Από τον ΓΙΑΝΝΗ ΒΙΤΣΑ

Τα τελευταία 35 χρόνια... συγκατοικεί με την Ιστορία, αφού είναι ο άνθρωπος που βρίσκεται πίσω από όλες τις επίσημες εκδηλώσεις της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Είναι αυτός που με τις γευστικές δημιουργίες του ταξιδεύει στην ελληνική κουζίνα τους μεγαλύτερους ηγέτες όλου του κόσμου. Ο Θανάσης Σκούρας μιλάει στο ΛΟΙΠΟΝ για τους Έλληνες Προέδρους της Δημοκρατίας, διηγείται άγνωστα προσωπικά περιστατικά και μας αποκαλύπτει τις σπεσιαλιτέ τους. Φυσικά, έχει πολλά να πει και για τις παγκόσμιες προσωπικότητες που γνώρισε κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης παρουσίας του στο προεδρικό μέγαρο. Απολαύστε τον!

Τριαντα πέντε χρόνια σεφ στο προεδρικό μέγαρο. Πρέπει να είναι μια συγκλονιστική εμπειρία.

«Όντως είχα μια καλή ζωή, επαγγελματικά γεμάτη και ευχάριστη».

Ποιος ήταν ο πιο προσιτός πρόεδρος;

«Όλοι... ο καθένας με τον τρόπο του. Ο καθένας είχε τη δική του αξία και όλοι ήταν αξιόλογοι».

Για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή τι έχετε να μας πείτε;

«Αυστηρά λιτός και πολύ απλός αλλά και μεγαλόψυχος με τους ανθρώπους που είχε δίπλα του».

Πολλοί υποστήριζαν ότι ήταν απρόσιτος. Ίσχυε;

«Κατηγορηματικά όχι. Ήταν ακριβώς το αντίθετο. Σε όλους όσοι ήταν κοντά του ήταν πάρα πολύ καλός, πολύ ήρεμος».

Ζητούσε να μάθει περισσότερες πληροφορίες για τις ζωές σας;

«Ασφαλώς. Ο Καραμανλής ήθελε να ξέρει τι κάνουμε, πώς περνάμε, πώς αισθανόμαστε, πώς είμαστε. Ήθελε να γνωρίζει πράγματα για εμάς. Πάντα είχε να μας πει έναν καλό λόγο. Έλεγε με γενναιοδωρία: Μπράβο. Πολύ καλά πας. Ήταν πολύ μεγάλη προσωπικότητα και σου έδινε το δικαίωμα να αισθάνεσαι επίσης αξιόλογος κοντά του».

Ποιο ήταν το αγαπημένο του φαγητό;

«Έτρωγε σπανακόρυζο, μπριάμ, όπως και χορτόπιτες. Έτρωγε σε μικρές ποσότητες κρέας και ψάρι σχάρας. Όλα όμως ήταν σε μικρές ποσότητες. Ακόμα και αν έβαζες περισσότερο, δεν θα το έτρωγε».

Πώς ήταν η τελευταία ημέρα παραμονής του στο προεδρικό μέγαρο;

«Ο Καραμανλής ήταν πολύ συναισθηματικός. Ήταν η μέρα που δάκρυσε. Έκανε πολύ μεγάλη προσπάθεια να χαιρετήσει τον κόσμο χωρίς να δείξει ότι ήθελε να κλάψει. Αγαπούσε τον κόσμο που ήταν δίπλα του. Με λίγα λόγια, πάλευε με τον εαυτό του και τα συναισθήματά του, γιατί ήθελε να είναι δυνατός αρχηγός».

Ο Κωστής Στεφανόπουλος; Ο δεύτερος κατά σειρά Πρόεδρος που έμεινε δέκα χρόνια στην Προεδρία της Δημοκρατίας...

«Ο Στεφανόπουλος είναι πολύ ανθρώπινος. Τον θεωρείς άνθρωπο του σπιτιού σου».

Ήταν τόσο κοντά σας;

«Ναι. Ήταν πολύ ανθρώπινος με όλους. Νοιαζόταν για τα προβλήματα του κόσμου του».

Τι του αρέσει να τρώει;

«Είναι περισσότερο κρεατοφάγος και προτιμά τα μαγειρευτά φαγητά με πάστα. Του αρέσουν τα μακαρόνια. Μάλιστα, ξεχωρίζει την παστιτσάδα».

Είχε επεκταθεί στην ιταλική κουζίνα;

«Όχι. Κάναμε όμως επτανησιακή κουζίνα και μάλιστα το σοφρίτο του το σερβίραμε σε πολλά επίσημα γεύματα. Είναι λάτρης της σπιτικής κουζίνας και του αρέσει το μαγειρεμένο φαγητό».

Πώς ήταν η μέρα της αποχώρησής του από την Προεδρία;

«Ήταν πολύ συγκινητική. Στον αποχαιρετισμό του μάλιστα με ευχαρίστησε ιδιαίτερα, γιατί όλοι οι Πρόεδροι και οι καλεσμένοι του προεδρικού μεγάρου τα δέκα χρόνια της παρουσίας του στον προεδρικό θώκο του είπαν τα καλύτερα λόγια για μένα».

Ποια φαγητά του αρέσουν;

«Προτιμά τις ελληνικές γεύσεις».

Δηλαδή;

«Αρνάκι με φρικασέ, ψάρι με χόρτα και συγκεκριμένα αρμηρίτσα ή σταμναγκάθι. Είναι και μερακλής βέβαια στους μεζέδες».

Ποιους μεζέδες προτιμά;

«Μια ποικιλία που μπορεί να πιεις ένα ωραίο τσίπουρο. Χταπόδι ή μια μπουκιά μικρό ψαράκι. Μια μπουκιά ζεστό τυράκι, σουβλάκι με λαχανικά, γεμιστές και πικάντικές ελιές, μελιτζανοσαλάτα ή τυροσαλάτα».

Ήταν εύκολο όλα αυτά τα χρόνια να διατηρήσετε τις ισορροπίες;

«Εάν λειτουργείς πραγματικά καθαρά, εάν έχεις διάθεση για προσφορά και αν κάνες με αγάπη τη δουλειά σου, νομίζω ότι και το όποιο λάθος να κάνεις συγχωρείται».

Έχετε συναντηθεί με πολύ μεγάλες προσωπικότητες. Ξεκινώ με τους Ίντιρα Γκάντι και Νέλσον Μαντέλα. Τι θυμάστε από εκείνους;

«Και μόνο η παρουσία της Ίντιρα Γκάντι ήταν το κάτι άλλο. Όλοι λειτουργούσαν με σεβασμό. Επρόκειτο για μια τεράστια προσωπικότητα. Και μόνο στο άκουσμα της είδησης ότι θα βρεθεί στην Ελλάδα όλα ήταν διαφορετικά. Από τον Νέλσον Μαντέλα επίσης θυμάμαι πράγματα. Πριν έρθει στην Ελλάδα είχα επισκεφθεί τη Νότια Αφρική. Είμαι φίλος του σεφ που είχε και συνεχίζει ακόμη με τον νυν Πρόεδρο. Μου δόθηκε η ευκαιρία να τον δω από κοντά. Ήταν πολύ λιτός, έτρωγε ελάχιστα και κοιμόταν σε στενό κρεβάτι. Όταν τον συνάντησα στην Ελλάδα, τον χαιρέτησα και του είπα ότι είμαι φίλος του σεφ που είχε».

Τι ξεχωρίσατε στους Κλίντον, Θάτσερ, Μουμπάρακ, Ζακ Σιράκ, Μιτεράν;

«Με τον Ζακ Σιράκ συναντηθήκαμε στη Χαλκιδική όταν προσχώρησαν τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη στην Ε.Ε. Μετά το τέλος του γεύματος με φώναξε και εξέφρασε την ικανοποίησή του. Μου έδωσε μάλιστα συγχαρητήρια παρουσία του Προέδρου Στεφανόπουλου, των Σημίτη, Ερντογάν, Μπερλουσκόνι και του Γερμανού ομολόγου τους».

Φαντάζομαι ότι πρέπει να είναι πολύ συγκινητικό αυτό το γεγονός...

«Είναι δικαίωση».

Τι θυμάστε από τη Μάργκαρετ Θάτσερ;

«Τη φιλοξενήσαμε στο Μέγαρο Μαξίμου. Μάλιστα, εμείς επιμεληθήκαμε όλη τη φιλοξενία. Από το πρωινό μέχρι και το βραδινό γεύμα. Ήταν πολύ πειθαρχημένη γυναίκα. Εντυπωσίασε ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσαν όλοι οι συνεργάτες που είχαν έρθει μαζί της, οπότε κι εμείς ακολουθούσαμε τον ίδιο ρυθμό».

Για τον Φρανσουά Μιτεράν τι θυμάστε;

«Μεγάλη προσωπικότητα. Έζησα όμορφες στιγμές. Δεν θα τις ξεχάσω, γιατί τότε, αν θες, ήμουν ακόμη μικρός και αυτά τα πράγματα λειτουργούσαν και για μένα τελείως διαφορετικά».

Για τον Αλβέρτο του Μονακό;

«Είχα τη χαρά και την τιμή να φιλοξενηθώ στο Μονακό δύο φορές. Μάλιστα, μία στο παλάτι και μία στο ?Hotel de Paris?. Είναι πολύ ευχάριστος άνθρωπος. Όταν διαπίστωσε ότι είμαι Έλληνας, μου μίλησε στα ελληνικά».

Τι σας είπε δηλαδή;

«"Γεια σου, τι κάνεις;" Καλησπέρα!. Τον ρώτησα: "Μιλάτε ελληνικά;" και μου απάντησε: Ναι, φυσικά μιλάω ελληνικά. Αυτό είναι πολύ ευχάριστο?, του απάντησα. Είχαμε μια ζεστή, φιλική και ευχάριστη συζήτηση».

Πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα βιβλίο σας, που πρέπει να είναι ένα επιστέγασμα όσων ζήσατε...

«Είναι ένα μικρό, αν θέλεις, μέρος. Εξάλλου, μέσα από ένα βιβλίο πόσο μπορεί κανείς να εκφραστεί; Ωστόσο, πρωταγωνιστεί η ελληνική κουζίνα. Παρουσιάζω εύκολες και εφαρμόσιμες συνταγές... Είναι ένα βιβλίο με αξιόλογα φαγητά. Τιτλοφορείται ?H κορυφαία ελληνική μαγειρική?».

Τι θέλετε να πουν αυτοί που θα διαβάσουν το βιβλίο σας;

«Καταρχήν να τους αρέσει. Το βέβαιο είναι ότι το έκανα από καρδιάς».

Ποιο φαγητό προτιμούσε ιδιαίτερα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής;

«Ήταν αυστηρά λιτός. Ό,τι και αν έτρωγε, το έτρωγε σε μικρή ποσότητα. Δεν παρασυρόταν ακόμη και από το πιο νόστιμο φαγητό, όσο και αν του άρεσε. Προτιμούσε περισσότερο τα λαχανικά και τα χόρτα. Αγαπούσε τα φαγητά με τα λαχανικά, όπως επίσης τις πίτες και τα ψάρια. Από κρέας δεν έτρωγε πολλά πράγματα, ούτε είχε ιδιαίτερες προτιμήσεις».

Δηλαδή, ήταν χορτοφάγος;

«Χωρίς να σημαίνει ότι απέφευγε όμως τα υπόλοιπα φαγητά. Έτρωγε απ’ όλα, αλλά σε λιτές ποσότητες».

Τι εννοείτε όταν λέτε «λιτή ποσότητα»;

«Δεν υπήρχε πιθανότητα, όσο και να του άρεσε ένα φαγητό, να πάρει δεύτερο πιάτο».

Από τον Μπιλ Κλίντον τι θυμάστε;

«Ο Κλίντον ήταν ευχάριστη περίπτωση. Το απόλαυσα πάρα πολύ. Δεν θα ξεχάσω ότι πριν από την επίσκεψή του πολλοί υποστήριζαν ότι θα θελήσει να αναμειχθεί η ασφάλειά του, προκειμένου να ληφθούν ειδικά μέτρα. Τελικά, δεν έγινε τίποτα. Από τα δικά του άτομα που αναμείχθηκαν στη φιλοξενία δεν υπήρχε η παραμικρή δυσκολία ή αμφισβήτηση. Μου έκανε εντύπωση η εμπιστοσύνη που μου έδειξαν. Ήταν ίσως μία από τις καλύτερες φιλοξενίες που είχαμε υπό την επιμέλειά μας. Άκρως υπεύθυνη, μεγάλη και τιμητική δουλειά!».