Ο Ναβουχονόδωρ [Nabucodonosor / Nebuchadnezzar in English] –ή Ναμπούκο [Nabucco], όπως καθιερώθηκε μετά από παράσταση στην Κέρκυρα το 1844- είναι μία όπερα σε 4 πράξεις του Τζουζέπε Βέρντι πάνω σε ιταλικό λιμπρέτο του Τεμίστοκλε Σολέρα, βασισμένη στη βιβλική ιστορία και το θεατρικό έργο των Anicet-Bourgeois και Francis Cornu.
Η πρώτη φορά που παρουσιάστηκε η όπερα –με τον αρχικό της τίτλο Ναβουχονόδωρ - ήταν στις 9 Μαρτίου του 1842 στη Σκάλα του Μιλάνου. Περίπου 170 χρόνια μετά, στις 13 Φεβρουαρίου 2013 και στο θέατρο όπου πρωτοπαρουσιάστηκε η φημισμένη όπερα του Βέρντι, στη σκάλα του Μιλάνου θα παρουσιαστεί ξανά και θα μεταδοθεί ζωντανά στην Αθήνα και στην αίθουσα του κινηματογράφου ΔΑΝΑΟΣ.
Με αφορμή τα 200 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου Ιταλού συνθέτη, ο κινηματογράφος ΔΑΝΑΟΣ επέλεξε να προβάλλει τρεις από τις δημοφιλέστερες όπερές του. Μετά την Τραβιάτα (που προβλήθηκε στον ΔΑΝΑΟ στις 20 του περασμένου Νοέμβρη) προβάλλεται, ο Ναμπούκο. Αυτή, η τρίτη όπερα του Βέρντι θεωρείται εκείνη που τον καθιέρωσε ως κορυφαίο συνθέτη. Από τότε ο Βέρντι αφοσιώθηκε στη σύνθεση όπερας. Ήταν η αρχή μιας θριαμβευτικής σταδιοδρομίας που συνδέθηκε πολύ στενά με τις προσπάθειες για την πολιτική ένωση (Risorgimento) της Ιταλίας. Μια τάση που ο ίδιος ο Βέρντι ενεθάρρυνε με τη θεματολογία των έργων του, τα οποία, εμπνεόμενα από το ιστορικό παρελθόν και επενδυμένα με εντυπωσιακά χορωδιακά, δημιουργούσαν εύκολα στο κοινό συνειρμούς με την τρέχουσα πολιτική πραγματικότητα. Χαρακτηριστικό της ταύτισης του ονόματος του Βέρντι με το Risorgimento ήταν το σύνθημα που ακουγόταν τότε Viva VERDI (Viva Vittorio Emanuele Re D'Italia - Ζήτω ο Βίκτωρ Εμμανουήλ βασιλιάς της Ιταλίας). Ο ίδιος ο Βέρντι είχε αναφέρει ότι «με αυτή την όπερα μπορεί να ειπωθεί ότι άρχισε η καλλιτεχνική μου σταδιοδρομία». Πραγματικά, ο Ναμπούκο σημείωσε αμέσως μεγάλη επιτυχία, επισκιάζοντας όπερες των Ντονιτσέτι και Πατσίνι που παίζονταν κοντά.
Η υπόθεση αφορά στην αιχμαλωσία των Εβραίων το 587π.Χ. από τον βασιλιά της Βαβυλώνας Ναβουχοδονόσορα. Όταν στην αλαζονεία του εκείνος ζητά απ’ όλους να τον υμνούν ως θεό, τον πλήττει κεραυνός. Στρεφόμενος προς τον Ιεχωβά βρίσκει πάλι τα λογικά του, απελευθερώνει τους Εβραίους και συναινεί στην σχέση της πραγματικής κόρης του, της Φενένας, με τον Ισμαήλ, ανιψιό του βασιλιά της Ιερουσαλήμ. Στον Ιεχωβά στρέφεται στο τέλος και η Αμπιγκαΐλλε, που σφετερίστηκε την εξουσία του.
Ενώ το κοινό ενθουσιάσθηκε, οι κριτικοί ήταν πιο συγκρατημένοι για την όπερα αυτή. Από τους κριτικούς που στάθηκαν με επιφύλαξη απέναντί της, ο ένας ήταν ο Ότο Νικολάι, ο συνθέτης στον οποίο πρωτοπροσφέρθηκε το λιμπρέτο της. Με πρωσική ανατροφή, ο Νικολάι δεν μπορούσε να εκτιμήσει τη «συναισθηματική» ιταλική όπερα, παρότι ζούσε κοντά στο Μιλάνο.
Οι ιστορικοί της Μουσικής, οι περισσότεροι των οποίων όχι απλώς εκτίμησαν το έργο αλλά το θεωρούν και ένα από τα καλύτερα του Ιταλού συνθέτη, έχουν διαιωνίσει ένα μύθο γύρω από το διάσημο χορωδιακό Va, pensiero, που ακούγεται στην τρίτη πράξη. Λεγόταν λοιπόν, ότι το κοινό, Ιταλοί επίσης υπό κατοχή όπως και οι Εβραίοι στην υπόθεση του έργου, ανταποκρίθηκε με πατριωτικό πάθος στον ύμνο αυτό και ζήτησε την επανάληψή του. Καθώς οι επαναλήψεις ήταν απαγορευμένες την εποχή εκείνη από την κατοχική διοίκηση, ένα τέτοιο γεγονός θα ήταν εξαιρετικά σημαντικό. Ωστόσο, η πρόσφατη ιστορική επιστημονική έρευνα θέτει τον παραπάνω, όπως και τον συνοδεύοντα μύθο του Va, pensiero ως του εθνικού ύμνου των επαναστατημένων Ιταλών, στο περιθώριο. Το ακροατήριο πράγματι ζήτησε μια επανάληψη, όχι όμως του Va, pensiero, αλλά του Immenso Jehova. Σήμερα ωστόσο, είναι σύνηθες το Va, pensiero να παίζεται σε επανάληψη όταν παρουσιάζεται η όπερα.
Διεύθυνση Ορχήστρας: Nicola Luisotti | Σκηνοθεσία: Daniele Abbado | Παίζουν: Leo Nucci, Aleksandrs Antonenko Vitalij Kowaljow, Liudmyla Monastyrska. Veronica Simeoni | Διάρκεια: 215 λεπτά | Γλώσσα: Ιταλικά
Ο κινηματογράφος ΔΑΝΑΟΣ και το CLASSICAL RADIO
παρουσιάζουν στο πλαίσιο των LIVE OPERA NIGHTS
την φημισμένη όπερα του ΤΖΟΥΖΕΠΕ ΒΕΡΝΤΙ
NABUCCO
Σε ΖΩΝΤΑΝΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ από τη ΣΚΑΛΑ ΤΟΥ ΜΙΛΑΝΟΥ
Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου στις 21.00
Κινηματογράφος ΔΑΝΑΟΣ
Λ. Κηφισίας 109, Αθήνα , ΤΚ: 115 24
Πληροφορίες : 210-6922655 - www.danaoscinema.gr
