Συνέντευξη στον Λουκά Κατσίκα

Νέον φωτισμοί, πυρετικά χρώματα, νωχελικός καπνός από αναμμένο τσιγάρο, ατμόσφαιρα νυχτερινή και αργά υπνωτική, η μεγαλούπολη βροχερή έξω από μια τζαμαρία, μέσα ένας άντρας και μια γυναίκα που πλησιάζουν ο ένας τον άλλο, καθώς το ρολόι στον τοίχο ετοιμάζεται να σημάνει μεσάνυχτα, στα ηχεία ένα τραγούδι που παίζει ξανά και ξανά σαν μελαγχολική υπενθύμιση: «Οnce Ι wanted to be the greatest». Βουλιάζουμε αργά στα νερά του Γουόνγκ Καρ Γουάι. Ενας ωκεανός από ανομολόγητες αγάπες, υπόκωφους πόθους, βαθιά τραύματα που δεν επουλώνουν, βλέμματα, λιγοστά λόγια, φευγαλέες χειρονομίες, σιωπές.

Η περιγραφή θα μπορούσε να ισχύει για οποιοδήποτε φιλμ του Κινέζου δημιουργού. Αυτή τη φορά συνοδεύει την καινούργια του ταινία που στέκει στη μέχρι τώρα φιλμογραφία του ως μια ιδιόρρυθμη και ηθελημένη παραφωνία. Το «Μy Blueberry Νights» γυρίστηκε εξ ολοκλήρου σε αμερικανικό έδαφος, μιλά αγγλικά και δεν περιλαμβάνει τον Τόνι Λιούνγκ σε κανένα του πλάνο ούτε τον Κρίστοφερ Ντόιλ στη διεύθυνση φωτογραφίας. Οι ηθοποιοί που πρωταγωνιστούν είναι όλοι εύκολα αναγνωρίσιμα και προσφιλή πρόσωπα: ο Τζουντ Λο, η Νάταλι Πόρτμαν, η Ρέιτσελ Βάις, ο Ντέιβιντ Στραθέρν, η πολυβραβευμένη των Γκράμι τραγουδίστρια Νόρα Τζόουνς στο ερμηνευτικό της ντεμπούτο.

Σε αντίθεση με το διαρκείας πέντε περίπου ετών γύρισμα του «2046», το «Μy Blueberry Νights» ολοκληρώθηκε μέσα σε εφτά μόλις εβδομάδες, θυμίζοντας αλλοτινές εποχές των αρχών του 90 όταν ο Καρ Γουάι παρέδιδε το «Chungking Εxpress», το «Fallen Αngels» και το «Ηappy Τogether» με ελάχιστη χρονική απόσταση μεταξύ τους και μέσα σε έναν αδιάκοπο δημιουργικό οίστρο. Ενα επιπλέον στοιχείο που κάνει το νέο αυτό φιλμ να μοιάζει με αξιοπερίεργο στην καριέρα του εμπνευστή του είναι το γεγονός ότι μετά τα χαμηλόφωνα δράματα της «Ερωτικής Επιθυμίας» και του «2046» που εκτυλίσσονταν σε ρετρό δωμάτια, στυλιζαρισμένα παρελθόντα και κλειστούς χώρους που σφράγιζαν πάντα μέσα κάτι από τους αισθηματικούς καημούς των ηρώων τους, το «Μy Blueberry Νights» αποτελεί μια χειρονομία εξωστρέφειας. Διαλέγει παρόντα χρόνο, προτιμά τους ανοιχτούς χώρους, έχει τον χαρακτήρα ταινίας δρόμου και ταξιδεύει στην αμερικανική ενδοχώρα, μετακομίζοντας από τη Νέα Υόρκη, στο Μέμφις, στη Νεβάδα και στο Λας Βέγκας.

Ποιος ήταν ο λόγος αυτής της μεταναστευτικής κινηματογραφικής κίνησης από μέρους του 48χρονου σκηνοθέτη; «Μια παρόρμηση» εξομολογείται ο Καρ Γουάι. «Πέρασα πέντε χρόνια της ζωής μου, αφιερώνοντάς τα στην ίδια ταινία, το 2046. Μετά από αυτό ήθελα να καταπιαστώ με κάτι ολότελα διαφορετικό. Ηθελα να εξακριβώσω αν και πώς θα μπορούσα να αντεπεξέλθω σε ένα αλλιώτικο περιβάλλον. Να δοκιμάσω τις ικανότητές μου, φιλμάροντας σε μια ξένη χώρα που θα επιχειρούσα να γνωρίσω μέσα από τον φακό μου, μέσα από την ιστορία που θα διηγιόμουν και τους χαρακτήρες με τους οποίους θα επέλεγα να κάνω το συγκεκριμένο κινηματογραφικό ταξίδι». Και ποιο το ερέθισμα που ξεκίνησε την αμερικανική αυτή οδύσσεια; «Μια αυθόρμητη απόφαση» παραδέχεται ο σκηνοθέτης.

Οταν το «Τhe Lady From Shanghai» που επρόκειτο να ξεκινήσει γυρίσματα με πρωταγωνίστρια τη Νικόλ Κίντμαν πήρε προσωρινά αναβολή, ο Καρ Γουάι σκέφτηκε να γυρίσει κάτι γρήγορα, χρησιμοποιώντας ως σκηνικό του τη Νέα Υόρκη. Ελλείψει επαρκών χρημάτων που θα εξασφάλιζαν τη διευκόλυνση των πάντα δύσκολων γυρισμάτων σε μία μεγάλη πόλη, ο Καρ Γουάι έσπρωξε τη διαρκή περιπλάνηση της ηρωίδας μακριά από τη μητρόπολη. Στο μυαλό του είχε εν τω μεταξύ αποτυπωθεί η φιγούρα της Νόρα Τζόουνς. «Τη φαντάστηκα να στέκει σε μια γωνιά του δρόμου και να αντικρίζει από μακριά τον αγαπημένο της αγκαλιά με ένα άλλο κορίτσι. Η φωνή της μου γέννησε αυτή τη μελαγχολική εικόνα. Από εκεί ξεκίνησα την ταινία μου». Ο Κινέζος εστέτ την προσέγγισε, την απέτρεψε από το να ακολουθήσει ταχύρυθμα μαθήματα υποκριτικής και της πρότεινε να είναι όσο πιο φυσική μπορεί μπροστά στον φακό του. Στην πορεία του φιλμ συνειδητοποίησε ότι «η Νόρα έχει ένα άκρως ενδιαφέρον πρόσωπο. Το παρατήρησα ότι μπορούσε να αλλάζει και να γράφει διαφορετικά σε κάθε περίσταση και σε κάθε διαφορετική πόλη που επισκεπτόμασταν».

Η υπόλοιπη ταινία χτίστηκε με τη γνώριμη αυτοσχέδια μέθοδο. Ο Καρ Γουάι ξεκίνησε και πάλι χωρίς σαφές σενάριο, με μοναδική του ιδέα να χρησιμοποιήσει την τραγουδίστρια στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Επειτα, όπως συμβαίνει σε κάθε δημιουργία του, η αφηρημένη αρχική έννοια πήρε μορφή, έγινε ιστορία και η ιστορία με τη σειρά της μεταμορφώθηκε σε ταινία. «Το My Blueberry Nights ξεκίνησε ως ρομαντική ιστορία και θα τελείωνε ως ρομαντική ιστορία» παραδέχεται ο Καρ Γουάι. «Και το πιο σημαντικό πράγμα σε μια ερωτική ιστορία είναι οι δύο άνθρωποι τους οποίους εμπλέκει. Αφότου αποφάσισα, λοιπόν, ότι η Νόρα θα υποδυόταν τη γυναίκα του ζευγαριού της υπόθεσης, αμέσως μετά σκέφτηκα ποιος θα ήταν ιδανικός για να ταιριάξει μαζί της. Τα υπόλοιπα άφησα να γίνουν μόνα τους. Στην πραγματικότητα η Νόρα ξεκίνησε το ταξίδι της χωρίς να ξέρει τι ακριβώς επρόκειτο να συμβεί ανάμεσα στον δικό της χαρακτήρα και στον χαρακτήρα του Τζουντ. Θα το μάθαινε τελευταία στιγμή».

Τι ακριβώς εξυπηρέτησε αυτή τη φορά η άρνηση του σεναρίου; Ο Καρ Γουάι είναι σαφής: «Δεν υπήρχε σενάριο, γιατί αυτή υπήρξε η πρόθεσή μου από την αρχή. Οταν διηγείσαι μια ερωτική ιστορία πρέπει να την αντιμετωπίζεις όπως θα συνέβαινε στην αληθινή ζωή. Και στην αληθινή ζωή όταν ερωτευόμαστε δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το παραμικρό. Δεν μπορούμε να κάνουμε σχέδια. Χρειάζεται να ακολουθούμε ένα προς ένα τα βήματα που μας παρουσιάζονται. Χρειάζεται να συμβιβαζόμαστε με μια παρόρμηση, ένα ένστικτο, ένα συναίσθημα. Τίποτε άλλο. Αυτή τη συνθήκη ήθελα να δημιουργήσω και για τις ανάγκες του φιλμ. Αν είχα δώσει στους ηθοποιούς μου από την αρχή σενάριο, θα γνώριζαν κάθε παράμετρο της ρομαντικής ιστορίας στην οποία εμπλέκονται κι αυτό θα ζημίωνε τον όποιο αυθορμητισμό της. Θα επηρέαζε τη δυναμική ανάμεσα στους δύο πρωταγωνιστές μου. Ηθελα ως θεατής να πιστέψω ότι κάτι ενδέχεται να συμβεί ανάμεσά τους. Δεν μου αρέσει γενικώς οι άνθρωποι να ακολουθούν τον δρόμο μου. Προτιμώ να αξιοποιούν τον δικό τους τρόπο στο να βλέπουν τα πράγματα».%PHOTO4LEFT%

Από τη μεριά του Τζουντ Λο
«Συμμετείχα σε μια ταινία του Γουόνγκ Καρ Γουάι. Δεν θα μπορούσα να αισθανθώ πιο συνεπαρμένος από μια τέτοια συγκυρία. Για σπάνια φορά ένιωσα ότι αποτελούσα κομμάτι μιας δημιουργικής διαδικασίας που δεν συγκρίνεται με οτιδήποτε άλλο έχω κάνει. Κάθε μέρα γυρίσματος έμοιαζε με πολύτιμο μάθημα για μένα. Και μπορώ να πω πλέον με ειλικρίνεια ότι η εμπειρία πραγματοποίησης αυτής της ταινίας ήταν ίσως το πλησιέστερο που έφτασα μέχρι τώρα στη ζωή μου, όσον αφορά την επίτευξη μιας αλήθειας μέσα από τη δουλειά που κάνω».%PHOTO3RIGHT%

Από τη μεριά της Νόρα Τζόουνς
«Επειτα από τρία απαιτητικά χρόνια, στη διάρκεια των οποίων είχα αφιερωθεί εξ ολοκλήρου στη μουσική και στις τουρνέ, ένιωθα την ανάγκη μιας επείγουσας αλλαγής. Η ευκαιρία που μου πρόσφερε ο Γουόνγκ Καρ Γουάι ήταν ιδανική. Στην αρχή νόμισα ότι με προσέγγισε με σκοπό να γράψω μουσική για την ταινία του. Εκείνος με ρώτησε αν ήθελα να παίξω σε αυτήν! Η συγκυρία μου φάνηκε ιδανική και για έναν ακόμη λόγο. Χωρίς να κάνω ιδιαίτερες σκέψεις, αποφάσισα να πω το ναι και να παίξω στην ταινία του. Λίγη ώρα αργότερα, όμως, όταν συνειδητοποίησα τι συμφώνησα να κάνω, με έπιασε πανικός. Ηταν όμως αργά για να υποχωρήσω».