Τα πρόσωπα πίσω από την περούκα & οι Ταρτούφοι της εποχής μας

19.09.2016
Από τη Δήμητρα Γκούντρα Θέμα των ημερών είναι η περούκα και το μασκάρεμα, κι ας μην έχει μπει ακόμη το Τριώδιο. Είπα λοιπόν κι εγω να μιλήσω για περούκες και για μάσκες! Όχι γι΄αυτές που φοράμε τις απόκριες αλλά τις καθημερινές περούκες, τα μασκαρέματα και τα προσωπεία που μας περιβάλλουν σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας.

Μιλάω για τα προσωπεία και τις περούκες των σημερινών"Ταρτούφων" όπως έυστοχα σκηνοθετεί ο Αιμίλιος Χειλάκης στην παράσταση της κλασικής κωμωδίας του Μολιέρου που είχα την τύχη να δω πέρισυ. Μιλάω για την υποκρισία, το φαίνεσθαι και την κεκαλυμμένη ηθική που κρύβει τις μεγαλύτερες "αμαρτίες". Ο κάθε “Ταρτούφος” της διπλανής πόρτας – με όποιο προσωπείο κι αν εμφανίζεται - έχει την ικανότητα να μαγεύει, να γοητεύει, να καθηλώνει με τις υποκριτικές του επιδείξεις. Τον βάζουμε εύκολα στο σπίτι μας και τον ανεβάζουμε στο βάθρο, εναποθέτοντας όλες μας τις ελπίδες στη σωφροσύνη του και την “αγιότητά” του. Ακόμη κι όταν οι αποδείξεις φανερώνονται μπροστά μας επιμένουμε να εθελοτυφλούμε, δε θέλουμε να δούμε την αλήθεια και οδεύουμε προς την καταστροφή.

Είναι ίδιον του ανθρώπου ν΄αρνείται το λάθος του. Φοβόμαστε να αποδεχτούμε την αλήθεια, να δούμε την πραγματικότητα κατάμουτρα. Στην πραγματικότητα ο φόβος μας είναι πολλά περισσότερα από εγωισμό. Ίσως είναι η προσπάθειά μας να μην πληγωθούμε, επιλέγοντας να χτίζουμε τη δικιά μας όμορφη έστω και πλασματική πραγματικότητα. Κι έτσι δίνουμε στον κάθε Ταρτούφο αξία, τον πιστεύουμε, τον ακολουθούμε με κλειστά μάτια, αναπαράγουμε τα λεγόμενά του δίχως να τα διασταυρώσουμε. Κι από πράξεις;

Ο ταρτουφισμός δεν είναι απλά το “φαίνεσθαι”, Στη πραγματικότητα αντανακλά τις δικές μας ανάγκες κι επιθυμίες. Είναι παντού γύρω μας αλλά το πιο εκπληκτικό είναι πως τον συναντάμε σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας αλλά και των συναισθημάτων μας: στις ερωτικές σχέσεις, τη φιλία, την εργασία ακόμη και στις πολιτικές επιλογές μας.

Υπάρχει τρόπος για ν΄αποφεύγεις τους “Ταρτούφους”;

Γιατί εθελοτυφλείς; Μόνο όταν καταφέρεις ν΄απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση θα είσαι σε θέση να δώσεις τέλος στη “θυματοποίηση”. Τις περισσότερες φορές εθελοτυφλούμε για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας ή απλά επειδή φοβόμαστε τις συνέπειες του “ξεκαθαρίσματος. Προτιμάμε να διατηρούμε μια προβληματική σχέση παρά να βρούμε τη ρίζα του προβλήματος υπό τον φόβο της ρήξης. Επιλέγουμε να βρίσκουμε δικαιολογίες για τη συμπεριφορά του φίλου που μας μειώνει κι αυτό γιατί φοβόμαστε την αντίδρασή του.

Ο μόνος τρόπος για ν΄απαλλαγούμε λοιπόν από κάθε Ταρτούφο ή ακόμη καλύτερα να του δώσουμε την ευκαιρία να διορθωθεί είναι το ρίσκο! Μόνο οι πράξεις ρίχνουν τα προσωπεία και φέρνουν τον κάθε έναν προ των ευθυνών του. Άλλωστε, ακόμη κι ένας Ταρτούφος έχει δικαίωμα στη... μετάνοια και τη μεταμέλεια Το να εθελοτυφλούμε μεταφράζεται ως αδυναμία και το ροζ συννεφάκι μας μεταφέρει σε άλλη διάσταση μη ρεαλίστική. Χρωστάμε στον εαυτό μας την αλήθεια και την ειλικρίνεια, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει τέλος. Άλλωστε, κάθε τέλος είναι μια νέα αρχή...