Είδαμε τη Δεσποινίδα Τζούλια με Κίτσου- Τζιόβα [και γίναμε μάρτυρες ενός βασανιστικού παιχνιδιού εξουσίας]

07.03.2016
Το ψυχαναλυτικό κομψοτέχνημα του Αύγουστου Στρίντμπεργκ γύρω από την εξουσία, τον έρωτα και την αιώνια μάχη των δύο φύλων, «Δεσποινίς Τζούλια», παρακολουθήσαμε στο θέατρο Βασιλάκου σε σκηνοθεσία της Λίλλυς Μελεμέ με τη Μαρία Κίτσου, τον Ορέστη Τζιόβα και την Αμαλία Αρσένη.

Δεν είναι τυχαίο που το έργο αυτό του Στρίντμπεργκ (1888) προκάλεσε τεράστιο σκάνδαλο στην εποχή του, καθώς η θεματολογία του εστιάζει στην πάλη ανάμεσα σε δύο κοινωνικές τάξεις, δύο φύλα, δύο ψυχισμούς. Έτσι, μέσα στη ζεστή, σχεδόν αποπνικτική ευφορία μιας νύχτας καλοκαιριού, της νύχτας του μεσοκαλόκαιρου, της μικρότερης νύχτας του χρόνου, ο Ζαν ένας υπηρέτης «αποπλανεί» την κόρη του αφεντικού του, Δεσποινίδα Τζούλια, σ’ ένα ερωτικό παιχνίδι που τελικά θα τους οδηγήσει στη συντριβή. Η σχέση τους μέσα στη πνιγηρή ατμόσφαιρα μιας κουζίνας είναι εύθραυστη, μετουσιώνεται σ΄ένα ανελέητο και βασανιστικό παιχνίδι εξουσίας και εναλλαγής ρόλων, ακροβατεί διαρκώς στα όρια και κορυφώνεται με μία καταιγιστική διαλεκτική μεταξύ τους. Δύο διαφορετικοί κόσμοι που μάταια προσπαθούν να γειτνιάσουν συναισθηματικά με παγερή αποτυχία.

Η Λίλλυ Μελεμέ έκανε εξαιρετική δουλειά στο κλασικό αυτό έργο του Στρίντμπεργκ, επιδεικνύοντας μία σαφή σκηνοθετική οπτική γύρω από τη μάχη των δύο φύλων, των δύο τάξεων, αλλά και των ….. ανθρώπινων φιλοδοξιών. Μολονότι έμεινε πιστή στο κείμενο του Στρίντμπεργκ, δεν αρκέστηκε σε κλισέ στερεότυπα, αλλά με ευρηματικότητα, μέσω συμβολισμών και αντικειμένων, εστίασε στο δαιδαλώδη ψυχισμό των ηρώων της, προσπάθησε και πέτυχε σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό την σωματικοποίηση των συναισθημάτων τους. Πολύτιμος αρωγός της σκηνοθέτιδος σ΄αυτήν της την προσπάθεια το εντυπωσιακό και άκρως λειτουργικό σκηνικό του Γιώργου Γαβαλά που είχε τοποθετήσει μία κουζίνα σ΄ ένα ρινγκ. Σε δεσπόζουσα θέση, αντί του σάκου του μποξ, ένα μεγάλο κομμάτι πάγου, που έλιωνε αργά σε μία τσίγκινη λεκάνη, δίνοντας σαν ιδιαίτερος μουσικός μετρονόμος ένα ατμοσφαιρικό ρυθμό στην παράσταση. Ο ήχος της σταγόνας (ίσως αυτός ο συμβολισμός παρέμπεπε και στο κινέζικο μαρτύριο της σταγόνας) στο πέρασμα της ώρας γινόταν όλο και πιο εκκωφαντικός και μαρτυρικός, υποδηλώνοντας ταυτόχρονα τις παγωμένες ψυχές των πρωταγωνιστών που πάσχιζαν απεγνωσμένα να ζεσταθούν από λίγη αγάπη και συναίσθημα. Και από κάτω ένας λευκός παγερός μουσαμάς, κάτω από τον οποίο προσπαθεί να κρυφτεί στην απελπισία της η πνιγμένη στα αίματα Τζούλια...

Ως προς τις ερμηνείες, το πρωταγωνιστικό ζευγάρι «έδεσε» πολύ ικανοποιητικά και κατόρθωσε να εκπέμψει γενναίες δόσεις ερωτικής χημείας και έντασης.

Η Μαρία Κίτσου έδωσε μία ερμηνεία ζωής ως Δεσποινίδα Τζούλια αποδεικνύοντας το βαρύ ερμηνευτικό της εκτόπισμα. Γέμισε τη σκηνή με την πληθωρική της προσωπικότητα, σωματικοποιώντας άριστα την ταραγμένη ψυχοσύνθεση της τραγικής ηρωίδας του Στρίντμπεργκ, ενώ κατάφερε να ακροβατήσει/ ισορροπήσει στα αντικρουόμενα συναισθήματά. Ο Ορέστης Τζιόβας κατάφερε να ανταποκριθεί στο δύσκολο και πολυεπίπεδο ρόλο του Ζαν χαρίζοντας μας μερικές πολύ καλές ερμηνευτικές στιγμές, μολονότι άργησε λίγο να «ζεσταθεί» ερμηνευτικά ( η ερμηνεία του σταθεροποιήθηκε μετά το πρώτο μισάωρο) και δεν κατάφερε να αποφύγει ένα αδικαιολόγητο και «ατσαλάκωτο» στυλιζάρισμα του ήρωά του. Χωρίς ιδιαίτερες εντάσεις η ερμηνεία της Αμαλίας Αρσένη στο ρόλο της υπηρέτριας, συμπλήρωσε το εκρηκτικό αυτό ερωτικό τρίγωνο.

Αξίζει να δει κάποιος την παράσταση αυτή; Ναι και με το παραπάνω. Πρόκειται για μία πολύ αξιόλογη μεταφορά του κλασικού αυτού έργου του Στρίντμπεργκ που το φέρνει σε μία πολύ εποικοδομητική επικοινωνία με το σήμερα.

Γεωργία Οικονόμου
[email protected]