούς. Πράγματι, η ιδέα για μια διασκευή στο μυθιστόρημα του Γιοσικάζου Τακεούτσι γεννήθηκε το 1993 και αρχικά προοριζόταν για τη straight to video ιαπωνική αγορά ως κανονική ταινία. Ο σεισμός του Κόμπε, όμως, τον Ιανουάριο του 1995, που κόστισε τη ζωή σε 5.100 ανθρώπους, ανέβαλε τις προετοιμασίες της ταινίας. Λίγο αργότερα, και με μεγάλη επιφυλακτικότητα λόγω θέματος, το πρότζεκτ πήρε το πράσινο φως ως anime. Φαινομενικά δεν έμοιαζαν να υπάρχουν αρκετοί λόγοι που να δικαιολογούν τη διασκευή της συγκεκριμένης ιστορίας σε κινούμενα σχέδια, όμως, αυτή ακριβώς η αρχικά ασύμβατη διασταύρωση θεματικής και τεχνοτροπίας είναι που κάνει το φιλμ τόσο μοναδικό και απροσδιόριστα ενοχλητικό.

Αν και ζωγραφιστά, τα γυμνά νεανικά στήθη και τα απεχθή εγκλήματα ενός μυστηριώδους δολοφόνου μοιάζουν να οφείλουν πολλά στον Ντάριο Αρτζέντο και τους slasher επιγόνους του και μέσα στο αληθοφανές πλαίσιο της ταινίας αναμφίβολα προκαλούν άβολα συναισθήματα. Ο συναισθηματικός αντίκτυπος, όμως, που έχει στον θεατή η σύγχυση της αθώας ηρωίδας προχωρά πολύ βαθύτερα από το αρχικό σοκ της ενίοτε γραφικής βίας και του νοσηρού ερωτισμού. Είναι η αντιδιαστολή της σχεδόν παιδικής της αφέλειας με ένα αδηφάγο σύστημα κατασκευής ειδώλων. Σκηνές όπως εκείνη όπου έντρομη ανακαλύπτει νεκρά τα ψάρια στο ενυδρείο της προκαλούν το ίδιο μούδιασμα με την τεταμένη σκηνή βιασμού- έστω κι αν η τελευταία αποτελεί κομμάτι της ταινίας μέσα στην ταινία. Ο ίδιος ο μηχανισμός του κινέζικου κουτιού που επαναλαμβάνεται πολλαπλώς, καθώς η Μίμα ανακαλύπτει (ή φαντάζεται) ανησυχητικές ομοιότητες ανάμεσα στην αληθινή ζωή και τον ρόλο που υποδύεται, προτρέπει τον θεατή να αναρωτηθεί για την ψυχική ισορροπία της με τον ίδιο τρόπο που, πριν από το «Ρerfect Βlue», ταινίες όπως το «Μωρό Της Ρόζμαρι» ή το «Candyman» έστηναν έναν ασφυκτικό κλοιό αμφιβολίας γύρω από τη νευρωτική τους ηρωίδα.

Κι αν το σενάριο (που απομακρύνθηκε αρκετά από το σχετικά αδρανές μυθιστόρημα) μοιράζεται με τα ιταλικά giallo εκλεκτικές αισθητικές συγγένειες όσο κι ένα υπερβολικό αλλά και συναρπαστικό φινάλε ως λύση ενός κατά τα άλλα ολότελα πιστευτού μυστηρίου, το «Ρerfect Βlue» διαθέτει την απαραίτητη ευελιξία για να κρατηθεί πιστό στις υποσχέσεις του για ένα αντισυμβατικό θρίλερ που πατά γερά σε μια μελανή πλευρά της σύγχρονης ιαπωνικής κοινωνίας: Το φαινόμενο της δημιουργίας ειδώλων με ημερομηνία λήξης και τη μανιώδη λατρεία τους. Καθώς η άβουλη Μίμα γίνεται έρμαιο μεταξύ οργισμένων θαυμαστών και φιλόδοξων ατζέντηδων, η οδύσσειά της παίρνει τις διαστάσεις ενός προσωπικού εφιάλτη που ίσως ποτέ άλλοτε δεν βρήκε αντίστοιχη θέση στη μεγάλη οθόνη. Διχασμένη ανάμεσα στις αντικρουόμενες απαιτήσεις των πρώτων που επιζητούν την επιστροφή της clean cut εικόνας του άσπιλου ποπ ειδώλου και των δεύτερων που αναζητούν ένα νέο προκλητικό πρόσωπο σύμφωνα με τις επιταγές της μόδας, η Μίμα στοιχειώνεται από ένα μοχθηρό alter ego, όπου καθρεφτίζονται όλες οι επιθυμίες του κοινού. Το ότι η αγωνιώδης προσπάθεια της ηρωίδας να ανακαλύψει την αυθεντική της ταυτότητα μεταφέρεται αυτούσια στον θεατή μέσα από το εικονογραφημένο ντελίριο του Σατόσι Κον αποτελεί, ωστόσο, τη μεγαλύτερη επιτυχία αυτού του εκκεντρικού υβριδίου που παίζει ιδιοφυώς με τα κινηματογραφικά είδη και μαζί με τις προσδοκίες μας.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΤΣΑΒΟΣ

Η βρετανική έκδοση από την Manga Entertainment προσφέρει την ταινία στην πρωτότυπη ιαπωνική βερσιόν αλλά και στην άχαρη, αγγλόφωνη μεταγλώττιση που καλό θα ήταν να αποφύγετε. Το πακέτο συμπληρώνεται με παρασκήνια, φωτογραφίες από την ταινία και συνεντεύξεις του Σατόσι Κον και μερικών από τους ηθοποιούς που δανείζουν τις φωνές τους στα σκίτσα του φιλμ.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ