Το άγχος της απόδοσης και πώς να το νικήσεις

14.04.2015
Αν η αγωνία σου να γνωρίσεις τον οργασμό και να κάνεις καλή εντύπωση στον αγαπημένο είναι μεγαλύτερη από την ευχαρίστηση που παίρνεις από το σεξ, ήρθε η ώρα να μάθεις πως μπορείς να σπάσεις αυτόν τον φαύλο κύκλο και να βρεις επιτέλους τη χαρά στο ερωτικό παιχνίδι. Από τη θεία Λουκία

Το άγχος για το πώς μπορεί να αξιολογήσει ο σύντροφος σου τη σεξουαλική σου επιδεξιότητα είναι ικανό να σου στερήσει τη χαρά της ερωτικής επαφής και να τη μετατρέψει σε μια απωθητική δοκιμασία που θα προτιμούσες να αποφύγεις.

Μπορεί να νομίζεις ότι είσαι η μόνη που της συμβαίνει κάτι τέτοιο, όμως η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για ένα εξειδικευμένο άγχος αρκετά διαδεδομένο σε άντρες και γυναίκες. Μάλιστα, οι ψυχολόγοι το ονομάζουν «άγχος της σεξουαλικής επίδοσης» και προτείνουν εξειδικευμένες θεραπείες σε εκείνους που δυσκολεύονται να το ξεπεράσουν από μόνοι τους.

Πριν φτάσεις εκεί όμως, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείς να μάθεις για να καταλάβεις και να νικήσεις αυτόν τον μηχανισμό που διαφορετικά, έχει την τάση να επαναλαμβάνεται βασανιστικά και στερεί από τους άντρες τη στύση τους κι από τις γυναίκες τη δυνατότητα να γευτούν τον οργασμό.

Οι… βρώμικες σκέψεις

Συνήθως, στις γυναίκες το πρόβλημα εμφανίζεται ήδη από τις πρώτες ερωτικές εμπειρίες, όταν αρχίζουν οι συζητήσεις και οι συγκρίσεις με τις κολλητές που πολλές φορές προσπαθούν να καλύψουν τις δικές του ανεπάρκειες με περιγραφές που καμιά σχέση δεν έχουν με την πραγματικότητα. Ωστόσο, οι ρίζες του άγχους τις επίδοσης είναι πολύ πιο βαθιές και έχουν άμεση σχέση με την εικόνα που διαμορφώνουμε για το σεξ και τη σεξουαλικότητα μας μεγαλώνοντας.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται απλά για μια αρνητική σκέψη για τις μελλοντικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει κάτι που είναι πιθανόν να συμβεί με αποτέλεσμα να χάνεις το τώρα κι αυτό που σου συμβαίνει πραγματικά.

Όμως το αποτέλεσμα αυτής της σκέψης είναι 100% πραγματικό καθώς ενεργοποιεί τον αντανακλαστικό μηχανισμό που προετοιμάζει το σώμα σου να αμυνθεί όταν αντιμετωπίζει έναν κίνδυνο: ο οργανισμός σου κατακλύζεται από τις ορμόνες του στρες όπως οι επινεφρίνη και η νορεπινεφρίνη οι οποίες περιορίζουν την ικανότητα σου να χαλαρώνεις και να απολαμβάνεις τις σωματικές σου αισθήσεις. Έτσι σου γίνεται αδύνατον να διεγερθείς αρκετά και η διείσδυση γίνεται επώδυνη αφήνοντας σου μια πικρή γεύση από την όλη εμπειρία.

Στη συνέχεια: πού βρίσκεται η πηγή του κακού;

Η πηγή του κακού

Αυτή η αντιπαραγωγική διαδικασία μπορεί να ανατραπεί αν συνειδητοποιήσεις τους λόγους που σε κάνουν να σκέφτεσαι έτσι και αρχίσεις να σκέφτεσαι διαφορετικά:

  1. Ένα πολύ σημαντικός λόγος που σκέφτεσαι αρνητικά κατά τη διάρκεια του σεξ είναι ότι ζούμε σε μια επιφανειακώς υπέρ-σεξουαλική κοινωνία, η οποία δίνει υπερβολική σημασία στα εξωτερικά γνωρίσματα της ερωτικής πράξης και της σεξουαλικότητας, όπως η στύση και η διείσδυση και διαμορφώνει ένα ποσοτικό κριτήριο για την αξιολόγηση της ερωτικής εμπειρίας. Έτσι, αντί να σκέφτεσαι τι νιώθεις και τι ένιωσες αρχίσεις να κρατάς χρόνους, να σημειώνεις «σκορ» και να συγκρίνεις το σώμα σου με τα μοντέλα προκειμένου να νιώσεις επιθυμητή.
  2. Ταυτόχρονα, εξακολουθεί να υπάρχει μια αντίληψη ότι το σεξ είναι μια «αμαρτωλή» πράξη που θα έπρεπε να αποφεύγεται εκτός κι αν έχει σκοπό την αναπαραγωγή και όχι την προσωπική ικανοποίηση. Το αποτέλεσμα είναι το σεξ να μετατρέπεται σε ένα αντικείμενο διαπραγμάτευσης που «προσφέρεις» για την επιβεβαίωση σου ή με άλλα ψυχολογικά ή υλικά ανταλλάγματα, δηλαδή για τους εντελώς λάθος λόγους.
  3. Μια άλλη αιτία για το άγχος της σεξουαλικής επίδοσης είναι η λανθασμένη αντίληψη για το τι είναι επιτρεπτό και επιθυμητό να κάνεις κατά τη διάρκεια της ερωτικής επαφής. Μπορεί π.χ. να πιστεύεις ότι πρέπει να έρθεις σε οργασμό αποκλειστικά και μόνο με τη διείσδυση, ότι για να έχεις οργασμό πρέπει να «εκσπερματώσεις», ή να νομίζεις ότι δεν πρέπει να αγγίζεις την κλειτορίδα σου για να μην κάνεις τον σύντροφο σου να νιώσει ανεπαρκής.
  4. Αν μέσα σε όλα αυτά προσθέσεις και μια φτωχή επικοινωνία με τον σύντροφο σου, ο οποίος μπορεί να περιμένει από σένα να φέρεσαι στο κρεβάτι σαν πορνοστάρ και δεν διστάζει να σε κατακρίνει για τα ψωμάκια σου, ενώ δεν καταβάλει καμιά προσπάθεια να ανακαλύψει τα κουμπιά σου, δεν θέλει και πολύ για να αρχίσεις να βλέπεις το σεξ σαν αγγαρεία που θα προτιμούσες να αποφύγεις.

Στη συνέχεια: τι μπορείς να κάνεις για να σπάσεις τον φαύλο κύκλο;

Τι μπορείς να κάνεις

Εφόσον εντοπίσεις την αλυσίδα των συγκεκριμένων αρνητικών σκέψεων που κρατάει φυλακισμένες τις αισθήσεις σου, μπορείς άνετα να την σπάσεις και να την αντικαταστήσεις με μια άλλη αλυσίδα σκέψεων οι οποίες θα σε οδηγήσουν τελικά στην πλήρη ερωτική απόλαυση. Σίγουρα, δεν έχεις κανέναν έλεγχο πάνω στις σκέψεις των άλλων. Όμως έχεις απόλυτο έλεγχο των δικών σου σκέψεων και το μόνο που χρειάζεται είναι να τον εξασκήσεις.

Επιπλέον πρέπει να θυμάσαι ότι η σεξουαλική ικανοποίηση βασίζεται κατά πολύ στη συνήθεια, οπότε όσο περισσότερο συνηθίζεις στην θετική αντιμετώπιση της ερωτικής πράξης τόσο πιο εύκολο θα σου γίνεται να ικανοποιηθείς απ’ αυτή.

Πιο συγκεκριμένα, θα σε βοηθήσει πολύ να σκέφτεσαι ότι:

  1. Το σεξ είναι πάνω απ’ όλα αισθησιακή εμπειρία με σκοπό την εκτόνωση μια σωματικής ανάγκης αλλά και την ψυχική ένωση με έναν άνθρωπο που αγαπάς και νοιάζεσαι γι’ αυτόν. Φυσικά και θέλεις να ικανοποιήσεις ερωτικά τον σύντροφο σου, όμως προτεραιότητα έχει η δική σου απόλαυση. Διαφορετικά, αν κάνεις σεξ κυρίως για ικανοποιήσεις τον σύντροφο σου είναι σαν να τρως μαζί του για να του κάνεις παρέα χωρίς να σ’ αρέσει το φαγητό και λογικό είναι να μην έχεις καμιά όρεξη.
  2. Η σεξουαλική απόλαυση δεν είναι έχει στόχους, ούτε μπορεί να μετρηθεί με κάποιον αντικειμενικό τρόπο. Γενικότερα, η ερωτική εμπειρία είναι εντελώς υποκειμενική: μπορεί να βιώσεις πολλαπλούς οργασμούς με έναν παρτενέρ αλλά να νιώθεις ότι κάτι λείπει επειδή η ψυχική επαφή σου μαζί του να είναι προβληματική, ενώ μπορεί να ανταλλάξεις ένα και μόνο φιλί με κάποιον άλλον και να σου μείνει αξέχαστο ακριβώς γιατί ένιωσες πολύ κοντά του εκείνη τη στιγμή. Όλα λοιπόν είναι θέμα της δικής σου αντίληψης και κανείς δεν μπορεί να το κρίνει απ’ έξω.
  3. Είσαι κάτι περισσότερο από τον οργασμό σου: είσαι ένας άνθρωπος με συναισθήματα, επιθυμίες, όνειρα, ταλέντα και αδυναμίες και το σώμα σου δεν είναι μια μηχανή του σεξ.
  4. Μην φέρνεις την καταστροφή: αν δεν μπορείς να διεγερθείς ή να βιώσεις τον οργασμό για οποιονδήποτε λόγο δεν θα γκρεμιστεί ο κόσμος. Ο ήλιος θ’ ανατείλει ξανά την επόμενη μέρα, οι άνθρωποι θα πάνε στις δουλειές τους και την επόμενη φορά μπορεί να περάσεις πολύ καλύτερα. Όλοι έχουμε τις καλές και τις κακές μας στιγμές.
  5. Μην βλέπεις τσόντες: οι πορνοταινίες σου επιβάλουν αυτόματα μια μηχανιστική αντίληψη για το σεξ. Αν νιώθεις ότι έχεις ανάγκη από τα κατάλληλα ερεθίσματα προτίμησε την ερωτική λογοτεχνία, η οποία επιτρέπει στη φαντασία σου να συνθέσει τις δικές της εικόνες. Ακόμα καλύτερα: γράψε το δικό σου ερωτικό μυθιστόρημα. Γενικότερα, επίτρεψε στον εαυτό σου να κάνει ερωτικές σκέψεις και να εκφράσει ελεύθερα τις ερωτικές του επιθυμίες.
  6. Το σεξ δεν είναι ολυμπιακό αγώνισμα: μην βάζεις βαθμούς στον εαυτό σου ή στον αγαπημένο σου. Ό,τι αισθάνεσαι στο κορμί σου δεν μπορεί να μετρηθεί ούτε να συγκριθεί με ό,τι αισθάνεται κάποιος άλλος, ούτε καν με αυτό που έχεις νιώσει η ίδια ή μπορεί να νιώσεις στο μέλλον. Απλά λοιπόν συγκεντρώσου στις αισθήσεις σου, εδώ και τώρα.
  7. Μίλα με τον σύντροφο σου: μην περιμένεις από εκείνον να μαντέψει τι σ’ ευχαριστεί ή τι μπορεί να σε τρομάζει και να σου κόβει την απόλαυση. Μίλησε του για ό,τι σ’ αρέσει ή δεν σου αρέσει, για ό,τι σε αγχώνει ή για ό,τι σε φοβίζει στο σεξ. Αν η προοπτική να του μιλήσεις ανοιχτά σε φοβίζει περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο, τότε μάλλον θα πρέπει ν’ αρχίσεις να σκέφτεσαι ότι δεν είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για σένα.
  8. Γυμνάσου: η φυσική άσκηση οποιασδήποτε μορφής ενισχύει την κυκλοφορία του αίματος και τις αντοχές μας, λειτουργεί χαλαρωτικά και βοηθάει στην βελτίωση της σχέσης που έχουμε με το σώμα μας αλλά και της εικόνας μας γι’ αυτό. Δεν χρειάζεται απαραίτητα να γραφτείς στο γυμναστήριο. Ακόμα και ένα εικοσάλεπτο περπάτημα την ημέρα ή ο χορός σε ένα ρυθμό που σε εκφράζει μπορούν να κάνουν τη διαφορά.

Στη συνέχεια: πότε να πας στον γιατρό;

Πότε να πας στον γιατρό

Αν παρά τη συνειδητοποίηση της κατάστασης και τις θετικές σκέψεις που προσπαθείς να επιβάλεις στον εαυτό σου, δεν βλέπεις αποτέλεσμα στην ικανοποίηση που παίρνεις από το σεξ, αν δεν έχεις ποτέ ερωτική διάθεση ή αν το σεξ είναι πάντα επώδυνο ανεξάρτητα από την ψυχική σου διάθεση, τότε το πρόβλημα σου μπορεί να είναι πιο σύνθετο και να χρειάζεσαι επαγγελματική βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχοθεραπευτή, σεξολόγο ή γυναικολόγο.

Βλέπεις, υπάρχουν διάφορες ψυχικές ή οργανικές καταστάσεις ή και ανατομικές ιδιαιτερότητες που μπορεί να είναι πιο σπάνιες αλλά μπορούν να εμποδίσουν τη φυσιολογική σεξουαλική λειτουργία όσο καλή διάθεση κι αν υπάρχει. Ωστόσο και γι’ αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει λύση και είναι κρίμα να μην την αξιοποιείς, ενώ θα μπορούσες να προσφέρεις στον εαυτό σου μια ακόμη πηγή χαράς που θα μεταμορφώσει τη ζωή σου.

Πηγές: webmd.com, psychologytoday.com