Κάτι σαν τον… Χριστόφορο Κολόμβο των Παραμυθιών, αφού έχει ανακαλύψει χώρες, όπως την Φρουτοπία, το Πιπερού, τη Χώρα των Χαμένων Χαρταετών και νησιά όπως αυτό των Πυροτεχνημάτων. Σίγουρα είναι και παράτολμος, γιατί δεν δίστασε να φυλακίσει τον Αγιο Βασίλη, να κάνει τα κοράκια… πολύχρωμα και να αναζητήσει το χαμένο όγδοο χρώμα του ουράνιου τόξου. ‘Εχει όμως κάνει και άλλα πολλά, όπως ότι σφήνωσε στο κεφαλάκι ενός μικρού ποντικού την ιδέα να αγγίξει ένα αστεράκι και έβαλε έναν λαίμαργο ελέφαντα να τρώει βότσαλα, μπαλόνια και πυγολαμπίδες!

Φέτος, όπως κάθε χρόνο, έργα του παίζονται σε όλη την Αθήνα. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε την «Τελευταία Μαύρη Γάτα» στο θέατρο Δημήτρης Χορν, την «Φρουτοπία» που ξεκινάει σε λίγες ημέρες στο Ρεξ, την «Δόνα Τερηδόνα» και την «Μάγισσα Φουφήχτρα» στην Παραμυθοχώρα. Αποκορύφωμα όλων, η Χριστουγεννιάτικη παράσταση «Δώδεκα παρά Δώδεκα. Ονειρόδραμα σε δώδεκα πράξεις και μία κλεψύδρα» που θα παρουσιαστεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών υπό τους ήχους της μουσικής του Δημήτρη Παπαδημητρίου με τον Γρηγόρη Βαλτινό και τον Πάνο Μουζουράκη, ως παλιός και νέος χρόνος αντίστοιχα.

Εμείς μιλήσαμε με τον Ευγένιο Τριβιζά και του ζητήσαμε να μας ξεναγήσει για λίγο στον κόσμο των παραμυθιών του, αλλά και στην καθημερινότητά του. Την καθημερινότητα ενός διάσημου νομικού και καθηγγητή εγκληματολογίας που ζει και εργάζεται στο Λονδίνο....

Tι αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το «Δώδεκα παρά δώδεκα» που θα παρουσιαστεί τα Χριστούγεννα στο Μέγαρο Μουσικής;

Ευγένιος Τριβιζάς: Η παρατήρηση ότι πολιτικοί, ηγεμόνες και κοινοί θνητοί έχουμε την τάση να πρoσωποποιούμε τον χρόνο. Από το Annus mirabilis του John Dryden για το 1666 έως το Annus horribilis της βασίλισσας Ελισάβετ για το 1992 και του Κόφι Άναν για το 2004 κατηγοριοποιούμε τις χρονιές σε θαυμαστές που εκθειάζουμε και καταστροφικές που καταδικάζουμε. Αυτή η προσωποποίηση του χρόνου σε συνδυασμό με τις θεωρίες για τα παράλληλα σύμπαντα μού έδωσε την ιδέα για το «Δώδεκα παρά δώδεκα» που διαδραματίζεται μια βραδιά Πρωτοχρονιάς λίγο πριν από τα μεσάνυχτα στον προθάλαμο του χωροχρόνου, όταν ο παλιός αναζητώντας μια δεύτερη ευκαιρία αποφασίζει να απαλλαγεί από τον νέο χρόνο και να πάρει τη θέση του, απειλώντας έτσι την κοσμική ισορροπία του σύμπαντος και διακινδυνεύοντας να επιφέρει το απόλυτο χάος.

Τι θέλετε να πάρουν μαζί τους από αυτό τα παιδιά;

Το δάκρυ του λευκού μονόκερου.

Στο «Δώδεκα παρά δώδεκα» ο παλιός χρόνος συγκρούεται με τον καινούριο. Αλήθεια, ποια είναι η μαγική συνταγή προκειμένου να βγει κάτι ... καλό από αυτή τη σύγκρουση;

Πείρα δεινοσαύρων και αθωότητα πιγκουίνων, περίσκεψη εκείνων που αποχωρούν και τόλμη εκείνων που προελαύνουν.

Ποια είναι τα αγαπημένα σας κλασικά παραμύθια και γιατί;

«Η Αλίκη στη χώρα των Θαυμάτων» του Λούις Κάρολ, «Ο μικρός πρίγκιπας» του Αντουάν ντε Σαιντ- Εξιπερύ και «Τα Ταξίδια του Γκιούλιβερ» του Τζόναθαν Σούιφτ. Είναι έργα πολυδιάστατα, πολυεπίπεδα και διηλικιακά. Μπορεί να τα απολαύσει τόσο ένα μικρό παιδί όσο και ένας ώριμος ενήλικας, ακόμα και ένας φιλόσοφος. Αυτά έγιναν τα πρότυπά μου. Αποσπάσματα και αναφορές από αυτά τα βιβλία έχω δει σε φιλοσοφικά, θρησκευτικά, εγκληματολογικά συγγράμματα, σε βιβλία ψυχοπαθολογίας και μελέτες Αστροφυσικής.

Ποιοι είναι οι αγαπημένοι δικοί σας ήρωες;

Ο Τουρτούρι ο χιονάνθρωπος που δε θέλει να λιώσει (από το βιβλίο «Ο χιονάνθρωπος και το κορίτσι», εκδόσεις Κέδρος), ο Αχυρούλης το σκιάχτρο που επιθυμεί να πετάξει (από το βιβλίο «Το όνειρο του σκιάχτρου», εκδόσεις Βιβλιοπωλείου της Εστίας), το άλογο του σκακιού που λαχταράει να καλπάσει σε ένα λιβάδι με τετράφυλλα τριφύλλια (από το βιβλίο «Οι δραπέτες της σκακιέρας, εκδόσεις Καλέντη).

Θυμάστε την πιο αστεία ερώτηση που σας έχει κάνει κάποιος μικρός σας θαυμαστής;

Είναι πολλές. Όπως τι χρώμα πιτζάμες φοράω όταν ονειρεύομαι τις ιστορίες των βιβλίων μου ή αν έχω παππού πειρατή. Την τελευταία την άκουσα πριν μερικές μέρες μέσω μιας μητέρας στα εγκαίνια της έκθεσης έργων τέχνης εμπνευσμένων από τα βιβλία μου στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τραπέζης Κύπρου. Το παιδί που είχε διαβάσει τα βιβλία μου «Ο Λούκουλος τρώει παπαρούνες», «Ο Λούκουλος τρώει μπαλόνια» και «Ο Λούκουλος τρώει βότσαλα», ιστορίες ενός μικρού λαίμαργου ελέφαντα, με ρώτησε αν το όνομα του Λούκουλου οφείλεται στο ότι τρώει πολλούς λουκουμάδες, οπότε θα έπρεπε να λέγεται «Λουκουμολούκουμος».

Το έργο σας «Η τελευταία μαύρη γάτα» παρουσιάζεται στο Θέατρο Χορν. Πιστεύετε πως γινόμαστε ρατσιστές από παιδιά;

Εξαρτάται από το τι διαβάζουμε, τι ακούμε και τι βλέπουμε. Ή μάλλον τι μας διαβάζουνε, τι μας λένε και τι μας δείχνουνε όταν είμαστε παιδιά.

Στα παραμύθια σας μιλάτε στα παιδιά χωρίς να ωραιοποιείτε καταστάσεις, σαν να είναι ήδη ενήλικες. Άλλοι θα το θεωρούσαν ρίσκο, εσείς όμως το επιλέγετε συνειδητά. Γιατί;

Επειδή τα παιδιά ωριμάζουν νωρίτερα και με τις ευαίσθητες κεραίες τους αντιλαμβάνονται πολύ περισσότερα απ' όσο θέλουμε να πιστεύουμε.

Πώς συνδυάζεται η εγκληματολογία με τη συγγραφή παραμυθιών;

Πολλά από τα θέματα τα οποία πραγματεύεται η σύγχρονη εγκληματολογία προσφέρουν πλούσιο υλικό για τα βιβλία μου, όπως η δίκη και καταδίκη ενός σκιάχτρου που ονειρεύεται να πετάξει από γαιοκτήμονες για παραβίαση του νόμου της βαρύτητας στο «Όνειρο του σκιάχτρου» (εκδόσεις Βιβλιοπωλείου της Εστίας), οι τύψεις και ενοχές της μικρής Άννας στη «Νύχτα της Μπανανόφλουδας» (εκδόσεις Μεταίχμιο), η απροσδόκητη συνάντηση ενός διαρρήκτη και ενός φιλάργυρου μέσα σε ένα χρηματοκιβώτιο στις «Χελώνες του βαρώνου (εκδόσεις Καλέντη). Η μελέτη των διάφορων τρόπων εκτελέσεως καταδίκων ανά τους αιώνες μού έδωσε την ιδέα για «Το τηγάνι του δήμιου» (εκδόσεις Καλέντη) καθώς και για τον τρόπο εκτέλεσης των τριών καταζητούμενων στο θεατρικό μου έργο «Ο έβδομος σταθμός», όπου η μπαλαρίνα καταδικάζεται να πνιγεί σε μια λίμνη με κύκνους, ο κλόουν να εκτελεσθεί με ένα εκρηκτικό πούρο και ο κιθαρίστας σε θάνατο δι' ηλεκτροπληξίας με μια ηλεκτρική κιθάρα.

Σύντομα ο Κωνσταντίνος Ρήγος θα παρουσιάσει στο θέατρο REX τη «Φρουτοπία». Πού νομίζετε ότι το έργο αυτό οφείλει τη διαχρονικότητά του;

Στο ότι είναι ένας καθρέπτης της δικής μας κοινωνίας με υπουργικά συμβούλια που απαρτίζονται από σπουδαία λάχανα, επίδοξους καρπουζοκράτορες, βλίτα που επιδιώκουν να γίνουν υπουργοί Παιδείας και υποβαθμισμένες γειτονιές, κατοικούμενες από στυμμένες λεμονόκουπες. Ο Μανόλης ο μανάβης εκπροσωπεί όλους εκείνους που μας βάζουν σε χαρτοσακούλες με σκοπό να μας πουλήσουν.

Πώς θα σχολίαζε ο δημοσιογράφος Πίκος Απίκος τη σημερινή μας... κατάντια; Πώς θα μας προέτρεπε να αντιδράσουμε;

Ως επίθεση των μανάβηδων και των πολυεθνικών εταιριών Λεμονοστιφέν και Κομποστάλ σε πανικόβλητα φρούτα για να τα κάνουν κομπόστες και αναψυκτικά. Ας μας εμπνέει όμως ο Θάνος το κολοκυθάκι, ο ήρωας της «Φρουτοπίας» που κατάφερε να πραγματοποιήσει το όνειρό του και να δείρει έναν μανάβη:

Έχω ένα όνειρο

Μια φιλοδοξία

Μανάβη να καλέσω

Σε μονομαχία!

Να του δώσω μια τσιμπιά

Να του βάλω και τρικλοποδιά

Τα μαλλιά να του τραβήξω

Να του κάνω, να του δείξω!

Να τον ξυλοφορτώσω

Τα κουμπιά του να ξηλώσω

Να τον κουτουλήσω λιγουλάκι

Να του μαδήσω το μουστάκι

Να τον δέρνω ως το βράδυ

Το θεόρατο μανάβη!

Πώς εξηγείτε και κρίνετε το γεγονός της τόσο μεγάλης «άνθισης» των παιδικών παραστάσεων τα τελευταία χρόνια;

Στο ότι οι γονείς μπορεί να στερούνται οι ίδιοι αλλά προσπαθούν να προσφέρουν όσα μπορούν περισσότερα στα παιδιά τους.

Γιατί έχετε επιλέξει να ζείτε σχεδόν μόνιμα στο Λονδίνο;

Η συγγραφή βιβλίων είναι μια μοναχική διαδικασία που απαιτεί απομόνωση και αυτοσυγκέντρωση για μεγάλα διαστήματα. Στην Αγγλία είναι λιγότεροι οι πειρασμοί και οι περισπασμοί και βοηθούντος του βροχερού κλίματος και της τυπικότητας των διαπροσωπικών σχέσεων είναι πολύ πιο εύκολο να απομονώνεται ένας συγγραφέας και να αφοσιώνεται στο γράψιμο. Στην Ελλάδα λιακάδες, αμμουδιές, συγγενείς, συντροφιές, εκδηλώσεις και αμέτρητες άλλες σειρήνες δεν σου επιτρέπουν να συγκεντρωθείς. Κάθετι βέβαια έχει και το τίμημά του. Στην Αγγλία μου λείπει το φως του ήλιου και η ζεστασιά της ανθρώπινης επικοινωνίας.

Μελλοντικά Σχέδια

Από τις εκδόσεις Ίκαρος θα κυκλοφορήσει το βιβλίο μου «Όπου φύγει, φύγει!», μια ανατροπή ενός κλασικού αποικιοκρατικής αντίληψης βιβλίου. Από τις εκδόσεις Διάπλαση θα εκδοθούν δύο νέα βιβλία μου «Το Σάντουιτς του Γίγαντα» και «Το πιο όμορφο κυκνάκι» και από τις εκδόσεις Καρυδάκη «Το κουμπί που κρύωνε», το αγαπημένο βιβλίο της Φωτεινής Τσαλίκογλου, η οποία και το προλογίζει.

Γεωργία Οικονόμου
[email protected]