Η φιλοσοφία της απλότητας

31.07.2007
Εγνεψε σαν... σειρήνα, μαγεύοντας τους μετέπειτα ιδιοκτήτες του, σαν να τους είχε επιλέξει πρώτο! Οι δυνάμεις του σύμπαντος συνωμότησαν και το πατινιώτικο σπίτι ξαναβρήκε την αρχοντική του φινέτσα!

Το διώροφο σπίτι του 17ου αιώνα στη Χώρα της Πάτμου, λες και διάλεξε μόνο του ποιοι θα το κατοικήσουν! Αν και οι σημερινοί ιδιοκτήτες δεν ήταν πρώτοι στη λίστα των πολλών υποψήφιων αγοραστών, φαίνεται πως ήταν τόσο έντονη η επιθυμία τους να το αποκτήσουν, που στο τέλος και το σύμπαν συναίνεσε! Ετσι, το σπίτι ανακαινίστηκε με σεβασμό προς το παρελθόν του, ενώ οι ιδιοκτήτες του απολαμβάνουν ονειρεμένες διακοπές στο αγαπημένο τους νησί.

Το ισόγειο διατηρήθηκε όπως ακριβώς ήταν. Η είσοδος σε αυτό το επίπεδο γίνεται από μια στεγασμένη διάβαση που ορίζεται από δύο καμάρες. Εκεί, στις σκιερές πεζούλες, πριν από δεκαετίες μαζεύονταν οι γυναίκες του νησιού, ευρέως γνωστές για τα πλεκτά τους, κι έπλεκαν κάλτσες κατά παραγγελία - μια οικοτεχνία που τους απέφερε σημαντικά έσοδα. Το παλιό μαγερειό του σπιτιού διατηρήθηκε όπως ήταν κάποτε, με το φούρνο, τον πέτρινο νεροχύτη, τα παλιά κεραμικά πλακάκια καθώς, επίσης, και τις χαρακτηριστικές πεζούλες και εσοχές στη λιθοδομή.

Σε αυτό το επίπεδο διαμορφώθηκαν και τα υπνοδωμάτια, διότι αφενός οι χοντροί, πέτρινοι τοίχοι κι ο βράχος εξασφαλίζουν δροσιά, αφετέρου ο φυσικός φωτισμός είναι λιγοστός. Ενας από τους ξενώνες, αυτός που εμπεριέχει και τμήμα του βράχου, μοιάζει με ασκητικό κελί σε σπηλιά. Πέτρινα σκαλοπάτια διαχωρίζουν τα δύο χτιστά κρεβάτια και καταλήγουν σε ένα υποτυπώδες κομοδίνο και μια ασπρισμένη πεζούλα αντί για καναπέ. Το σκοτάδι του εσωτερικού δωματίου και η ψυχράδα της πέτρας βγάζουν κάτι... πρωτόγονο.

Στον επάνω όροφο γκρεμίστηκε ένα από τα δωμάτια, προκειμένου να δημιουργηθεί βεράντα. Εσωτερικά, υπάρχουν πολλά από τα γνωρίσματα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, όπως τα ξύλινα ταβάνια και τα μπλαφόνια (ξύλινα πλαίσια στην εσωτερική πλευρά των ανοιγμάτων) στις πόρτες και τα παράθυρα. Το ξύλο είναι το κυρίαρχο υλικό του σαλονιού, με το ταβάνι και το παρκέ να έχουν διατηρηθεί στη φυσική τους απόχρωση. Επίσης, τοποθετήθηκαν ξυλόγλυπτα κουρτινόξυλα και μια πατινιώτικη κασέλα (η οποία μετατράπηκε σε μπαρ), που συνδυάστηκε όμορφα με τη σιελ μπογιά που περάστηκε στα παντζούρια αλλά και τα έπιπλα που προσαρμόστηκαν στη γωνία και φιλοξενούν τα βιβλία και τις ηλεκτρονικές συσκευές. Εδώ υπάρχει και η τραπεζαρία, ως συνέχεια του σαλονιού, που θυμίζει αρχοντικό άλλων καιρών! Το τραπέζι, ο μαρμάρινος μπουφές με τις δαντέλες και η παλιά, νησιώτικη λάμπα, δημιουργούν μια ιδιαίτερη, αισθαντική ατμόσφαιρα που χάθηκε μέσα στο χρόνο... Στον όροφο βρίσκεται και η λειτουργική κουζίνα με κυρίαρχο χρώμα το σιέλ και την παραδοσιακή, ξύλινη πιατοθήκη που ορίζει το στιλ. Στα παλιά σπίτια της Χώρας ανέκαθεν υπήρχε ένας αστικός αέρας, μιας και καπεταναίοι από την Αλεξάνδρεια και την Κωνσταντινούπολη έφερναν πολλά ευρωπαϊκά έπιπλα και ρώσικες εικόνες. Αυτό το στιλ θέλησαν οι καινούριοι ιδιοκτήτες να αναπαράγουν, μέσα από τη δική τους οπτική. Ενα λιτό, αρχοντικό περιβάλλον χωρίς περιττά και άσκοπες γραφικότητες και με τις λιγότερες δυνατές παρεμβάσεις. Κοντά, λευκά, κοφτά εργόχειρα μπήκαν σε όλα τα παράθυρα, ώστε να αφήνουν το φυσικό φως να μπαίνει στο εσωτερικό αλλά και τις εικόνες των λουλουδιών, της Χώρας, της θάλασσας, ανάλογα με το πού «βλέπει» κάθε δωμάτιο. Παλιά, σιδερένια κρεβάτια πατινιώτικα και κασέλες ταίριαξαν με νησιώτικους καναπέδες με εκρού στρώματα, την παλιά τραπεζαρία και τον ξυλόγλυπτο μπουφέ, με μικρές αντίκες προσεκτικά επιλεγμένες και με εικαστικά έργα της Σύλβιας Λαϊου. Το ρώσικο σαμοβάρι και η συλλογή μπουκαλιών από το φαρμακείο των Ιταλών στον πόλεμο, που στο παρελθόν αποτελούσαν χρήσιμα αντικείμενα, σήμερα παίζουν διακοσμητικό ρόλο. Πράγματα φερμένα από άλλα νησιά, κεντήματα από τις προίκες των γιαγιάδων, νησιωτικές λάμπες, παλιοί καθρέφτες, λευκό στρωσίδι στο σαλόνι αλλά και ολόλευκα, βαμβακερά κλινοσκεπάσματα, όλα διαλέχτηκαν προσεχτικά ώστε να ταιριάξουν με το στιλ του παλιού σπιτιού αλλά και του νησιού. Ωστόσο, αρκετός χώρος παρέμεινε ελεύθερος, ώστε τα προσεκτικά διαλεγμένα έπιπλα και διακοσμητικά να είναι ευδιάκριτα, να μπορούν να αναδεικνύουν την ομορφιά τους ανεμπόδιστα και οι άνθρωποι να κινούνται ελεύθερα μέσα-έξω. Αλλωστε, η βεράντα είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος τις περισσότερες ώρες του εικοσιτετραώρου. Λευκά μαξιλάρια στις πεζούλες και πολυθρόνες σκηνοθέτη με λευκό καραβόπανο, άσπρες σιδερένιες καρέκλες γύρω από το επίσης λευκό, οβάλ τραπέζι καθώς και τραπεζάκια στη σκιά των καλαμιών, δημιουργούν μικρές ενότητες με υπέροχη θέα στη θάλασσα. Τα σκαλοπάτια που συνδέουν εξωτερικά τους ορόφους είναι γεμάτα από γλάστρες με διαφόρων ειδών λουλούδια, που χαρίζουν μια υπέροχη ευωδιά όλες τις ώρες της ημέρας. Το χωμάτινο χρώμα των παλιών, ντόπιων πλακιδίων, που παρέμειναν όπως ήταν, τονίζεται ακόμα περισσότερο από το εξαγνιστικό άσπρο του ασβέστη. Δεκάδες βότσαλα και κοχύλια, μαζεμένα από τις παραλίες του νησιού, είναι τα στολίδια μιας βεράντας που μοιάζει με καραβάνι ταξιδιάρικο, έτοιμο να κατρακυλήσει στην πλαγιά με τα άσπρα χτίσματα και να φτάσει στο πέλαγος. Ενα πέλαγος που μάγεψε ναυτικούς και ποιητές από τα πέρατα του κόσμου κι εξακολουθεί να μαγεύει με το βαθύ μπλε του κι εμάς που αξιωθήκαμε να το δούμε έστω και μια φορά...