Είδαμε τη "Μέρα της Οργής" στη Στέγη [και ακούσαμε την καρδιά της Ευρώπης]

13.11.2015
Τη «Μέρα της Οργής» του Ούγγρου σκηνοθέτη Άρπαντ Σίλλινγκ είδαμε σε παγκόσμια πρεμιέρα στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών την Τρίτη (11/11) και δεχθήκαμε κανονική γροθιά στο στομάχι. Είναι μία από τις σπάνιες φορές που είδαμε ένα έργο με τόσο καθαρό πολιτικό λόγο να λέει τα πράγματα με το όνομά τους, αντικατοπτρίζοντας την κατάσταση στην Ουγγαρία, τη σύγχρονη Ελλάδα και κατά επέκταση τη σύγχρονη Ευρώπη.

Ένα έργο που μιλά με ανατριχιαστικά ωμό ρεαλισμό για το μέσο άνθρωπο που στέκεται ανυπεράσπιστος απέναντι στους νόμους της ελεύθερης αγοράς, που προσπαθεί να επιβιώσει με αξιοπρέπεια, αλλά το σύστημα τον παρατά στο έλεος του καταντώντας τον απόκληρο μέσα στην ίδια την κοινωνία.

Τα πέντε πρώτα λεπτά της παράστασης ξαφνιάζουν, καθώς μολονότι καθρεφτίζουν την κατάσταση στην Ουγγαρία, ταυτόχρονα παραπέμπουν έντονα στην Ελλάδα του σήμερα, στις καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών, αλλά και στους «φιμωμένους» σήμερα Αγανακτισμένους. Μία νοσηλεύτρια γίνεται σύμβολο της νέας κυβέρνησης που την τιμά και την βραβεύει τη «Μέρα της Οργής». Ο υπουργός υπόσχεται ριζική αλλαγή και ελπίδα. Ελπίδα που ωστόσο ποτέ δεν φέγγει, γιατί πολύ απλά δεν υφίσταται …

Αυτή η «Μέρα της Οργής» είναι εμπνευσμένη από ένα αληθινό γεγονός: τον πρωτόγνωρα ειλικρινή δημόσιο λόγο μιας νοσηλεύτριας, στις αρχές του 2015 και παρουσιάζει τη ζωή μιας 40χρονης γυναίκας. Η γυναίκα αυτή, που εργάζεται σε μονάδα εντατικής θεραπείας νεογνών, μεγαλώνει μόνη της τη 17χρονη κόρη της, ενώ παράλληλα φροντίζει την 72χρονη μητέρα της. Λόγω αναδιοργάνωσης, που είναι κοινός τόπος πλέον στην Ανατολική Ευρώπη, η μονάδα της καταργείται. Επειδή δεν είναι ευπρόσδεκτη σε καμία δουλειά, καταλήγει να δουλέψει ως καθαρίστρια. Η αρχή του τέλους έχει ωστόσο ξεκινήσει και σταδιακά χάνει τα πάντα, η μητέρα της τυφλώνεται, η κόρη της τους εγκαταλείπει και σαν να μην έφτανε αυτό, πέφτει και θύμα οικονομικής απάτης. Η κατάληξη τελικά είναι μοιραία και σοκαριστική….

Ο Άρπαντ Σίλλινγκ μάς χάρισε μία πολύτιμη θεατρική εμπειρία, καθώς αντικρίσαμε την αλήθεια κατάματα. Με ξεκάθαρη σκηνοθετική οπτική και με όχημα πέντε έξοχους ηθοποιούς που έδωσαν επί σκηνής όλο τους το είναι, «μίλησε» ευθέως και απολύτως καταγγελτικά. Χωρίς υπεκφυγές και παραβολές, χωρίς τίποτα να υπονοήσει. Μέσα από τη ζωής της 40χρονης κεντρικής ηρωίδας, την οποία και έγδυσε κυριολεκτικά, αποδόμησε τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα και κατέδειξε με οδυνηρό τρόπο τα θύματά της. Αυτούς που στερούνται σταδιακά ακόμη και την πολυτέλεια της ελπίδας, καθώς δεν υπάρχει κρατική πρόνοια ούτε κάποιο υποστηρικτικό κοινωνικό δίκτυο προκειμένου να σταθεί στο πλευρό τους.

Αν αναλογιστούμε τον διαρκώς αυξανόμενο αριθμό των ανθρώπων που πέφτουν στα όρια της φτώχειας, αυτούς που μέρα τη μέρα μένουν χωρίς ρεύμα, αυτούς που τα σπίτια τους βγαίνουν στους πλειστηριασμούς, τα παιδιά που στο σχολείο λιποθυμούν από ασιτία, τις ολοένα αυξανόμενες αυτοκτονίες, ακόμη και τους πρόσφυγες που στην προσπάθειά τους να κατακτήσουν ένα καλύτερο μέλλον αποδεκατίζονται καθημερινά εντός των ευρωπαϊκών συνόρων γίνεται αμέσως κατανοητό γιατί τέτοιες παραστάσεις με καθαρό και σταράτο πολιτικό λόγο είναι πιο απαραίτητες από ποτέ.

Γεωργία Οικονόμου
[email protected]