Ο κλασικισμός δεν είναι απλά ένα στιλ, αλλά μια ολόκληρη φιλοσοφία που χαρακτηρίζεται από την αδιάσπαστη και αμφίδρομη σχέση της με το παρελθόν. Θέτοντας τον άνθρωπο στο κέντρο του κόσμου, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του καθημερινού περιβάλλοντός του, αναπτύσσοντας μια οικιστική αντίληψη που παρέμεινε άφθαρτη στο πέρασμα των αιώνων. Αυτό εξηγεί και την καθολική αποδοχή που παρατηρείται στα κλασικά κτίρια, καθώς οι αναλογίες τους βασίζονται σε αυτές του ανθρώπινου σώματος.
Είναι αξιοθαύμαστη η ιδιαίτερη αίσθηση οικειότητας και η γοητεία που ασκούν ακόμα κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν από αιώνες και κατοικούνται μέχρι σήμερα, με μικρές μόνο τροποποιήσεις ώστε να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες. Οι μεγαλουπόλεις ανά τον κόσμο είναι γεμάτες από διατηρητέα ιστορικά κτίρια, που καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα από διαφορετικά στιλ: αναγέννηση, μπαρόκ, ροκοκό, νεοκλασικισμός, εκλεκτικισμός κ.ά. Παρόλο που οι διαφορές των αρχιτεκτονικών αυτών ρευμάτων είναι μεγάλες, εντούτοις όλα αυτά τα κτίρια μοιράζονται μια κοινή αφετηρία που αποτελεί τη βάση και τη φιλοσοφία του σχεδιασμού τους.
Το αρχέτυπο της κλασικής αρχιτεκτονικής είναι ο αρχαίος ελληνικός ναός, που έφτασε στο απόγειο της τελειότητάς του με την κατασκευή του Παρθενώνα το 432 π.Χ. Οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν την αρχιτεκτονική των αρχαίων Ελλήνων, η οποία εδραιώθηκε στην Ευρώπη δίνοντας ταυτότητα στο Δυτικό πολιτισμό. Την περίοδο της Αναγέννησης, οι Ιταλοί λόγιοι έρχονται σε επαφή με τα κείμενα των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και συνειδητοποιούν την αξία των ελληνορωμαϊκών ερειπίων, αναγνωρίζοντας στην τέχνη και την αρχιτεκτονική μια εικονογραφική αντανάκλαση των ιδεών και του πνεύματος. Τα ιταλικά αναγεννησιακά κτίρια και οι επαύλεις δημιουργούν μεγάλη αίσθηση σε όλη την Ευρώπη και ο κλασικισμός διαδίδεται ταχύτατα. Ακολουθεί η περίοδος του μπαρόκ που χαρακτηρίζεται από την εξπρεσιονιστική διάθεση και την υπερβολή. Σε αντιστάθμισμα έρχεται το πνεύμα του ροκοκό που ενστερνίζεται ανάλαφρες διακοσμητικές επιλογές, όπως κοχύλια και γιρλάντες, δημιουργώντας ξέγνοιαστους χώρους. Το αριστοκρατικό στιλ Empire είναι πιο αυστηρό και βαρύ, εκφράζοντας μια άλλη εποχή και έναν πειθαρχημένο τρόπο ζωής.
Η ανακάλυψη από τους αρχαιολόγους της Πομπηίας -μιας άριστα διατηρημένης αρχαίας ρωμαϊκής πόλης, με σπίτια πολύχρωμα και περίτεχνα διακοσμημένα με τοιχογραφίες- έφερε στο φως μια άγνωστη πτυχή του αρχαίου κόσμου. Η διαπίστωση ότι οι αρχαίοι ελληνικοί ναοί ήταν και αυτοί πολύχρωμοι, επηρέασε τις εξελίξεις στον αρχιτεκτονικό τομέα.
Ο 19ος αι. χαρακτηρίζεται από τον πλουραλισμό των στιλ και την ανάμειξη νεοκλασικών στοιχείων με γοτθικά και εξωτικά μοτίβα. Η Βικτοριανή εποχή δημιουργεί σπίτια βαριά και υπερβολικά φορτωμένα. Οι νέες ιδέες αναζητούν έμπνευση έξω από την παράδοση του κλασικισμού.
Κατ αρχάς, η Art Nouveau και στη συνέχεια το μοντέρνο κίνημα δείχνουν μια εντελώς καινούρια, φρέσκια και δροσερή κατεύθυνση. Νέα υλικά, νέες τεχνολογίες και ένας νέος τρόπος ζωής σήμαναν μια καινούρια αφετηρία. Ηδη από τη δεκαετία του 70 άρχισε να διαφαίνεται μια τάση που στόχευε στο λειτουργικό και αισθητικό πάντρεμα του παλιού με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Αναγνωρίστηκε εκ νέου η καλλιτεχνική αξία των κλασικών κτιρίων και ξεκίνησε μια προσπάθεια διάσωσης και αναπαλαίωσής τους.
Παράλληλα, άρχισε να αναπτύσσεται ένα ρεύμα σύγχρονης αρχιτεκτονικής που αντλούσε την έμπνευσή του από τον κλασικισμό. Ετσι, ταυτόχρονα με το κυρίαρχο ρεύμα της μοντέρνας αρχιτεκτονικής, εμφανίστηκαν αρχιτέκτονες που σχεδίαζαν νέα κτίρια σε κλασικό ύφος. Δεν πρόκειται ούτε για οπισθοδρόμηση ούτε για συντηρητική προσκόλληση στο παρελθόν.Τα μοντέρνα κτίρια δημιούργησαν πρωτόγνωρους εσωτερικούς χώρους, περισσότερο άνετους, φωτεινούς και λειτουργικούς. Πολλά κλασικά κτίρια "εκμοντερνίστηκαν", ώστε να αποκτήσουν τις σύγχρονες ανέσεις.
Οι ιστορικοί τέχνης γνωρίζουν ότι κάθε εποχή δημιουργούσε ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο ύφος από τις μορφολογικές λεπτομέρειες της πρόσοψης μέχρι τα έπιπλα και τα υφάσματα.
Σήμερα επικρατεί μια στιλιστική ελευθερία. Το χρώμα είναι τολμηρό με μια σύγχρονη αντίληψη και το φως είναι άπλετο. Χρώμα και φως δίνουν μια εντελώς διαφορετική, σύγχρονη οπτική στους κλασικούς εσωτερικούς χώρους. Ακόμα και loft βιομηχανικής αντίληψης, με ενιαίους ρευστούς χώρους, μεταμορφώνονται με κλασικές επεμβάσεις και επίπλωση. Σύγχρονα κλασικά έπιπλα και αντίκες συνθέτουν οικείους χώρους, ευχάριστους και διαχρονικούς.
Το κλασικό σπίτι διανύει μια περίοδο αναγέννησης, καταφέρνοντας να «συμφιλιώσει» την αρχοντιά, τη μεγαλοπρέπεια και την αίγλη του παρελθόντος με τους μοντέρνους ρυθμούς της εποχής, που προτάσσουν τη mix & match αισθητική ως την ιδανική επιλογή.
