Επιμέλεια:
Δήμητρα Γκούντρα

Τα διάφορα είδη μυστικών

1. Η έκπληξη: Ένα δώρο που θέλουμε να κάνουμε σε κάποιον, ένα πάρτι έκπληξη, όλα έχουν ως κίνητρο τη χαρά και τη διασκέδαση. Κρατάμε μυστικό από τον παππού το πάρτι που οργανώνουμε, για να χαρεί περισσότερο εκείνη την ημέρα. Το ίδιο και με το δώρο του μπαμπά. Το αγοράζουμε σήμερα για να το δώσουμε την ημέρα των γενεθλίων του.

2. Τα μυστικά που θα μπορούσαν να είναι επικίνδυνα: Μερικές φορές τα παιδάκια καλούνται να κρατήσουν μυστικά με τις καλύτερες των προθέσεων όπως για παράδειγμα το μυστικό που του ζητάει η γιαγιά να κρατήσει: "Μην πεις στη μαμά ότι σε άφησα να φας σοκολάτα". Όσο αθώο κι αν ακούγεται αυτό το μυστικό, μπορεί ν΄αποβεί επικίνδυνο αν το εκμεταλλευτεί ο λάθος άνθρωπος.

3. Τα επικίνδυνα μυστικά: Κάποιος που θέλει να εκμεταλλευτεί ένα παιδάκι στηρίζεται στην εχεμύθειά του και στο μυστικό που μοιράζονται. "Αυτό είναι το μυστικό μας και δεν πρέπει να το αποκαλύψουμε σε κανέναν". Μπορεί μάλιστα να ασκήσει πίεση και με απειλές κι άλλους τρόπους στη προσπάθειά του να σιγουρευτεί για τη σιωπή του παιδιού. Είναι λοιπόν εξαιρετικά σημαντικό να διδάξεις στο παιδί την έννοια του μυστικού και πότε αυτό γίνεται επικίνδυνο.

Πώς θα το κάνεις;

Είναι βασικό να καταστήσουμε σαφές πως κάποια μυστικά ΔΕΝ πρέπει να τα κρατάμε κι ο διαχωρισμός μπορεί να γίνει μόνο αν καταστήσουμε σαφείς τις κατηγορίες. Είναι δε ιδιαίτερα σημαντικό να εξηγήσουμε στο παιδάκι πως μερικές φορές οι άνθρωποι ζητούν από τα παιδιά να κρατήσουν μυστικά για να κάνουν "κακά πράγματα". Η τακτική μάλιστα συζήτηση βοηθάει το παιδί να χτίσει κριτική σκέψη και ικανότητα να ξεχωρίζει τον κίνδυνο.

• Δίδαξέ του το ασφαλές κι αθώο άγγιγμα και το πονηρό απαγορευμένο άγγιγμα. Σε ποιά σημεία επιτρέπεται κάποιος να το αγγίζει και σε ποιά όχι; Ένας καλός τρόπος για να το κάνεις είναι το παραμυθάκι με την Κίκο και το χέρι. Κατέβασε το παραμυθάκι σε μορφή pdf εδώ ή δείξε στο παιδάκι σου το παράκατω βίντεο.

• Χρησιμοποίησε την λέξη "έκπληξη" αντί για "μυστικό" για να μπορέσει να κάνει εύκολα το διαχωρισμό του υγιούς μυστικού, αυτού που αποκαλύπτεται για να δώσει χαρά. Ένα ταξίδι έκπληξη, μια έκπληξη στην παραλία, ένα δώρο έκπληξη, όλα γίνονται με σκοπό τη δισκέδαση και πάνω απ΄όλα έχει χρονική λήξη, δεν είναι για πάντα.
• Μίλα για τη σημασία να μπορεί να εξομολογείται τα πάντα σε άτομα εμπιστοσύνης του και σιγουρέψου πως έχει την άνεση να σου μιλάει για τα πάντα.
• Καθησύχασέ το πως δε θα το τιμωρήσεις αν σοτυ πει το μυστικό του κι αυτό γιατί είναι κάτι που θα μπορούσε κάποιος να εκμεταλλευτεί. Ο φόβος της τιμωρίας, αφήνει χώρο για δράση στους κακόβουλους.

Άλλο το μυστικό κι άλλο το... κουτσομπολιό! Για να μη γίνει η ζωή σας βούκινο...

Άλλο το μυστικό κι άλλο το... κουτσομπολιό!

Είναι σημαντικό τα παιδιά να μάθουν να ξεχωρίζουν το μυστικό από το απόρρητο της ιδιωτικης ζωής. Το ότι δεν κρατάμε μυστικά δε σημαίνει πως η οικογενειακή σας ζωή πρέπει να γίνει ραπόρτο. Αν για παράδειγμα η μαμά κι ο μπαμπάς τσακώθηκαν δε χρειάζεται να μαθευτεί σε όλους τους γνωστούς, φίλους και συγγενείς. Το ίδιο ισχύει και για τα προσωπικά των άλλων ή το κουτσομπολιό που έχει γίνει μέσα στην οικογένεια.

Προσπάθησε να εξηγήσεις στο παιδί πως ο καθένας πρέπει να έχει ιδιωτικότητα, όπως για παράδειγμα γίνεται όταν κάποιος πάει τουαλέτα ή ντύνεται. Δεν αφορά κάποιον άλλο, αλλά τον ίδιο. Ο σεβασμός της ιδιωτικής ζωής θα του δώσει να καταλάβει τι θεωρείται μυστικό κι τι σεβασμός ιδιωτικότητας.

Καθώς το παιδί μεγαλώνει και ωριμάζει μπορείς να κάνεις και μερικές συζητήσεις σχετικά με το... απόρρητο. Παρά το γεγονός πως δε θέλεις να ενθαρρύνεις τα "οικογενειακά μυστικά" δε θα ήθελες να μάθουν όλοι για τα οικονομικά προνλήματα που αντιμετωπίζετε ή για την αδυναμία του μεγάλου αδελφού στα μαθήματα. Κάνε συχνές συζητήσεις για το δικαίωμα κάθε μέλους της οικογένειας στην ιδιωτική ζωή και πως είναι λάθος ν΄αποκαλύπτουμε πράγματα που θα ακούγονταν προσβλητικά. Άλλο σεβασμός ιδιωτικής ζωής κι άλλο μυστικό.