Τα ονόματά τους δύσκολα προφέρονται και αποστηθίζονται, αλλά αποτελούν την ανερχόμενη δύναμη στη διεθνή αγορά της τέχνης. Οι μεγάλοι οίκοι δημοπρασιών ποντάρουν στους Κινέζους καλλιτέχνες και μερικούς, όπως τους Γιαν Ξαογιάνγκ, Γουέ Μιντζούν, Λίου Γιε και Γιανγκ Σάομπιν, τους έχουν καθιερώσει. Αυτοί οι σταρ της σύγχρονης κινεζικής τέχνης, σε ένα σύνολο 40 καλλιτεχνών και 64 έργων, από βίντεο και εγκαταστάσεις μέχρι γλυπτική και ζωγραφική, βρίσκονται ήδη στα μέρη μας, συμμετέχοντας από χθες στην έκθεση «Πεκίνο - Αθήνα», στην Τεχνόπολη, στο Γκάζι.

Το ενδιαφέρον για τη σύγχρονη κινεζική τέχνη φάνηκε πριν ακόμη στηθεί η έκθεση, αφού μερικά έργα ήδη πουλήθηκαν πριν καν αναρτηθούν. Η έκθεση, εκτός από πολιτιστική, είναι και εμπορική. Διοργανώνεται από την κ. Μάγδα Μπαλτογιάννη (εκπρόσωπο του Φερνάντο Μποτέρο στην Ελλάδα), με τη στήριξη της ελληνικής πρεσβείας στην Κίνα. Σύμφωνα με τη διοργανώτρια, πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση σύγχρονης κινεζικής τέχνης στο εξωτερικό, ενισχυμένη από μεγάλη φυσική παρουσία καλλιτεχνών κατά τα εγκαίνια (χθες το βράδυ).

Ο Κινέζος επιμελητής Ξιν Ντονγκ Τσενγκ, που σχεδίασε την έκθεση σύμφωνα με τις βασικότερες τάσεις της πολιτικής ποπ, των μεταβαλλόμενων ταυτοτήτων, της αστικής δόμησης ή πολεοδομικής έκρηξης, του κλασικού έναντι του σύγχρονου και της καταναλωτικής κοινωνίας, είπε χθες προς τους Ελληνες δημοσιογράφους ότι εκπροσωπούνται τρεις γενιές καλλιτεχνών (ο μεγαλύτερος 54 ετών), που «ζουν το μεγάλο άνοιγμα της Κίνας».

Ανοιγμα που πηγάζει από την ελευθερία να επιλέγουν τα θέματά τους, να κινούνται από πόλη σε πόλη και στο εξωτερικό. Πράγματα αδιανόητα πριν από μερικά χρόνια. Η τέχνη τους, ωστόσο, δεν είναι επίσημη, απλώς οι Αρχές κάνουν τα στραβά μάτια. Κι όπως είπε ο Ξιν Ντονγκ Τσενγκ, ακόμη υπάρχει υπουργός προπαγάνδας και κάθε έκθεση ελέγχεται.

Η περιβόητη Πολιτιστική Επανάσταση είναι από τα ανεξάντλητα θέματα των Κινέζων εικαστικών. Ο δημοφιλής Ξαογιάνγκ, οι γονείς του οποίου κλείστηκαν σε «στρατόπεδα εκπαίδευσης», έχει ζωγραφίσει οικογενειακά πορτρέτα με ανθρώπους να μοιάζουν μεταξύ τους και ντυμένους με στολές Μάο. Το πορτρέτο του ίδιου του «τιμονιέρη» αποδίδεται ποικιλοτρόπως, άλλοτε με ανατρεπτικό χιούμορ κι άλλοτε με ποπ διάθεση που δίνουν τα ροζ και κόκκινα χρώματα του Λι Λουμίνγκ. Η αιματοβαμμένη Τιενανμέν δεν ξεχνιέται και απεικονίζεται τραγικά με τους κόκκινους σαν το αίμα πίνακες του Γιανγκ Σάομπιν.

Κάποιοι Κινέζοι καλλιτέχνες ήρθαν και με έργα που έφτιαξαν ειδικά για την Αθήνα, με θέμα ελληνικό, αλά κινέζικα, όπως ο Γουάνγκ Ζιγουέι που είδε να ξεπροβάλει από τον ναό του Απόλλωνα το κεφάλι του Μάο. Ο Δισκοβόλος απασχόλησε τον Σου Τζιανγκούο, ο οποίος τον απέδωσε με κοστούμι και υλικό φάιμπεργκλας, και τον Γιαν Λέι που επανέφερε το αρχαιοελληνικό γλυπτό σε γυμνό γυναικείο σώμα. Με χιούμορ ο Λι Τζι ζωγράφισε μπροστά στην Αρχαία Αγορά χαριτωμένα σκυλάκια.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 26 Μαϊου.

Δήμητρα Ρουμπούλα