Η αγαύη έχει γίνει πρόσφατα τάση στον χώρο του φαγητού, καθώς βλέπουμε το σιρόπι της να μπαίνει σε smoothies, να χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο ζάχαρης, και μερικοί το ρίχνουν ακόμη και πάνω από τις τηγανίτες τους ή το πλιγούρι βρώμης σαν σιρόπι.
Αποτελεσματικές φυσικές θεραπείες για τη δυσπεψία
Τι είναι όμως η αγαύη; Και είναι πραγματικά τόσο υγιεινή; Οι ειδικοί μοιράζονται όσα αξίζει να ξέρουμε για αυτό:
Τι είναι η αγαύη;
Όταν οι περισσότεροι λένε τη λέξη αγαύη, στην πραγματικότητα μιλούν για το σιρόπι αγαύης. Το σιρόπι αγαύης είναι ένα γλυκαντικό που προέρχεται από το φυτό αγαύης, τα αιχμηρά παχύφυτα που προέρχονται από τη Βόρεια και Νότια Αμερική.
Αν κάποιος ανοίξει ένα φυτό αγαύης θα βρει αρκετή ποσότητα χυμού. Αυτός ο χυμός μπορεί να μετατραπεί σε σιρόπι αγαύης ή τεκίλα, ανάλογα με τον τρόπο χειρισμού του. Για να δημιουργηθεί το σιρόπι αγαύης, ο χυμός θερμαίνεται μέχρι να συμπυκνωθούν τα σάκχαρά του και η υφή του να γίνει πολύ πιο ρευστή.
Τα διατροφικά οφέλη της αγάυης
Το κύριο πλεονέκτημα της αγαύης είναι ότι έχει χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. «Ο γλυκαιμικός δείκτης κατατάσσει τους υδατάνθρακες σε μια κλίμακα από το 0 έως το 100, με βάση το πόσο γρήγορα και πόσο αυξάνουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μετά το φαγητό», λέει η διατροφολόγος και συγγραφέας Uma Naidoo.
«Τα τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως το λευκό ψωμί, αφομοιώνονται γρήγορα και προκαλούν σημαντικές διακυμάνσεις στο σάκχαρο του αίματος», προσθέτει η Naidoo. «Τα τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως η πλήρης βρώμη, αφομοιώνονται πιο αργά, προκαλώντας μια πιο σταδιακή αύξηση του σακχάρου στο αίμα». Έτσι, τα τρόφιμα με υψηλότερο γλυκαιμικό δείκτη (αυτά που πλησιάζουν το 100) επηρεάζουν το σάκχαρό σας περισσότερο από τα τρόφιμα με χαμηλό (αυτά που πλησιάζουν το 0).
Για αναφορά, η ζάχαρη έχει γλυκαιμικό δείκτη 65, το μέλι 58 και το σιρόπι σφενδάμου έχει 54. Το σιρόπι αγαύης, από την άλλη πλευρά, έχει 30. Όπως φαίνεται λοιπόν, ο γλυκαιμικός δείκτης του σιροπιού αγαύης είναι πολύ χαμηλότερος από αυτόν των άλλων κοινών γλυκαντικών και αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανό να επηρεάσει το σάκχαρό σου λιγότερο από τις άλλες ζαχαρούχες ουσίες.
Γιατί όμως μας νοιάζει πόσο υψηλός είναι ο γλυκαιμικός δείκτης της τροφής μας;
Η μέτρηση του γλυκαιμικού δείκτη μπορεί να είναι απίστευτα σημαντική για τα άτομα με διαβήτη. Ο διαβήτης είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, επομένως είναι λογικό κάποιος με διαβήτη να ενδιαφέρεται για το πώς ορισμένα τρόφιμα θα επηρεάσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του.
Αλλά ο γλυκαιμικός δείκτης μπορεί επίσης να είναι χρήσιμος για σχεδόν οποιονδήποτε. Όταν τρώμε, το σώμα μας απελευθερώνει μια ορμόνη που ονομάζεται ινσουλίνη. Αυτή η ορμόνη λειτουργεί για να μετατρέψει τη γλυκόζη (ένα είδος ζάχαρης που βρίσκεται στα τρόφιμα) σε ενέργεια. Και οποιαδήποτε περίσσεια γλυκόζης αποθηκεύεται σε λίπος για να χρησιμοποιηθεί αργότερα ως ενέργεια.
«Όσο υψηλότερη περιεκτικότητα σε γλυκόζη έχει ένα τρόφιμο, τόσο υψηλότερα αυξάνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα», λέει η Naidoo. Το σώμα μας καταλήγει να αποθηκεύει το περίσσευμα γλυκόζης στα λιπώδη κύτταρα για να τη χρησιμοποιήσει αργότερα. Και σύμφωνα με τη Naidoo, οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε γλυκόζη μπορεί επίσης να είναι δύσκολο να επεξεργαστούν από το σώμα. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού λίπους.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα της αγαύης;
Ενώ η αγαύη έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε γλυκόζη, είναι υψηλή σε φρουκτόζη - ένα διαφορετικό είδος ζάχαρης. Τα τρόφιμα αποτελούνται συνήθως από τρία είδη ζάχαρης: γλυκόζη, φρουκτόζη και σακχαρόζη. Η γλυκόζη είναι ένα απλό σάκχαρο που συνθέτει τους υδατάνθρακες, επομένως θα τη βρεις συχνά σε τρόφιμα όπως τα ζυμαρικά και τα δημητριακά. Η φρουκτόζη είναι ένα απλό σάκχαρο που βρίσκεται σε φρούτα και φυτά και η σακχαρόζη αποτελείται τόσο από γλυκόζη όσο και από φρουκτόζη.
«Η γλυκόζη είναι η πιο σημαντική μορφή ζάχαρης για το σώμα μας», σημειώνει η Naidoo. «Η δομή της διευκολύνει τη διάσπαση και τον μεταβολισμό για καύσιμο». Αυτό σημαίνει ότι η γλυκόζη είναι το πρώτο σάκχαρο στο οποίο στρέφεται το σώμα μας όταν χρειάζεται ενέργεια.
Η φρουκτόζη, ένα διαφορετικό είδος ζάχαρης, δεν μεταβολίζεται τόσο εύκολα. Πρέπει να σταλεί στο συκώτι, όπου θα μετατραπεί σε γλυκόζη - η οποία μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί ως ενέργεια. Επειδή αυτή η διαδικασία διαρκεί λίγο περισσότερο, η φρουκτόζη είναι λιγότερο πιθανό να επηρεάσει το σάκχαρό από τη γλυκόζη. Αυτό σημαίνει ότι τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη (όπως η αγαύη) τείνουν να έχουν χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη από τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε γλυκόζη. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι πιο υγιή.
"Είναι αλήθεια ότι η φρουκτόζη έχει μικρότερη επίδραση στο άμεσο σάκχαρο στο αίμα, επειδή το σώμα δεν μπορεί να τη χρησιμοποιήσει αμέσως", λέει η Naidoo. "Αλλά μπορεί να επιβαρύνει απίστευτα το συκώτι και να οδηγήσει σε αυξημένη αποθήκευση λίπους, το οποίο γνωρίζουμε ότι είναι ανθυγιεινό." Η υπερβολική πρόσληψη φρουκτόζης έχει επίσης συνδεθεί με μεταβολικές ασθένειες, γαστρεντερικές παθήσεις, αντίσταση στην ινσουλίνη, παχυσαρκία και πολλά άλλα.
Θα πρέπει λοιπόν να αρχίσεις να τρως περισσότερη αγαύη;
«Παρά το γεγονός ότι έχει χαμηλή τιμή γλυκαιμικού δείκτη, η αγαύη θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με τον ίδιο τρόπο που θα αντιμετώπιζες οποιαδήποτε άλλη ζάχαρη—με μέτρο», λέει η Nicole Avena, ειδικός στη διατροφή και συγγραφέας. Η υπερβολική ζάχαρη δεν είναι καλή – και αυτό ισχύει είτε με τη ζάχαρη που είναι υψηλή σε γλυκόζη είτε σε φρουκτόζη.
"Εάν η διαχείριση του σακχάρου στο αίμα είναι ένα κύριο μέλημα για εσένα, ωστόσο, η χρήση αγαύης ως γλυκαντικού (όπως στον καφέ για παράδειγμα) θα μπορούσε να είναι μια λογική εναλλακτική λύση στην κανονική ζάχαρη", προσθέτει η Avena.