«Η αλήθεια είναι ότι πρέπει να αλλάξουμε τη νοοτροπία και την κουλτούρα των κατοίκων για το ποδήλατο. Οι περισσότεροι ποδηλατόδρομοι στην Αττική είναι ανενεργοί γιατί μετατράπηκαν με την πάροδο του χρόνου σε δρόμους κυκλοφορίας αυτοκινήτων ή θέσεις στάθμευσης», παραδέχεται ο αντιπεριφερειάρχης Γ. Καραμέρος που εμφανίζεται αισιόδοξος ότι «σε συνεργασία με τις δημοτικές Αρχές θα προχωρήσουμε σε εκδηλώσεις για το ποδήλατο προκειμένου να αλλάξουμε τη νοοτροπία των κατοίκων. Ο βόρειος ποδηλατόδρομος δεν είναι ένα ακόμα τεχνικό έργο αλλά μπορεί να αποτελέσει έργο πνοής για την Αττική».
Το «Εθνος» περιηγήθηκε σε τρεις ποδηλατόδρομους μεγάλων δήμων της Αττικής, διαπιστώνοντας ότι η όποια αλλαγή νοοτροπίας δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση.
Τη στιγμή που στα Πετράλωνα συναντήσαμε έναν οργανωμένο, καθαρό και με σαφείς σημάνσεις δρόμο, στον Δήμο Αμαρουσίου η κατάσταση είναι τουλάχιστον απογοητευτική. Στη δε οδό Αιμιλίου Βεάκη στο Περιστέρι βρεθήκαμε σε έναν ποδηλατόδρομο, ο οποίος, ενώ σχεδιάστηκε ως τέτοιος προ εικοσαετίας, σήμερα αποτελεί πλέον έναν εμπορικό δρόμο, όπου φιλοξενούνται καφέ, μπαράκια και άλλα καταστήματα. Εδώ, η κίνηση ήταν αυξημένη. Αυτοκίνητα διέσχιζαν τον στενό δρόμο, άνθρωποι όλων των ηλικιών έκαναν την πρωινή βόλτα τους, ενώ οι καφετέριες στην περιοχή, όλες αυστηρά οριοθετημένες με γυάλινα πάνελ, υποδέχονταν τους πελάτες τους.
Δεν το γνώριζαν
Στην άκρη της οδού, τα κατάφυτα παρτέρια, τα παγκάκια και οι ειδικοί χώροι για κάδους απορριμμάτων δεν πρόδιδαν σε καμία περίπτωση τον αρχικό σχεδιασμό της τότε δημοτικής Αρχής. Ακόμα και τα οχήματα που βρίσκονταν ανάμεσά τους έδιναν την εντύπωση της απόλυτης οργάνωσης. Ο σχεδιασμός για δημιουργία ποδηλατόδρομου δεν υλοποιήθηκε ποτέ, ενώ καταστηματάρχες που δραστηριοποιούνται χρόνια στην περιοχή δήλωναν άγνοια.
Στη Γέφυρα Πουλοπούλου στα Πετράλωνα, αλλά και σε όλη την οδό που βρίσκεται παράλληλα με τις γραμμές του ΗΣΑΠ, η εικόνα διαφοροποιείται. Εκεί, το κομμάτι του δρόμου που προορίζεται για χρήστες ποδηλάτου είναι εμφανές. Ο χρωματισμός του οδοστρώματος έχει ένα σκούρο ροζ χρώμα, ενώ σε όλη τη γραμμή διακρίνονται σημάνσεις στο έδαφος (σ.σ.: με σχήμα ποδηλάτων), αλλά και βελάκια με την κατεύθυνση κάθε ρεύματος κυκλοφορίας. Πέραν τούτου, οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων και δικύκλων, αλλά και επαγγελματίες οδηγοί που εφοδιάζουν τα δεκάδες καταστήματα σέβονται τον χώρο, διευκολύνοντας τη διέλευση των ποδηλατών. Το ίδιο ισχύει και για τα οχήματα των περιοίκων και όχι μόνο, τα οποία είναι παρκαρισμένα γύρω από τον ποδηλατόδρομο, χωρίς να τον περιορίζουν.
Τέλος, στην οδό Πηγάσου στο Μαρούσι, η εικόνα είναι κωμικοτραγική. Παρά τον ευκρινή χρωματισμό του οδοστρώματος και τα παρτέρια που έχει κατασκευάσει ο δήμος, η οικολογική συνείδηση των οδηγών φαίνεται ότι... «κοιμάται». Οι κάδοι απορριμμάτων «κλείνουν» τις εισόδους στον ποδηλατόδρομο. Οχήματα εμποδίζουν τη διέλευση των ποδηλάτων. Η ελλιπής καθαριότητα διακρίνεται διά γυμνού οφθαλμού. Σημάνσεις δεν υπάρχουν. Κάποιες λίγες ιδιωτικές πινακίδες προειδοποιούν για την ύπαρξη ιδιωτικού πάρκινγκ και την απαγόρευση της στάθμευσης.
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Πέντε πόλεις-όαση για τους ποδηλάτες
Το ποδήλατο επανήλθε δυναμικά στην καθημερινότητα των Ελλήνων τα τελευταία χρόνια. Εξάλλου, θα υπέθετε κάποιος ότι η αυξημένη χρήση του αποτελεί απόρροια της οικονομικής κρίσης. Ισως στα αστικά κέντρα κάτι τέτοιο να ισχύει, καθώς από το 2010 και έπειτα αρκετοί πολίτες αποφάσισαν να δέσουν το χειρόφρενο στα αυτοκίνητά τους και να εμπιστευθούν τις μετακινήσεις τους στο όχημα των παιδικών τους χρόνων. Η χρήση ποδηλάτου εμπεριέχει, ωστόσο, και μία οικολογική διάσταση, την οποία υιοθέτησαν πρωτίστως κάτοικοι της περιφέρειας. Ηδη η χώρα μας διαθέτει πέντε πόλεις-οάσεις για ποδηλάτες.
Τα ποδηλατικά δίκτυα σε Καρδίτσα, η οποία έχει το προσωνύμιο «Αμστερνταμ της Ελλάδας», σε Βόλο, Λάρισα, Μεσολόγγι, αλλά και στην Κω «μετρούν» δεκάδες χιλιόμετρα και διαμορφώνουν τον χαρακτήρα των πόλεων και το αστικό τοπίο. Ευνοούνται άλλοτε από την επίπεδη μορφολογία του εδάφους, όπως στη Λάρισα, και άλλοτε από τις παραθαλάσσιες διαδρομές, όπως στην Κω και την Καλαμάτα. Παρ' όλα αυτά, η χώρα μας έχει ακόμα δρόμο να διανύσει για την ανάπτυξη οργανωμένων δικτύων ποδηλασίας.
Στοιχεία
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας του ΕΜΠ, σήμερα 102 δήμοι διαθέτουν κάποιας μορφής ποδηλατόδρομο. Εάν στα 305 χλμ. διαχωρισμένων ποδηλατόδρομων συνυπολογίσουμε τις απλές λωρίδες ποδηλάτων (63,5 χλμ. σε οδόστρωμα, χωρίς διαχωρισμό) και τους δρόμους ήπιας κυκλοφορίας, όπου πεζοί και ποδήλατα έχουν προτεραιότητα (34,8 χλμ.), τότε το σύνολο του δικτύου ανέρχεται σε 403,7 χλμ. σε όλη τη χώρα, δηλαδή περίπου 0,037 μέτρα ανά κάτοικο.
ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Δίκτυο 27 χιλιομέτρων για ασφαλείς βόλτες
Με αφετηρία το κέντρο της Κηφισιάς, πλησίον του σταθμού του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, ο βόρειος ποδηλατόδρομος θα διέρχεται από το ΚΑΤ, το κέντρο του Αμαρουσίου, τη Νερατζιώτισσα και μέσω Ν. Ηρακλείου, Ν. Ιωνίας, Περισσού, Ανω Πατησίων, Κυψέλης και Πλατείας Βικτωρίας θα φτάνει Ομόνοια, Μοναστηράκι, Θησείο και Γκάζι όπου σχεδιάζεται να συναντά τον νότιο ποδηλατόδρομο που καταλήγει στον Φαληρικό Ορμο.
Το δίκτυο αποτελείται από αμφίδρομες λωρίδες που τοποθετούνται σε εκείνη την πλευρά του οδοστρώματος, ώστε ο ποδηλάτης που βρίσκεται προς την πλευρά των αυτοκινήτων να κινείται σε φορά αντίθετη προς αυτά. Σύμφωνα με τους μελετητές ο γενικός αυτός κανόνας ενισχύει την ασφάλεια στην κίνηση, καθώς οδηγός αυτοκινήτου και ποδηλάτης όταν συναντώνται με αντίθετη φορά ελέγχει ο καθένας καλύτερα τις κινήσεις του άλλου. Επιπλέον, προβλέφθηκε η λωρίδα ποδηλάτου να βρίσκεται σε διαφορετική πλευρά από τη ζώνη στάθμευσης, ώστε να μην εκτίθενται οι οδηγοί ποδηλάτων σε ξαφνικά ανοίγματα στις πόρτες των αυτοκινήτων.
Το συνολικό δίκτυο του ποδηλατόδρομου από τα βόρεια μέχρι τα νότια προάστια θα φτάνει τα 27 χιλιόμετρα. Ποδηλάτης ο ίδιος, ο αντιπεριφερειάρχης Β. Αττικής Γ. Καραμέρος σημειώνει: «Τον ποδηλάτη τον ενδιαφέρουν δύο βασικά πράγματα. Πρώτον είναι η ασφάλεια της διαδρομής και δεύτερον είναι οι ανηφόρες», αναφέρει ο Γ. Καραμέρος στο «Εθνος». Συμπληρώνει δε ότι η κατασκευή του έργου που αναμένεται να ολοκληρωθεί σε 2-2,5 χρόνια εκτιμάται ότι με τη συνεργασία των δήμων θα υπερβεί τα όρια ενός απλού τεχνικού έργου και θα τεθεί υπό την προστασία των πολιτών και των δήμων.
Πηγή: ΕΘΝΟΣ