Φαντάσου την σκηνή! Είσαι ξαπλωμένη στο κρεβάτι σου, τυλιγμένη με το αγαπημένο σου πάπλωμα και έτοιμη για έναν ήρεμο ύπνο. Ξαφνικά, νιώθεις έναν έντονο πόνο στο πόδι σου, τόσο δυνατό που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν όντως είσαι ξύπνια ή αν πρόκειται για κάποιο εφιάλτη. Ο πόνος δεν υποχωρεί, το πόδι σου σφίγγεται και η αίσθηση ότι δεν μπορείς να το κουνήσεις δυσκολεύει απίστευτα. Αν αυτή η περιγραφή σου ακούγεται γνωστή, τότε μάλλον έχεις κι εσύ βιώσει κράμπες κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Οι νυχτερινές κράμπες, γνωστές και ως μυϊκοί σπασμοί, επηρεάζουν πολλούς ανθρώπους, σύμφωνα με έρευνες, έως και το 60% των ενηλίκων. Συνήθως συμβαίνουν όταν οι μύες, συνήθως στην περιοχή των ποδιών, σφίγγονται ξαφνικά και ακούσια. Αυτές οι κράμπες είναι πιο συχνές στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους και συνήθως επηρεάζουν τον γαστροκνήμιο μυ, δηλαδή εκείνον που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ποδιού, από τον αστράγαλο μέχρι το γόνατο. Ωστόσο, ενδέχεται να συμβούν και σε άλλους μύες, όπως στον τετρακέφαλο ή στους οπίσθιους μηριαίους μυς.
Αυτές οι κράμπες μπορεί να σε ξυπνήσουν από τον ύπνο σου, ενώ άλλες φορές, ενώ κοιμάσαι, η έντονη δυσφορία σε αναγκάζει να ξυπνήσεις. Ευτυχώς, αν και ο πόνος είναι δυνατός, συνήθως υποχωρεί μέσα σε λίγα λεπτά. Παρόλα αυτά, το αίσθημα δυσφορίας μπορεί να παραμείνει για αρκετές ώρες ή ακόμα και μέχρι την επόμενη μέρα. Αν οι κράμπες συμβαίνουν τακτικά, μπορεί να διαταράξουν τον ύπνο σου και να προκαλέσουν άλλες ενοχλήσεις στην καθημερινότητά σου.
Τι προκαλεί τις νυχτερινές κράμπες;
Οι λόγοι που προκαλούν τις κράμπες είναι ποικίλοι και συχνά συνδέονται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι η στάση του σώματος που υιοθετούμε κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά και κατά τη διάρκεια του ύπνου, μπορεί να συμβάλει σε αυτές τις καταστάσεις. Για παράδειγμα, όταν το πόδι παραμένει σε θέση πελματιαίας κάμψης για πολλές ώρες, μπορεί να προκαλέσει κράμπες, καθώς οι μύες και οι τένοντες δεν τεντώνονται όσο θα έπρεπε.
Μάλιστα, μια έρευνα έδειξε ότι οι κράμπες είναι πιο συχνές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, κάτι που μπορεί να συνδέεται με τη θερμοκρασία και τις αλλαγές στον τρόπο που το σώμα προσαρμόζεται σε αυτή. Πάντως, η συχνότητα των νυχτερινών σπασμών μειώνεται τους χειμερινούς μήνες, ενώ κορυφώνεται γύρω από τον Ιούλιο.
Πέρα από τη στάση του σώματος, οι ερευνητές έχουν επίσης εντοπίσει ότι τα νευρικά προβλήματα που σχετίζονται με τα νεύρα που εκτείνονται από τη σπονδυλική στήλη και φτάνουν μέχρι τα πέλματα, μπορεί να είναι υπεύθυνα για τις κράμπες. Οι νευρικές εντολές για την κίνηση των μυών συχνά «μπερδεύονται» και προκαλούν έντονους σπασμούς.
Πώς να αποφύγεις και να αντιμετωπίσεις τις κράμπες;
Η καλή είδηση είναι ότι υπάρχουν διάφοροι τρόποι να μειώσεις ή να αποτρέψεις τις νυχτερινές κράμπες. Για παράδειγμα, οι διατάσεις (stretching) πριν τον ύπνο μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά. Έρευνες του 2012 έδειξαν ότι άτομα που έκαναν διατάσεις στα πόδια και τις γάμπες πριν κοιμηθούν, παρουσίασαν μείωση της συχνότητας των σπασμών κατά 59%.
Παλαιότερα, η κινίνη (ένα φάρμακο που χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία των μυϊκών σπασμών) ήταν η πιο δημοφιλής λύση. Ωστόσο, λόγω των παρενεργειών της, όπως οι ακανόνιστοι καρδιακοί παλμοί και οι χαμηλοί αριθμοί αιμοπεταλίων, πλέον δεν συνιστάται.
Μια άλλη φυσική λύση είναι η επαρκής κατανάλωση μαγνησίου, το οποίο μπορεί να βοηθήσει στη χαλάρωση των μυών. Εξαιρετικές πηγές μαγνησίου είναι τα φασόλια, οι ξηροί καρποί, τα δημητριακά ολικής αλέσεως και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Ειδικά αν δεν αθλείσαι πολύ, μην ξεχνάς να πίνεις αρκετό νερό κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς η καλή ενυδάτωση βοηθά στην ελαστικότητα των μυών και την πρόληψη των κράμπων.
Με την κατάλληλη φροντίδα και μερικές απλές συνήθειες, μπορείς να μειώσεις τις νυχτερινές κράμπες και να εξασφαλίσεις έναν πιο ήρεμο και ξεκούραστο ύπνο.