Η παραλία είναι ιδανικός τόπος για φυσική άθληση, μακριά από τα συναισθήματα εγκλωβισμού και ψυχικής ασφυξίας που προκαλούν συνήθως οι κλειστοί χώροι. Το περιβάλλον και η αύρα της θάλασσας, η άμεση επαφή με τη φύση και ο ανοικτός ορίζοντας επιδρούν άκρως χαλαρωτικά και αγχολυτικά, ενώ οι υπαίθριες κινητικές δραστηριότητες ενεργοποιούν συνδυαστικά περισσότερα οργανικά συστήματα, πιο λειτουργικά και σε βαθμό μεγαλύτερο συγκριτικά με παρόμοιας δομής σωματικές ασκήσεις του γυμναστηρίου.
Οι 10 εντολές
Η ασφάλεια προέχει! Μην προσπερνά; τις συμβουλές, μην παραβαίνεις τους κανόνες...
Πρόληψη: Προτού ασχοληθείς με οποιοδήποτε απαιτητικό είδος άσκησης, υποβλήσου σε ιατρικό έλεγχο, οπωσδήποτε δε εάν είσαι άνω των 30 ετών, εντελώς αγύμναστη ή έχεις καιρό να γυμναστείς.
Πειθαρχία: Αν έχεις οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας ή/και ακολουθείς κάποια φαρμακευτική θεραπεία, ενημέρωσε το γιατρό σου και τήρησε σχολαστικά τις οδηγίες του.
Σωστό ξεκίνημα: Περπάτημα, κολύμβηση, ποδηλασία και απλή γυμναστική είναι ιδανικά για να αρχίσεις σωστά και να προετοιμάσεις το σώμα σου σταδιακά, χωρίς να το επιβαρύνεις ιδιαίτερα. Προτίμησε να κάνεις από λίγα πράγματα κάθε φορά και πιο συχνά, παρά πολλά και μαζεμένα, π.χ. «τα πάντα» μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο.
Επιλογή δραστηριότητας: Προτίμησε είδη άσκησης και σπορ που ταιριάζουν στην προσωπικότητά σου, σε ευχαριστούν, γνωρίζεις ήδη την τεχνική τους ή είναι εύκολο να τη μάθεις και δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις φυσικής κατάστασης.
Προπαίδευση: Πριν ξεκινήσεις κάποιο σπορ που δεν γνωρίζεις και δεν έχεις καμία προηγούμενη εμπειρία, ζήτησε από εξειδικευμένο εκπαιδευτή να σου δώσει μερικά μαθήματα, να σε μάθει τη τεχνική του και να σε διδάξει τους κανόνες ασφαλείας.
Μεθοδολογία: Γυμνάσου προοδευτικά, με βάση τις τωρινές ικανότητές σου, στον προσωπικό σου ρυθμό και χωρίς υπερβολές. Μην φτάνεις ποτέ το σώμα σου στα όρια και μην το εξαντλείς κάνοντας πολλές ώρες γυμναστική ή δίνοντάς τα όλα κάθε φορά. Άφησε στην άκρη τα «πρέπει» και το άγχος επίτευξης συγκεκριμένων επιδόσεων, όπως π.χ. «πρέπει να κολυμπήσω για μισή ώρα»!
Ώρα εκγύμνασης: Προτίμησε να γυμνάζεσαι το πρωί ή αργά το απόγευμα, απόφυγε τις μεσημεριανές ώρες και γενικά τις ώρες με μεγάλη ηλιοφάνεια και πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Προνοητικότητα: Μην γυμνάζεσαι όταν δεν νιώθεις καλά, ζεσταίνεσαι υπερβολικά, εάν έχεις πιει αλκοόλ ή με γεμάτο στομάχι. Φόρα καπέλο, γυαλιά ηλίου αν είναι εφικτό, ελαφριά μπλούζα όταν χρειάζεται και βάζεις πάντα αντηλιακό. Έλεγχε προσεκτικά τον πρόσθετο εξοπλισμό που ενδεχομένως χρησιμοποιείς. Φρόντισε να προθερμαίνεσαι καλά και να τελειώνεις το πρόγραμμά σου με επαρκές χαλάρωμα. Πίνε επαρκείς ποσότητες νερού πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση.
Διακοπή άσκησης. Διάκοψε οτιδήποτε κάνεις εάν αισθανθείς ενοχλήσεις ή παρατηρήσεις συμπτώματα που δείχνουν ότι κάτι δεν πάει καλά, όπως π.χ. πόνο ή δυσφορία. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν γρήγορα ή επαναληφθούν, π.χ. ύστερα από μερικές μέρες ξεκούρασης, ενημέρωσε το γιατρό σου.
Επιπλέον φροντίδα: Υιοθέτησε μια καθημερινή ρουτίνα ελαφριών ασκήσεων γυμναστικής και μυϊκών διατάσεων, ώστε να ελαχιστοποιήσεις μικροτραυματισμούς και πιασίματα. Παράλληλα, προσπάθησε να τρως πιο υγιεινά και πιο ισορροπημένα.
Τι να προτιμήσω;
Ποιο είδος άσκησης σου ταιριάζει πιο πολύ, τι οφέλη θα αποκομίσεις και τι πρέπει να προσέχεις;
Barefoot walking
Κοινώς, ξυπόλυτο περπάτημα στην άμμο
Δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται ούτε μοιάζει με το βάδισμα σε σταθερό έδαφος. Κάθε φορά που το πέλμα προσγειώνεται και βουλιάζει μέσα στη μαλακή άμμο, το σώμα βρίσκεται σε μια κατάσταση αστάθειας, που αναγκάζει τους στηρικτικούς μυς να ενεργοποιηθούν δυναμικά, ώστε να εξασφαλιστεί η διατήρηση της ισορροπίας. Επιπλέον, οι μύες των ποδιών πρέπει να καταβάλλουν μεγαλύτερη δύναμη για να τραβηχτούν τα πέλματα έξω από την άμμο, επομένως ο βαθμός δυσκολίας είναι υψηλός.
Να το δοκιμάσω; Ναι, εάν ήδη περπατάς αρκετά στην καθημερινή σου ζωή – φρόντισε όμως στην αρχή να φοράς παπούτσια. Όχι, εάν έχεις διαβήτη, υποφέρεις από μυκητιάσεις των ποδιών ή αντιμετωπίζεις πρόβλημα σε αστραγάλους ή σπονδυλική στήλη.
Beach volley
Κάρφωσε δυνατά
Χρειάζεσαι τουλάχιστον τρεις ακόμα συμπαίκτες, μια μπάλα, ένα δίχτυ, γήπεδο κανονικό ή αυτοσχέδιο, προαιρετικά διαιτητή και σίγουρα πολύ κέφι. Χωρίζεστε σε δύο ομάδες, επιλέγετε πλευρά γηπέδου, κάνετε σερβίς και αρχίζετε παιχνίδι. Άλλαζε γρήγορα θέση, πάτα γερά, σηκώνεσαι ψηλά, κάνε βουτιά στην άμμο εάν δεν γίνεται αλλιώς. Απόκρουσε με μανσέτα, πάσαρε, κάρφωνε δυνατά, κέρδιζε πόντους και χειροκροτήματα, ενίοτε και κάποια στοιχήματα.
Να το δοκιμάσω; Ναι, εάν σου αρέσει το βόλεϊ, αντέχεις την καυτή άμμο και έχεις τουλάχιστον μέτρια φυσική κατάσταση. Όχι, εάν έχεις προβλήματα σε μέση, γόνατα, αστραγάλους, ώμους ή καρπούς.
Frisbee
Πέταξε το… πιάτο
Κατ’ αρχάς χρειάζεσαι ένα καλό, αεροδυναμικό φρίσμπι («ιπτάμενο πιάτο»), με ή χωρίς τρύπα στη μέση. Στη συνέχεια πρέπει να βρεις μία μεγάλη και κάπως άδεια από κόσμο παραλία και τουλάχιστον ένα συμπαίκτη ή, εναλλακτικά, τον τετράποδο κολλητό σου: εσύ πετάς το φρίσμπι, ο σκύλος σου το φέρνει ξανά πίσω! Αν ο καιρός είναι καλός και επικρατεί σχετική άπνοια, μπορείς να παίξεις ομαδικό παιχνίδι, παιχνίδι με ελεύθερο στιλ στην άμμο ή μέσα στη θάλασσα, φρίσμπι-μπάσκετ, ακόμα και να σημαδεύεις στόχους –όχι ανθρώπους!
Να το δοκιμάσω; Ναι, εάν η παραλία δεν έχει πολύ κόσμο. Όχι, εάν έχεις πρόβλημα στον ώμο ή στους αστραγάλους.
Κολύμβηση
Μιμήσου τα δελφίνια
Η κλασική καλοκαιρινή επιλογή. Το θαλασσινό νερό ενδείκνυται για άσκηση χωρίς καταπόνηση των αρθρώσεων, αφού η αντίσταση είναι μικρή και η άνωση μειώνει τις επιβαρύνσεις. Επιπλέον, η κολύμβηση δεν έχει περιορισμούς ηλικίας ή σωματικής ικανότητας και προσφέρει ασφαλή και ολοκληρωμένη εκγύμναση, ακόμα και σε άτομα με προβλήματα υγείας ή παχύσαρκα.
Να το δοκιμάσω; Οπωσδήποτε! Ασχολήσου με το στιλ κολύμβησης που γνωρίζεις καλύτερα, χρησιμοποίησε βατραχοπέδιλα για να αυξήσεις τις καύσεις σου και σανίδα επίπλευσης για να γυμνάσεις εστιασμένα πόδια και γλουτούς.
Σκι
Το χειμώνα στο βουνό, το καλοκαίρι στη θάλασσα
Ατελείωτο παιχνίδι με τα κύματα! Με δύο σκι στην αρχή, ίσως με ένα αργότερα ή ακόμα και με γυμνά πόδια, όταν βέβαια αποκτήσεις την απαιτούμενη εμπειρία και την ανάλογη επιδεξιότητα. Η διασκέδαση ξεκινά από τη στιγμή που θα καταφέρεις να ανεβείς στην επιφάνεια του νερού, καθώς κρατάς σταθερά την μπάρα που καταλήγει το σκοινί και το ταχύπλοο σκάφος σε έλκει με ταχύτητα.
Να το δοκιμάσω; Ναι, αν σε ελκύει η ιδέα, είσαι κάπως γυμνασμένη και αποφασισμένες να το μάθεις σωστά. Όχι, αν φοβάσαι το νερό, δεν έχεις έμπειρη καθοδήγηση ή υποφέρεις από προβλήματα στις αρθρώσεις.
Surfing
Δάμασε τα κύματα…
Οι ελληνικές θάλασσες προσφέρονται για άπασες τις εκδοχές ιστιοσανίδας, με και χωρίς πανί. Από εξοπλισμό χρειάζεσαι μία ποιοτική σανίδα, ίσως ένα πανί εάν θέλεις να ασχοληθείς με τη συγκεκριμένη παραλλαγή και σίγουρα ένα ειδικό σωσίβιο για παν ενδεχόμενο. Κατά τα άλλα, πρέπει να έχεις καλή φυσική κατάσταση, να γνωρίζεις άριστα κολύμβηση και να έχεις εκπαιδευτεί επαρκώς, παρακολουθώντας κάποιον ολοκληρωμένο κύκλο μαθημάτων.
Να το δοκιμάσω; Ναι, αν διαθέτεις θέληση, υπομονή και έμπειρο εκπαιδευτή. Όχι, αν έχεις υψηλή αρτηριακή πίεση, ευαισθησία στη μέση ή στις αρθρώσεις, δεν διαθέτεις καλή ισορροπία ή σκοπεύεις να το μάθεις άνευ διδασκάλου.
Υδρογυμναστική
Φτιάξε κορμί γοργόνας
Το νερό είναι το μόνο «όργανο γυμναστικής» που συνδυάζει τόσα πολλά πλεονεκτήματα μαζί: δροσερό περιβάλλον, άνωση, μειωμένη αίσθηση βαρύτητας, απουσία κραδασμών, υψηλότερο βαθμό ελευθερίας στις κινήσεις, μεγαλύτερο εύρος, συνεχόμενη παροχή αντίστασης προς όλες τις κατευθύνσεις, υδροστατική πίεση. Τούτων αναφερθέντων, συνεπάγεται χωρίς αμφιβολία ότι η υδρογυμναστική αποτελεί ένα μοναδικό τρόπο τόνωσης του μυϊκού συστήματος αλλά και βελτίωσης της δύναμης, της αντοχής και της ευκαμψίας για άτομα όλων των ηλικιών.
Να τη δοκιμάσω; Δεν το συζητάμε – οπωσδήποτε!
Αυτό το ξέρατε;
Ένα από τα πλέον δημοφιλή καλοκαιρινά αθλήματα παγκοσμίως –ευτυχώς όχι ακόμα στην Ελλάδα– είναι η… ψαροβολία. Το... άθλημα αυτό γίνεται με τη τεχνική της σφυροβολίας, αλλά ο αθλητής αντί για σφύρα κρατά και ρίχνει ένα ολόκληρο ψάρι, συνήθως τόνο, σε όσο μεγαλύτερη απόσταση μπορεί. Μάλιστα σε Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία θεωρείται παραδοσιακό εθνικό σπορ, διοργανώνονται τακτικά αγώνες και διατηρείται λίστα επίσημων ρεκόρ – τι άλλο πρόκειται να δουν τα ματάκια μας!
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΔΕΔΟΥΚΟ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 142
Update: Ιούνιος 2016.