Όλοι λίγο-πολύ γνωρίζουμε ότι η γύρη των φυτών, οι ξηροί καρποί, το ψάρι, το δηλητήριο της μέλισσας και της σφήκας αλλά και τα ακάρεα της σκόνης είναι τα κυριότερα αλλεργιογόνα που ενοχοποιούνται για τις περισσότερες αλλεργίες. Πολλοί όμως δεν γνωρίζουν ότι σε ορισμένα άτομα αλλεργική αντίδραση μπορούν να προκαλέσουν και ορισμένες εντελώς ακίνδυνες ουσίες, όπως για παράδειγμα το... νερό!
Ναι σωστά διάβασες. Η υδατογενής κνίδωση είναι μια σπάνια αλλεργία, η οποία προκαλεί στο δέρμα έντονο κνησμό και επώδυνα εξανθήματα όταν έρθει σε επαφή με νερό (ανεξαρτήτως θερμοκρασίας). Επίσης, υπάρχει και η αλλεργία στο σεξ - τα άτομα που την παρουσιάζουν έχουν μια υπερευαισθησία στο πλάσμα του ανθρώπινου σπέρματος (το υγρό που μεταφέρει το σπέρμα). Ακόμα μία ιδιόμορφη αλλεργία που εκδηλώνεται με αναφυλαξία είναι η αλλεργία στη... σωματική άσκηση, ενώ υπάρχει και η αλλεργική αντίδραση στον ήλιο, που είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό έγκαυμα. Μάθετε, λοιπόν, περισσότερα γι’ αυτές τις τέσσερις σπάνιες αλλεργίες αλλά και για τα μέταλλα που ενοχοποιούνται για την αλλεργία στα κοσμήματα και για το «εξάνθημα του κινητού».
Mα μπορεί το νερό να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση;
Όσο και να φαίνεται παράξενο, η απάντηση είναι «ναι». Υπάρχει μία μορφή φυσικής κνίδωσης, η οποία ονομάζεται υδατογενής κνίδωση (aquagenic urticaria), επισημαίνουν οι ειδικοί της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας.
Πώς εκδηλώνεται: Πρόκειται για αλλεργία όχι και τόσο συχνή, η οποία εκδηλώνεται με έντονο κνησμό και κοκκινίλες, σχηματίζοντας στο δέρμα ένα είδος «χάρτη». Κι αυτό μόλις το σώμα έρθει σε επαφή με το νερό, είτε είναι ζεστό είτε κρύο.
Αντιμετώπιση: Αποτελεσματική θεραπεία δεν έχει ακόμα βρεθεί, γι’ αυτό και τα άτομα με τη συγκεκριμένη αλλεργία δυσκολεύονται σε καθημερινές δραστηριότητες, όπως το ντους, το κολύμπι κ.λπ. «Τα αντιισταμινικά ελέγχουν συνήθως τα συμπτώματα, αν και όχι πλήρως. Προληπτικά ωστόσο, ανάλογα με την περίπτωσή σας, μπορείτε να λάβετε κάποια μέτρα. Αν για παράδειγμα έχετε αλλεργία στο κρύο νερό, θα πρέπει να προτιμάτε ζεστές θάλασσες, στα πρώτα μπάνια να μη μένετε πολλή ώρα στο νερό, να αλλάζετε και να σκουπίζεστε καλά αμέσως μόλις βγαίνετε από τη θάλασσα», συμβουλεύουν οι ειδικοί.
Αλλεργικοί στην άσκηση; Κι όμως συμβαίνει!
Η δικαιολογία «είμαι αλλεργικός/-ή στο τρέξιμο» μπορεί να ακούγεται τελείως ανυπόστατη, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να μην είναι απλώς ένας τρόπος αποφυγής της άσκησης. Ένα μικρό σχετικά ποσοστό ατόμων, συνήθως νεαρής ηλικίας, μπορεί πραγματικά να εκδηλώνει αλλεργία στην αερόβια κυρίως άσκηση.
Πώς εκδηλώνεται: Οι άνθρωποι με την αλλεργία αυτή εκδηλώνουν κνησμό, τάσεις λιποθυμίας ή εξανθήματα όταν γυμνάζονται σε έντονους ρυθμούς. Αυτά τα συμπτώματα σχετίζονται με μία μορφή αντίδρασης στην άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος ή την απελευθέρωση του ιδρώτα από τα κύτταρα του ιστού του δέρματος. Επίσης, σύμφωνα με τις επιστημονικές έρευνες, ο συγκεκριμένος τύπος αλλεργίας εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα σε αγόρια απ’ ό,τι σε κορίτσια.
Αντιμετώπιση: Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν την αποχή από τη σωματική δραστηριότητα και λήψη αντιισταμινικών φαρμάκων.
Και το δέρμα αντιδρά στον ήλιο με εξανθήματα
Η αλλεργία στον ήλιο είναι μια αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, που συνήθως εκδηλώνεται με την εμφάνιση εξανθήματος, χρόνιας φαγούρας, κεφαλαλγίας, ναυτίας, με φουσκάλες και αιμορραγία κάτω από το δέρμα. Σε αυτή την κατηγορία συγκαταλέγεται κάθε ευαισθησία του δέρματος που αντιδρά «μη ευνοϊκά στον ήλιο», επισημαίνει ο κ. Δημήτρης Ρηγόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής Δερματολογίας & Αφροδισιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πώς εκδηλώνεται: Συνήθως μετά την ηλιοθεραπεία εμφανίζονται στο δέρμα εξανθήματα «εκζεματικού» τύπου. Πρόκειται για το έντονο κοκκίνισμα, του οποίου η διάρκεια και η σοβαρότητα εξαρτώνται από τη δόση των υπεριωδών ακτίνων που έχει δεχθεί το δέρμα καθώς και από την ευαισθησία του κάθε ατόμου. Στην εμφάνιση μιας τέτοιας κατάστασης μπορεί να συντελέσουν και ορισμένα φάρμακα, όπως, π.χ. για την καρδιά, διουρητικά, αντιδιαβητικά, αντιβιοτικά, ηρεμιστικά, καθώς και φάρμακα για την ακμή.
Αντιμετώπιση: Στα άτομα με αλλεργική αντίδραση στον ήλιο επιβάλλονται οι κανόνες φωτοπροστασίας που ισχύουν για όλους, δηλαδή αποφυγή έκθεσης στον ήλιο τις μεσημεριανές ώρες, καπέλο και ρούχα με πυκνή ύφανση και αντηλιακά με υψηλό δείκτη προστασίας.
Κοκκινίλα από το κουμπί του τζιν;
Έπειτα από μία ολόκληρη μέρα που φοράτε τζιν το βράδυ εμφανίσατε μια κόκκινη κηλίδα στο σημείο όπου το μεταλλικό κουμπί του παντελονιού ακουμπούσε στο δέρμα σας. Πρόκειται για αλλεργία που ονομάζεται «δερματίτιδα εξ επαφής», η οποία μπορεί να προκύψει και από το φερμουάρ του παντελονιού, τα μεταλλικά γαντζάκια του σουτιέν, το μεταλλικό μπρασελέ του ρολογιού αλλά και από τα ψεύτικα σκουλαρίκια.
Πώς εκδηλώνεται: Ο ερεθισμός, οι κοκκινίλες, η φαγούρα, η ξηρότητα και πιθανόν η απολέπιση είναι τα συνήθη συμπτώματα που προκαλούνται στο δέρμα από τη «δερματίτιδα εξ επαφής», η οποία στην προκειμένη περίπτωση οφείλεται στο νικέλιο και το χρώμιο. Στα μέταλλα, δηλαδή, που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά στα μεταλλικά εξαρτήματα των ρούχων, όπως και στα faux μπιζού. Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατη έρευνα του Αμερικανικού Κολεγίου Αλλεργίας, Άσθματος και Ανοσολογίας (ACAAI), που πραγματοποιήθηκε με επικεφαλής το δρα Κλίφορντ Μπάσετ: οι γυναίκες πoυ έχουν ήδη εμφανίσει αλλεργική αντίδραση στα επινικελωμένα κοσμήματα και αξεσουάρ διατρέχουν περίπου 17% κίνδυνο να εμφανίσουν και την «αλλεργία των κινητών», η οποία εκδηλώνεται με εξανθήματα στα μάγουλα και στα αυτιά.
Αντιμετώπιση: Εάν έχετε αλλεργία στα συγκεκριμένα μέταλλα, αποφύγετε ό,τι έχει νικέλιο και χρώμιο και έρχεται σε άμεση επαφή με το δέρμα σας. Ένα τρικ που συστήνεται για την αλλεργία στα κοσμήματα (ψεύτικα ή και ασημένια) είναι να απλώσετε εσωτερικά στο κόσμημα, π.χ. στο δαχτυλίδι, διάφανο βερνίκι νυχιών. Στα σκουλαρίκια, επίσης, μπορείτε να βάλετε το βερνίκι στο σημείο που ακουμπάει στο δέρμα. Σε ό,τι αφορά τη φαρμακευτική αντιμετώπιση, ο γιατρός θα συστήσει κορτικοειδή, σε μορφή κρέμας, αλοιφής ή σε χάπια.
Αλλεργία και στο... έτερον ήμισυ!
Μπορεί να συμβεί, αν και σπανιότερα απ’ όλα τα παραπάνω: άτομο επιρρεπές στις τροφικές αλλεργίες μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα σοκ, αν το έτερόν του ήμισυ το φιλήσει κι έχει προηγουμένως φάει κάτι το οποίο μπορεί να του προκαλέσει αλλεργία! Επίσης, αν μια γυναίκα παίρνει φάρμακα κι ο σύντροφός της είναι αλλεργικός σε κάποια από αυτά μπορεί να εμφανίσει αλλεργική αντίδραση, αν και όταν έρθει σε επαφή με τα κολπικά της υγρά.
Και το κινητό τι σχέση έχει;
Εάν κάνετε κατάχρηση του κινητού και εμφανίσετε ξαφνικά ένα μυστηριώδες εξάνθημα κατά μήκος της γνάθου, στο μάγουλο ή στο αυτί σας, είναι πιθανό να έχετε εκδηλώσει αλλεργία στο νικέλιο ? ένα από τα μέταλλα που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των κινητών τηλεφώνων.
Τα τελευταία χρόνια οι δερματολόγοι βλέπουν έναν ολοένα αυξανόμενο αριθμό ασθενών με τέτοιου είδους δερματοπάθεια, την οποία αποκαλούν «εξάνθημα του κινητού».
Αλλεργία στο σεξ! Μα είναι δυνατόν;
Κι όμως, ορισμένες γυναίκες αναπτύσσουν υπερευαισθησία στο πλάσμα του σπέρματος του συντρόφου τους (το υγρό που μεταφέρει το σπέρμα), κατάσταση που μπορεί να διαγνωσθεί λανθασμένα ως κνησμός του κόλπου. Eπίσης, αλλεργική αντίδραση μπορεί να προκύψει και με τα προφυλακτικά από λάτεξ.
Πώς εκδηλώνεται: Στις περισσότερες γυναίκες η αλλεργική αντίδραση στο σπέρμα παρουσιάζεται λίγη ώρα μετά την επαφή (περίπου 30΄), ενώ τα συμπτώματα μπορεί να είναι είτε περιορισμένα στα γεννητικά όργανα (ερεθισμός, οίδημα, κνησμός, κάψιμο) είτε να λάβουν γενικευμένη μορφή με εμφάνιση κνίδωσης σε όλο το σώμα. Κάποιες φορές τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ύστερα από ώρες ή και μία μέρα. Έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις γυναικών με αλλεργία στο σπέρμα που εμφανίζουν ως εκδήλωση μόνο άσθμα ή ρινίτιδα μετά τη σεξουαλική επαφή, χωρίς τοπικά συμπτώματα. Σε ό,τι αφορά τις αλλεργικές αντιδράσεις στο λάτεξ, συνήθως εκδηλώνονται με εξανθήματα και δύσπνοια.
Αντιμετώπιση: Όπως τονίζει ο καθηγητής Αλλεργιολογίας και Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν, Αντζου Πίτερς: «Η αλλεργία στο σπέρμα αντιμετωπίζεται με θεραπεία απευαισθητοποίησης, είτε με επαλείψεις σπέρματος αραιωμένου με νερό στην περιοχή των γεννητικών οργάνων κάθε 20΄ είτε με ενέσεις ανοσοθεραπείας που περιέχουν μικρές ποσότητες σπέρματος. Η μέθοδος αυτή, σε συνδυασμό με τακτική επαφή (2-3 φορές την εβδομάδα), ?προπονεί? το ανοσοποιητικό σύστημα της γυναίκας». Όσο για την αλλεργία στο προφυλακτικό, δεν υφίσταται αν αντί για προφυλακτικά με λάτεξ χρησιμοποιούνται αυτά που κατασκευάζονται από πολυουρεθάνη, τα οποία, λένε οι ειδικοί, είναι εξίσου αποτελεσματικά.
Ποιες αλλεργίες είναι πιο επικίνδυνες;
Oι ειδικοί τονίζουν ότι οι αλλεργικές αντιδράσεις στα φάρμακα (ιδίως στα αντιβιοτικά) αλλά και στα τσιμπήματα της σφήκας και της μέλισσας είναι από τις πιο επικίνδυνες. Απευθυνθείτε, λοιπόν, χωρίς καθυστέρηση στο γιατρό ή στο πλησιέστερο νοσοκομείο αν κατά τη διάρκεια της φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνετε παρουσιάσετε εξανθήματα στο σώμα ή αν μετά το τσίμπημα της μέλισσας και της σφήκας εμφανίσετε εξανθήματα σε όλο το σώμα ή δείτε ότι το πρήξιμο στο σημείο του τσιμπήματος είναι πολύ μεγαλύτερο από το αναμενόμενο (π.χ. έπειτα από τσίμπημα στο δάχτυλο του χεριού το πρήξιμο προχωρεί μέχρι τον αγκώνα).
ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
